“Με ένα δύσκολο γείτονα όπως η Τουρκία είναι καλύτερο να κρατάς διαύλους επικοινωνίας παρά να κλείνεσαι στο καβούκι σου”, τονίζει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης σε συνέντευξη του στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής. Επισημαίνει πως “είναι θετικό ότι έχουμε τις συμμαχίες μας ενώ η Τουρκία με τις κινήσεις της τείνει να απομονωθεί”. ενώ υπογραμμίζει ότι “σε κάθε περίπτωση, διαμηνύουμε προς όλες τις κατευθύνσεις ότι δεν παραιτούμαστε των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων”.
Ο κ. Χατζηδάκης μιλά για την απολιγνιτοποίηση και το Master Plan Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών της χώρας, που θα παρουσιαστεί στα μέσα του 2020, για τις πράσινες ενεργειακές επενδύσεις της τάξης των 44 δις. ευρώ που προβλέπει το νέο ΕΣΕΚ, καθώς και για τα επόμενα βήματα σε σχέση με τη ΔΕΗ, όπου με αφορμή την κριτική του ΣΥΡΙΖΑ σχολιάζει πως φαίνεται ότι ζουν σε ένα πολιτικό και οικονομικό παράλληλο σύμπαν. Επισημαίνει, εξάλλου, ότι “η ΛΑΡΚΟ ήταν το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα που μας κληροδοτήθηκε μετά τη ΔΕΗ” και τονίζει ότι “στοχεύουμε σε μια λύση στέρεη νομικά, ελκυστική επενδυτικά και δίκαιη για τους εργαζόμενους”.
- Κύριε υπουργέ, πώς αποτιμάτε τα αποτελέσματα της συνάντησης Μητσοτάκη- Ερντογάν; Εκτός από τις πρωτοβουλίες διεθνοποίησης του ζητήματος της τουρκικής προκλητικότητας, θα ήταν χρήσιμο να υπάρξουν σε αυτή την φάση και πρωτοβουλίες συνεννόησης όλων των πολιτικών δυνάμεων της χώρας;
Η συνάντηση δεν έγινε για να λυθούν επί τόπου όλα τα ανοιχτά ζητήματα. Έγινε διότι, με ένα δύσκολο γείτονα όπως η Τουρκία, είναι καλύτερο να κρατάς διαύλους επικοινωνίας παρά να κλείνεσαι στο καβούκι σου. Αυτό ήταν και το δόγμα Καραμανλή από τη δεκαετία του ‘70. Παράλληλα, κάνουμε όλες τις κινήσεις που απαιτούνται προς τους συμμάχους μας και διεθνώς. Είναι θετικό ότι έχουμε τις συμμαχίες μας, ενώ η Τουρκία με τις κινήσεις της τείνει να απομονωθεί. Και είναι πιστεύω και μια κατάκτηση της χώρας ότι υπάρχει συναντίληψη ως προς τις βασικές γραμμές της εξωτερικής πολιτικής. Σε αυτή τη βάση, ο υπουργός Εξωτερικών κ. Δένδιας θα συγκαλέσει το Ανώτατο Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής προς ενημέρωση των πολιτικών κομμάτων. Σε κάθε περίπτωση, διαμηνύουμε προς όλες τις κατευθύνσεις ότι δεν παραιτούμαστε των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων! Όπως έχει δηλώσει από την πλευρά της και η Κυπριακή Δημοκρατία.
- Η απολιγνιτοποίηση ως το 2028 συνιστά βασική δέσμευση στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα. Γιατί την χαρακτηρίζετε εμβληματική και πως θα διασφαλιστεί ότι η μετάβαση θα είναι δίκαιη και για τις περιοχές που θα επηρεαστούν;
Είμαστε η πρώτη ελληνική κυβέρνηση που κάνει πράξη την απολιγνιτοποίηση και μάλιστα με ένα σφιχτό χρονοδιάγραμμα: μέχρι το 2028. Δέκα χρόνια πριν από τη Γερμανία που έχει στόχο το 2038! Από ουραγός, η Ελλάδα γίνεται πλέον πρωτοπόρος της Ευρώπης σε αυτό το θέμα. Θέλουμε ωστόσο να διασφαλίσουμε ότι η μετάβαση θα γίνει δίκαια και για αυτό θα παρουσιάσουμε στα μέσα του 2020 ένα Master Plan Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών της χώρας. Έναν αναπτυξιακό χάρτη που θα περιλαμβάνει επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, υποδομές, αξιοποίηση των τοπικών φυσικών πόρων, στήριξη του αγροτικού και τουριστικού τομέα, μετεκπαίδευση των εργαζομένων, διασφάλιση θέσεων εργασίας και την δημιουργία νέων. Προς αυτή την κατεύθυνση, θα συσταθεί διυπουργική επιτροπή και θα οριστεί ένας συντονιστής υψηλού επιπέδου για τη μέγιστη αποδοτικότητα αυτών των δράσεων.
- Τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής ήταν στο επίκεντρο και του πρόσφατου συνεδρίου της ΝΔ όπου και ο πρωθυπουργός και εσείς τα περιγράψατε ως κυβερνητική προτεραιότητα. Ποιοι είναι οι στόχοι σας σε σχέση με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) και πώς θα επιτευχθούν;
Πρέπει να ακούσουμε τα παιδιά μας που ανησυχούν για την κλιματική αλλαγή. Η κυβέρνηση δεν μπορεί και δεν θέλει να μείνει απαθής. Είναι και ένα ζήτημα που έχουμε κοντά στην καρδιά μας και ο πρωθυπουργός και εγώ προσωπικά. Σε αυτό το πλαίσιο, παρουσιάσαμε πριν λίγες μέρες το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) το οποίο πάει χέρι-χέρι με- και σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνά- το Green Deal της ΕΕ. Κεντρική θέση κατέχουν οι στόχοι για τις ΑΠΕ: Αυξάνουμε μέχρι το 2030 το ποσοστό συμμετοχής τους στο 35% της κατανάλωσης ενέργειας έναντι 17% σήμερα. Ακόμη, αυξάνουμε τη συμμετοχή τους τουλάχιστον στο 60% της ηλεκτροπαραγωγής (έναντι αρχικού στόχου 56%). Για να το πετύχουμε αυτό: Ξεμπλοκάρουμε εκατοντάδες έργα ΑΠΕ. Απλοποιούμε το αδειοδοτικό πλαίσιο. Απελευθερώνουμε την αγορά ενέργειας και εκσυγχρονίζουμε τα δίκτυα. Προωθούμε τις ΑΠΕ μικρής κλίμακας για μικρότερους επενδυτές. Αναπτύσσουμε το θεσμικό πλαίσιο για συστήματα αποθήκευσης και υβριδικούς σταθμούς. Τη μάχη για την πράσινη ενέργεια είμαστε αποφασισμένοι να την κερδίσουμε!
- Είναι η “πράσινη” οικονομία ένα πεδίο στο οποίο μπορεί να στηριχθεί και αναπτυξιακά η χώρα τα επόμενα χρόνια; Και τι είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε σε επίπεδο επενδύσεων και νέων θέσεων εργασίας;
Το νέο ΕΣΕΚ προβλέπει πράσινες ενεργειακές επενδύσεις της τάξης των 44 δισ. ευρώ. Είναι ένας φιλόδοξος αλλά ταυτόχρονα ρεαλιστικός στόχος. Καθώς ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης θα δημιουργήσει επενδυτικές ευκαιρίες: Στην πράσινη ενέργεια με τα πάνω από 8.000 επιπλέον MW ΑΠΕ που θα απαιτηθούν μέχρι το 2030. Στην εξοικονόμηση ενέργειας όπου στοχεύουμε στην ενεργειακή αναβάθμιση 50.000 κατοικιών το χρόνο. Στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών που σχεδιάζουμε να ολοκληρωθούν το 2030. Στην ηλεκτροκίνηση όπου στοχεύουμε 1 στα 3 καινούρια αυτοκίνητα το 2030 να είναι ηλεκτροκίνητα. Στις υποδομές διαχείρισης απορριμμάτων όπως τα εργοστάσια ολοκληρωμένης επεξεργασίας απορριμμάτων. Στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μέσω της απαιτούμενης προσαρμογής κτιρίων και υποδομών. Και, φυσικά, στην κυκλική οικονομία και τις ευκαιρίες για καινοτομία που παρουσιάζονται εκεί. Μόνο από την πράσινη ενέργεια και την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων μπορούν να δημιουργηθούν και να διατηρηθούν πάνω από 60.000 θέσεις εργασίας έως το 2030.
- Είπατε για τη ΔΕΗ ότι “η ωρολογιακή βόμβα εξουδετερώθηκε”, ψηφίστηκαν πρόσφατα και μέτρα εκσυγχρονισμού της επιχείρησης, αλλά η αξιωματική αντιπολίτευση επιμένει σε καταγγελίες περί “απαξίωσης” και “εκποίησης”. Τι απαντάτε και ποιες οι επόμενες κινήσεις στην πορεία εξυγίανσης της ΔΕΗ;
Ακούω με έκπληξη την κριτική του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος, αφού απαξίωσε τη ΔΕΗ, μιλάει για δήθεν απαξίωση από εμάς! Φαίνεται ότι ζουν σε ένα πολιτικό και οικονομικό παράλληλο σύμπαν! Όπου ο τριπλασιασμός της μετοχής μιας επιχείρησης είναι κάτι κακό και όχι καλό. Όπου το πιστοποιητικό βιωσιμότητας που έλαβε τον Σεπτέμβριο η ΔΕΗ από την Ernst & Young είναι κάτι κακό και όχι καλό. Όπου η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ΔΕΗ από την Standard and Poor’s είναι κάτι επίσης κακό και όχι καλό. Δεν βγάζει κανείς άκρη μαζί τους! Εμείς από την πλευρά μας, αφού διασφαλίσαμε τη βιωσιμότητά της, στρέφουμε την προσοχή μας στον εκσυγχρονισμό της με ένα νομοσχέδιο που νοιάζεται και για τη ΔΕΗ και για τους καταναλωτές και φορολογούμενους: Καταργήσαμε τη μονιμότητα για όλους τους νεοεισερχόμενους υπαλλήλους. Καταργήσαμε τη μονιμότητα και για τα διευθυντικά στελέχη, τα οποία θα μπορούν να προέρχονται πλέον και από την αγορά. Δώσαμε τη δυνατότητα στη ΔΕΗ να προχωρεί γρήγορα με τις συμβάσεις της. Και καταργήσαμε τα ακραίως προνομιακά τιμολόγια για τους υπαλλήλους της ΔΕΗ με εκπτώσεις 75%. Διότι πιστεύουμε ότι όλοι πρέπει να βάλουν πλάτη για τη διάσωση και το μέλλον της ΔΕΗ. Συνεχίζουμε όμως με την απολιγνιτοποίηση, τη μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ, ώστε η ΔΕΗ να βάλει λεφτά στην τσέπη της και να πραγματοποιηθούν και οι απαραίτητες επενδύσεις στα δίκτυα και με τις συμπράξεις που θα κάνει η επιχείρηση με ιδιώτες στις ΑΠΕ.
- Πριν λίγες μέρες είχαμε την παραπομπή της Ελλάδας στο Δικαστήριο της ΕΕ για το θέμα της ΛΑΡΚΟ.
Η ΛΑΡΚΟ ήταν το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα που μας κληροδοτήθηκε μετά τη ΔΕΗ. Ένα, αναμφισβήτητα, πρόβλημα διαχρονικό. Το οποίο όμως έχει φτάσει στο μη περαιτέρω, καθώς μιλάμε για μια επιχείρηση που παράγει ζημιές ενώ έχει τεράστια χρέη. Μια επιχείρηση που οφείλει 135 εκατομμύρια στο ελληνικό Δημόσιο από παράνομες κρατικές ενισχύσεις σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Οφείλει επίσης 340 εκατομμύρια ευρώ στην ίδια τη ΔΕΗ! Ακόμη, παραβιάζει τους περιβαλλοντικούς όρους επιβαρύνοντας τον Ευβοϊκό Κόλπο. Ενώ δεν τηρεί τους κανόνες ασφαλείας, με αποτέλεσμα τους τελευταίους μήνες να έχουμε δυστυχώς δύο θανατηφόρα δυστυχήματα. Το πράγμα λοιπόν έχει προ πολλού ξεπεράσει κάθε όριο. Η κυβέρνηση δεν θα μείνει απαθής. Για αυτό ξεκινάμε άμεσα την προσπάθεια έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί αποφασιστικά και δίκαια αυτό το θέμα δεκαετιών.
- Τι σχεδιάζετε και πότε να περιμένουμε ανακοινώσεις;
Μαγικές λύσεις για ένα τόσο περίπλοκο ζήτημα δεν υπάρχουν. Κατ’ αρχάς, τοποθετήσαμε μία τεχνοκρατική διοίκηση στην εταιρεία έτσι ώστε να την κρατήσει σε λειτουργία μέχρι να προετοιμάσουμε τα επόμενα βήματα. Παράλληλα, συνομιλούμε με την ΕΕ ώστε να δούμε τις διάφορες δυνατότητες και σύμφωνα με το ενωσιακό Δίκαιο. Μελετούμε το νομικό πλαίσιο για τη μετάβαση της επιχείρησης στη νέα εποχή. Λαμβάνουμε υπόψη την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2014 για μια επανεκκίνηση με νέους όρους. Ενώ θα τα δούμε όλα αυτά και με τους εργαζόμενους οι οποίοι έχουν το πλεονέκτημα ότι ο νέος επενδυτής έχει κάθε λόγο να τους επιλέξει λόγω της εμπειρίας τους. Συνολικά, στοχεύουμε σε μια λύση στέρεη νομικά, ελκυστική επενδυτικά και δίκαιη για τους εργαζόμενους.
- Παρά την ριζική αντίθεσή της ως αξιωματική αντιπολίτευση στην συμφωνία των Πρεσπών, η ΝΔ πιέζει ως κυβέρνηση για πλήρη εφαρμογή της. Συνιστά αυτό αλλαγή στάσης; Και κατά την άποψή σας μπορεί, με τα δεδομένα που έχουν πλέον δημιουργηθεί, να υπάρξει δυνατότητα αποδέσμευσης της χώρας από αυτή την συμφωνία;
Καμιά αλλαγή στάσης. Η Νέα Δημοκρατία εξαρχής επισήμανε ότι ήταν μία κακή συμφωνία. Προειδοποιήσαμε όμως έγκαιρα ότι μετά την κύρωσή της από τη Βουλή, η συμφωνία αποτελεί μέρος τους Διεθνούς Δικαίου και επομένως η Ελλάδα πρέπει να τη σεβαστεί. Στόχος μας είναι, με το πλεονέκτημα της συμμετοχής μας στην ΕΕ, να αμβλύνουμε τις αρνητικές πτυχές της. Για αυτό παρακολουθούμε στενά την πλήρη ανταπόκριση των βόρειων γειτόνων μας στις υποχρεώσεις τους. Η Ελλάδα αναλαμβάνει ξανά το ρόλο που της αρμόζει στη διεθνή και περιφερειακή σκακιέρα με μια υπεύθυνη και στιβαρή εξωτερική πολιτική.
