Η ενανθρώπηση του Θεού και Λόγου του Θεού Πατρός

Αυτές τις ημέρες η Μία, Αγία, Ορθόδοξος Εκκλησία μας εορτάζει την Ενανθρώπηση του Υιού και Λόγου του Θεού Πατρός. Η όλη Θεότητα ενώθηκε στο Πρόσωπο του Υιού με την όλη ανθρωπότητα. Κάθε ιδίωμα και κάθε ενέργεια της ανθρωπίνης φύσεως προσλαμβάνεται από τον Ενανθρωπήσαντα Λόγο του Θεού Πατρός και κατ’ αυτόν τον τρόπο η Εκκλησία κηρύσσει ότι η Σάρκωση του Θεού Λόγου είναι γεγονός “υπέρ φύσιν”. Και τούτο σημαίνει ότι είναι “μέγα το της ευσεβείας μυστήριον θεός εφανερώθη εν σαρκί” (Α΄ Τιμ. 3, 16).
Και αυτό συνέβη, μας λέγει ο Μ. Αθανάσιος, για να δύναται πλέον ο άνθρωπος να γίνεται Θεός κατά χάριν. “Ο σαρκωθείς Λόγος, Θεός ών τέλειος, άνθρωπος τέλειος γίνεται, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν” (PG 25, 162). Με την κοινωνία αυτή ο άνθρωπος καταξιώνεται ως ύπαρξη. Υπάρχει και λυτρώνεται, όταν είναι ενωμένος με τον Θεάνθρωπο Κύριο και όταν συγκαταλέγεται στην κοινωνία αγάπης, που είναι η Εκκλησία Του, ως ζωντανό μέλος της. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος το έχει τονίσει: “Το γάρ απρόσληπτον και αθεράπευτον, ό δέ ήνωται τώ Θεώ τούτο και σώζεται” (PG 37, 181).
Πρέπει να γίνει κατανοητό από τον άνθρωπο ότι δεν είναι αυθύπαρκτος ύπαρξη. Υπάρχει μόνον, όταν κοινωνεί μετά του Δημιουργού του, ο Οποίος Δημιουργός του είναι το “όντως Όν”.
Αυτός ο Υιός και Λόγος του Θεού Πατρός “σάρξ εγένετο καί εσκήνωσεν εν ημίν” (Ιωάν. 1, 14). Ο απρόσιτος Θεός γίνεται προσιτός, ο άπειρος σμικρύνεται και γίνεται χωρητός, ο αόρατος αποκαλύπτεται και γίνεται ορατός. Ο “αναφής”, αυτός που δεν εγγίζεται, ταπεινούται και δέχεται να ψηλαφηθεί. Ερχεται απλά και ταπεινά και αναστρέφεται με το πλάσμα Του, τον άνθρωπο, που αλλοτριώθηκε μέσα στον χώρο της αμαρτίας, για να τον σώσει από την αμαρτία και την αιώνια κόλαση. Η μεγάλη αυτή αλήθεια φανερώνει την άπειρη και βαθειά αγάπη του Θεού Λόγου προς τον άνθρωπο.
Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι, όταν μιλούμε για τον Σαρκωθέντα Λόγο του Θεού Πατρός, δεν αυτονομούμε τον Υιό και Λόγο από τα άλλα Πρόσωπα και αποδίδουμε την λύτρωση του ανθρώπου μόνο στο Πρόσωπο του Υιού και Λόγου του Θεού Πατρός. Η Εκκλησία διδάσκει την αναγνώριση της Σαρκώσεως του Υιού και Λόγου εντός μιας κοινής ενεργείας των Προσώπων της Αγίας Τριάδος. Βεβαίως δεν σαρκώνονται ομού μετά του Θεού Λόγου και τα δύο άλλα Πρόσωπα, αλλά η βούληση και η ενέργεια της Αγίας Τριάδος παραμένει κοινή κατά την Σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού Πατρός. Μας λέγει ο Απόστολος Παύλος “ότι εν αυτώ κατοικεί πάν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς” (Κολοσ. 2, 9). Για τον λόγο αυτό κηρύσσουμε: Ο Θεός “εφανερώθη εν σαρκί”.
Είναι, ωστόσο, γεγονός ότι στην σημερινή εποχή υπάρχει μεγάλη αποστασία. Ποτέ δεν υπήρξε τέτοιου είδους αποστασία, η οποία δεν εδίστασε να κηρύξει με τον Νίτσε και τον Σαρτρ τον θάνατο του Θεανθρώπου και την γέννηση του “υπερανθρώπου”. Αλλά αντί να γεννηθεί ο υπεράνθρωπος του Νίτσε, γεννήθηκε ο σύγχρονος εκκοσμικευμένος και δυστυχισμένος άνθρωπος, με τα ποικίλα συμπλέγματα, με τις ψυχώσεις και τις νευρώσεις και την κατακερματισμένη προσωπικότητα.
Εκείνο, το οποίο είναι δυνατόν να λυτρώσει τον σημερινό άνθρωπο είναι η ακράδαντος πίστη του προς τον Ενανθρωπήσαντα Λόγο του Θεού Πατρός. Ο δρόμος μένει ανοικτός, για να γίνει ο άνθρωπος και πάλι ζωή άφθαρτη και αθάνατη.
Εάν αποδεχθεί και πιστεύσει στο μέγα Μυστήριο της Ενανθρωπήσεως του Υιού και Λόγου του Θεού Πατρός.

*Ο Αρχιμανδρίτης Κύριλλος Κωστόπουλος είναι ιεροκήρυκας της Ι.Μ. Πατρών και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών.