Προβελέγγιος: Γιατί ονομάζει έτσι το νέο εστιατόριο ο Κοντιζάς

Το Proveleggios, το νέο εστιατόριο του Σωτήρη Κοντιζά ανοίγει στον Κεραμεικό την Τρίτη 17 Δεκεμβρίου. Ο ιδιοκτήτης του πολυσυζητημένου Nolan στο οποίο γίνεται χαμός και κριτής του master chef Σωτήρης Κοντιζάς, κάνει το επόμενο βήμα του με ένα νέο εστιατόριο στο οποίο δεν έδωσε το όνομά του, αλλά το όνομα του αρχιτέκτονα που έκτισε το κτίριο στο οποίο θα στεγαστεί.

Στο πολύ αναλυτικό δελτίο τύπου γράφει: «Φανταστείτε μια ομάδα μαγείρων που τους δίνεις το χώρο και τα υλικά να πειραματιστούν, να καταπιαστούν με συνταγές και πρώτες ύλες. Βάζεις ξυλόφουρνους, ανοιχτές φωτιές, ψυγεία και χώρους ξεκούρασης και ζύμωσης των υλικών. Πόσες διαφορετικές τεχνικές χωράνε σε έναν κεφτέ; Πόσα είδη πυτιάς μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να φτιάξεις ένα τυρί; Τι σημαίνει να χρησιμοποιήσεις το ένα ή το άλλο αλεύρι για να φτιάξεις μια πίτσα; Τα ερωτήματα μιας κουζίνας δεν τελειώνουν ποτέ, ούτε απαντιούνται από την μια μέρα στην άλλη.

Φανταστείτε τώρα σε αυτόν το χώρο να βάλεις και καλεσμένους. Ανθρώπους που όχι μόνο θέλουν να φάνε, αλλά να γίνουν μέρος της διαδικασίας. Να φέρνουν την παρέα τους και να δοκιμάζουν το αποτέλεσμα, να μπλέκονται στα πόδια των μαγείρων, να τρώνε και να πίνουν, όντες μέρος ενός εν εξελίξει πρότζεκτ φαγητού. Καινοτόμο; Απρόσμενο; Αδύνατο; Ό,τι κι αν είναι, αυτό θέλει να κάνει ο Σωτήρης Κοντιζάς, ο Κώστας Πισσιώτης, ο αρχιτέκτονας Μάνος Μπαμπούνης και η ομάδα του Nolan στον καινούριο της χώρο. Ο «PROVELEGGIOΣ», όπως ακριβώς ο αρχιτέκτονας που σχεδίασε το κτίριο που τον στεγάζει, ο οποίος δεν έχτιζε απλώς σπίτια αλλά σκεφτόταν πάνω στον τόπο, δεν θέλει μόνο να φτιάχνει φαγητό: θέλει να σκέφτεται πάνω σε αυτό. Να δοκιμάζει, να πειραματίζεται, να ψάχνει πρώτες ύλες, να επανεφεύρει διαρκώς τον εαυτό του και το μενού του, να επιχειρεί καθημερινά να καταλήξει στη χαρτογράφηση του DNA της ομάδας του και να τροφοδοτεί με γνώσεις και τεχνικές το σύμπαν που φιλοδοξεί να φτιάξει -να γίνει η μήτρα του.

Ναι ωραία όλα αυτά, αλλά τι φαγητό θα σερβίρετε; Η ερώτηση-μαχαιριά. Λογικό. Ο κόσμος θέλει να ξέρει τι θα έρθει να φάει. Η απάντηση είναι νόστιμο. Δεν είναι ικανοποιητική για όλους. Όμως, όπως και στο Nolan 4 χρόνια πριν, δεν νιώθουμε την ανάγκη να οριοθετήσουμε την κουζίνα μας. Στον PROVELEGGIOΣ θα τρώμε κεφτεδάκια και pork ribs τη μία μέρα και μαγειρευτά την άλλη, θα βγαίνουν πίτσες από τον ξυλόφουρνο, θα φτιάχνουμε το δικό μας ψωμί, τα δικά μας τυριά, το δικό μας παγωτό, τη δική μας μπίρα. Μια επιβλητική και εξαιρετικά ενημερωμένη μπάρα θα κυριαρχεί στο χώρο, οι μουσικές θα παίζονται δυνατά, το μενού θα είναι ρευστό ανάλογα με το σε τι πειραματίζεται σήμερα η κουζίνα. Με τον «PROVELEGGIOΣ» πάμε πίσω για να προχωρήσουμε μπροστά. Ξεκινάμε από το Α για να φτάσουμε στο Ω και θέλουμε να το διασκεδάσουμε στο ενδιάμεσο. Φτιάχνουμε μια παιδική χαρά για μάγειρες και σας καλούμε να γίνετε μέρος της. Ο PROVELEGGIOΣ θα είναι μια έκπληξη. Όχι μόνο για εσάς. Και για εμάς. Περίπλοκο και λαβυρινθώδες; Ίσως. Αλλά κατά βάση απλό. Αν έπρεπε να παραλληλίσει κάποιος την μαγειρική ιδέα πίσω από τον «PROVELEGGIOΣ» με ένα καλλιτεχνικό ρεύμα θα έπρεπε να στραφεί στο Bauhaus. Απλότητα, λειτουργικότητα, απόρριψη κάθε διακοσμητικού στοιχείου γιατί τα ίδια τα υλικά εμπεριέχουν ένα είδος φυσικής και εγγενούς αξίας. Τι τύχη, αυτό ακριβώς πρέσβευε και ο Αριστομένης Προβελέγγιος που σχεδίασε το ιστορικό κτίριο το οποίο μας στεγάζει. Με αυτό έρχεται σε διάλογο ο εικαστικός Παύλος Τσάκωνας, ο άνθρωπος πίσω από τοιχογραφίες στον δημόσιοχώρο όπως το Τwo Hands στην Πειραιώς, που ανέλαβε να φιλοτεχνήσει την πρόσοψη μας και πέρασε 3 εβδομάδες σκαρφαλωμένος στις σκαλωσιές «υφαίνοντας» τη ζωγραφικά.

Ποιος ήταν ο Αριστομένης Προβελέγγιος

Γεννήθηκε στην Αθήνα και ήταν γιος του Προβελέγγιου, γόνου παλαιάς οικογένειας με καταγωγή από τον Μάρκο Μπότσαρη, και της Μπέμπης Βυζάντιου. Από την πλευρά της μητέρας του καταγόταν από οικογένεια στρατιωτικών και ήταν εγγονός του Αριστομένη Βυζάντιου, εμπόρου, και δισέγγονος του στρατιωτικού Χρήστου Βυζάντιου.

Πέρασε τα παιδικά του χρόνια μεταξύ Αθήνας και Σίφνου, μέσα σε ένα οικογενειακό κλίμα που θα τον γαλουχήσει με ιστορικά και πολιτιστικά βιώματα και εμπειρίες και θα τον “εντάξει” στο κίνημα των ιδεών της αριστεράς, ενώ παράλληλα θα τον σημαδέψει, τόσο ψυχολογικά όσο και σωματικά, με το θάνατο του μεγάλου του αδελφού και τον τραυματισμό του ιδίου κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών.

Κατά το 1931-1936 σπουδάζει και φοιτά στη σχολή Αρχιτεκτόνων-Μηχανικών Ε.Μ.Π. έχοντας ως καθηγητές, αρχιτέκτονες όπως ο Δημήτρης Πικιώνης και ο Αναστάσιος Ορλάνδος και συμφοιτητές, προσωπικότητες όπως ο Γιώργος Κανδύλης και ο Νικόλαος Τριάντης.

Έως το 1941 εργάζεται ως αρχιτέκτονας στο Υπουργείο Πρόνοιας μέχρι την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οπότε και προσχωρεί στο ΕΑΜ.

Το 1945 με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης μετακομίζει στο Παρίσι για να σπουδάσει πολεοδομία στη Σορβόννη. Εκεί του δίνεται από το 1946, η ευκαιρία να εργαστεί στο γραφείο του Le Corbusier στο Atelier Sevres, όπως και άλλοι Έλληνες Αρχιτέκτονες όπως οι Ιάννης Ξενάκης, Γιώργος Κανδύλης, Ορέστης Μάλτος, Πολύβιος Μιχαηλίδης.

Από τότε και μέχρι την οριστική επιστροφή του στην Ελλάδα το 1979, ζει μεταξύ Αθήνας και Παρισιού εξαιτίας των συγκυριών (Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και Δικτατορία) και κάθε φορά που επιστρέφει στην πατρίδα του βλέπει με απογοήτευση την καταστροφική πολεοδομική της εξέλιξη.

Εργάζεται ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Παρισιού κατά τη χρονική περίοδο 1968-1979. Διετελεί Γενικός Γραμματέας και Πρόεδρος του ΣΑΔΑΣ(Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών). Συμμετέχει ενεργά στα Αρχιτεκτονικά Συνέδρια και προσπαθεί να αφυπνίσει τους αρχιτέκτονες για την επικείμενη κατάντια της Ελλάδος. Κινείται σε πλαίσια κοινωνικά όχι μόνο ως άνθρωπος αλλά και ως αρχιτέκτονας, το συμβατικό ρόλο του οποίου εγκαταλείπει και επικεντρώνεται στην ιδέα πως το έργο εκείνου που ασκεί την αρχιτεκτονική πρέπει να “διαβάζει” τις κοινωνικές συνθήκες και να συμβάλλει στην οικονομικοπολιτική οργάνωση της χώρας. Ο ρόλος του αρχιτέκτονα με λίγα λόγια δε θεωρείται μονοδιάστατος από τον Προβελέγγιο.

Αν και αρχιτέκτονας διεθνούς κύρους, η προσφορά του δεν εκτιμήθηκε όπως άρμοζε και μόλις το Δεκέμβριο του 1998, έναν χρόνο δηλαδή πριν το θάνατό του, αναγνωρίζεται ως επίτιμος διδάκτορας του Ε.Μ.Π.

thetoc.gr