Η πολιτιστική μας κληρονομιά δε δανείζεται, διεκδικείται

Τις τελευταίες μέρες γίναμε μάρτυρες ενός εξαιρετικά δυσάρεστου αιτήματος της ελληνικής κυβέρνησης προς το βρετανικό μουσείο. Με αίτημα του ο Πρωθυπουργός της χώρας κ. Μητσοτάκης ζήτησε να επιστρέψουν να κλεμμένα μάρμαρα του Παρθενώνα ως δανεικά εκθέματα στο αρχαιολογικό μουσείο Αθηνών.
Για την ιστορία και τη διατήρηση της συλλογικής μνήμης, οφείλω να αναφέρω ότι τα μάρμαρα του Παρθενώνα εκλάπησαν και σαν λάφυρα πολέμου μεταφέρθηκαν στην Αγγλία, από τον χρεοκοπημένο οικονομικά αλλά κυρίως ηθικά, λόρδο Έλγιν. Έναν τυχοδιώκτη αριστοκράτη που οι σύγχρονοί του λόγω της παραπάνω κίνησης λοιδόρησαν ως συλητή και βάνδαλο. Εξαιρετικής σημασίας και ενδεικτικό για τη στάση της τότε ευρωπαϊκής διανόησης απέναντι στην ατιμωτική αυτή πράξη είναι και το ποίημα του φιλέλληνα και αγωνιστή λόρδου Βύρωνα «Προσκύνημα του Τσάιλντ Χάρολντ».
Κρίνοντας πολιτικά το συγκεκριμένο αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης, πρόκειται για μια εξαιρετικά ατυχή κίνηση η οποία αποδεικνύει το έλλειμμα ιστορικής γνώσης αλλά και στρατηγικής, που χαρακτηρίζει γενικότερα την παρούσα κυβέρνηση. Τα παραπάνω ισχύουν a priori αν αναλογιστούμε ότι ζητώντας να σου δανείσουν αυτά που σου ανήκουν, αυτά που είναι η ιστορία και η ταυτότητά σου, αναγνωρίζεις ότι δεν είσαι εσύ ο μοναδικός και δικαιωματικός κύριος τους και κατ’ ουσίαν «νομιμοποιείς τον κλέφτη» και τα τιμαλφή του.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αναφερθώ και σε ένα ακόμα εξαιρετικής ιστορικής, πολιτιστικής αλλά και πολιτικής σημασίας ζήτημα για την περιοχή μας. Η αρχαία επιγραφή των Δυμαίων, η οποία χρονολογείται περι το 145/4 ή 144/3 π.Χ. και περιγράφει τα γεγονότα της επανάστασης των Δυμαίων απέναντι στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία με πρωτεργάτες τους Σώσο Ταυρομένεος, Δαμίσκο Εχεσθένεος και Τιμόθεο Νικέα, είχε την ίδια τύχη με τα μάρμαρα του Παρθενώνα. Η εν λόγω επιγραφή εκλάπη, τον 18ο αιώνα, από την Κάτω Αχαΐα και βρίσκεται στο μουσείο Fitzwilliam του Κέμπριτζ της Αγγλίας.
Κατά τη θητεία μου ως δήμαρχος Δυτικής Αχαΐας, το δημοτικό συμβούλιο του δήμου με την υπ’ αριθ. 74/2012 ομόφωνη απόφασή του, ενέκρινε τη διεκδίκηση της αρχαίας επιγραφής των Δυμαίων με κάθε νόμιμο τρόπο. Η απόφασή μας στάλθηκε στο υπουργείο πολιτισμού για το σχεδιασμό των περαιτέρω κινήσεων, παρ’ όλα αυτά το υπουργείο τότε δεν μπήκε καν στον ευγενικό κόπο να μας απαντήσει σχετικά.
Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι το ζήτημα αυτό δεν αποτελεί υπόθεση που έχει μπει στο αρχείο αλλά μια ζώσα διεκδίκηση η οποία θα πρέπει να τύχει των κατάλληλων χειρισμών από όλους του εμπλεκόμενους φορείς. Η επιστροφή της αρχαίας επιγραφής των Δυμαίων και η τοποθέτησή της στο αρχαιολογικό μουσείο της Πάτρας οφείλει να είναι στρατηγική επιλογή για την περιοχή μας ως απαίτηση του αχαϊκού λαού. Η διεκδίκηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς δεν μπορεί να είναι δευτερεύον ζήτημα αλλά βασικό ζητούμενο για εμάς, καθώς θα συμβάλει πολύπλευρα στην ανάπτυξη της περιοχής μας.
Η χώρα μας αλλά και σε ευρύτερη ανάλυση η περιοχή μας, διαθέτει πολιτιστικούς θησαυρούς ανεκτίμητης αξίας και παγκόσμιας ακτινοβολίας. Θησαυρούς που απεικονίζουν την σκέψη, τη φιλοσοφία, την επιστήμη, τις τέχνες και τα γράμματα από την αρχαιότητας έως και σήμερα. Το σημείο που υστερούμε είναι η δημιουργία κοινών συνισταμένων και μετώπων διεκδίκησης. Είναι πάγια η θέση μου για δημιουργία ευρύτερων συνεργασιών για τη διεκδίκηση των κορυφαίων ζητημάτων του τόπου. Όπως έχω αναφέρει, η δημιουργία ενός παναχαϊκού μετώπου αποτελεί αναγκαιότητα αν θέλουμε να πετύχουμε το βέλτιστο αποτέλεσμα στις διεκδικήσεις μας.
Τα προβλήματα της περιοχής που ζητούν λύσεις είναι πολλά και μεγάλα, πολλές φορές χρειάζεται να υπερβούμε τις κομματικές μας γραμμές και τις προσωπικές μας αντιμαχίες με σκοπό το γενικό όφελος και την πρόοδο της περιοχής. Με αυτές τις σκέψεις απευθύνω κάλεσμα όλους τους αρμόδιους της περιοχής να θέσουν ως προτεραιότητα την Αχαΐα και τη λύση των προβλημάτων της και μετά τις όποιες προσωπικές τους φιλοδοξίες.
του Ανδρέα Παναγιωτόπουλου