Με λαμπρότητα γιορτάστηκε και εφέτος η «μάχη του Μεγάλου Σπηλαίου»,στο χώρο της Ιεράς Μονής, την Κυριακή 24 Ιουνίου 2018. Θεία Λειτουργία -χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Αμβροσίου, πανηγυρική ομιλία,από τον Δρ της Εκκλησιαστικής Ιστορίας κ. Ηλία Μουγλενίδη,θεατρική αναπαράσταση της μάχης, παρέλαση πολιτιστικών σωματείων με παραδοσιακές στολές, παραδοσιακοί χοροί και κόσμος πολύς…
Τι έγινε λοιπόν εκεί, στο Μέγα Σπήλαιο τον Ιούνιο του 1827; ΄Εγινε η υστάτη αντίσταση εναντίον του Ιμπραήμ, από «μια χούφτα» καλογέρους και λίγους αγωνιστές!!
Πρόκειται για μια μάχη, ένα γεγονός υψίστης σημασίας, όχι μόνο για την έκβαση του Αγώνα του ΄21,αλλά και για την Ορθοδοξία και για τα μηνύματα που έστειλε «προς πάσα κατεύθυνση»…
Παρ΄όλα αυτά, οι δόκιμες ιστορίες και τα σχολικά εγχειρίδια της Ιστορίας, δεν κάνουν καθόλου μνεία του σημαντικού αυτού ιστορικού γεγονότος! Αναφέρουν μόνο τη μάχη στο Μανιάκι, ως τη μοναδική αντίδραση στην Πελοπόννησο ενάντια στην επέλαση του Ιμπραήμ! ‘ Όμως, η αλήθεια είναι, ότι εδώ στην περιοχή μας και στα Καλάβρυτα, οι αγωνιστές αντιμετώπισαν τις ορδές των τουρκοαιγυπτίων, σε μια σειρά από μάχες, που τις κατέγραψε η ιστορία ( όπως η μάχη στην Καυκαριά, στο Καστράκι, στον Αη- Γιάννη τον Τσετσεβό, όπου χύθηκε πολύ αίμα ελληνικό). Αλλά στη μάχη του Μεγάλου Σπηλαίου οι έλληνες νίκησαν χωρίς απώλειες!
Ο Ιμπραήμ ήθελε οπωσδήποτε να καταλάβει και να λ ε η λ α τ ή σ ε ι το μοναστήρι, γιατί πίστευε-όπως άλλωστε διαδίδονταν-ότι εκεί μέσα υπήρχαν «θησαυροί»,(πολύ χρυσάφι και ασήμι), αλλά και όπλα,τρόφιμα κ.λ.π.καθώς πολλοί αγωνιστές, οπλαρχηγοί και προύχοντες είχαν στείλει εκεί τις οικογένειές τους, μαζί με όλα τους τα υπάρχοντα, ως μέρος ασφαλές! Και ήταν γνωστή η φιλαργυρία του Ιμπραήμ, καθώς είχε σκοπό να «πλουτίσει», για να φτιάξει και να εξοπλίσει μεγάλο στρατό, ώστε να γίνει «Σουλτάνος»!!Αλλά είχε και έναν άλλο λόγο-πολύ σημαντικό-να «αλώσει» το Μέγα Μοναστήρι: ΄Ηταν το μεγαλύτερο θρησκευτικό προπύργιο των «γκιαούρηδων», και ήθελε να εξαφανίσει τους «αλλόθρησκους» ,να «γκρεμίσει» από το βράχο το «άντρο» της Φιλικής Εταιρείας, το κέντρο των πρωτεργατών της αποστασίας .Γι αυτό ζήτησε «φιλική υποταγή», για να τους ξεγελάσει…Το Μοναστήρι όμως δεν ξεγελάστηκε, δεν παραδόθηκε. ΄ΑΝΤΕΞΕ και απάντησε με όπλα! Η λυσσαλέα μάχη μιας ολόκληρης μέρας, στις 24 Ιουνίου του 1827, ανάμεσα σε λίγους αγωνιστές, που έστειλε ο Κολοκοτρώνης με τον υπασπιστή του το Φωτάκο και λίγους μοναχούς, που πέταξαν τα ράσα, φόρεσαν φουστανέλες και πήραν τα όπλα, και σε 3.500(!) στρατό του Ιμπραήμ, έφερε αποτελέσματα: Ο Ιμπραήμ τράπηκε σε άτακτη φυγή προς την Πύλο ,αφήνοντας πίσω κάπου 600 νεκρούς!
Και η σημασία της μάχης του Μ.Σπηλαίου πολύ μεγάλη και συμβολική: —Ο αήττητος Ιμπραήμ ηττήθηκε και ο μύθος του κατέρρευσε! Και συνειδητοποίησε, ότι είναι πολύ μικρός για να «γυρίσει το ποτάμι πίσω»!—Σ’αυτή τη μάχη δεν νίκησαν οι έλληνες, νίκησε η Ορθοδοξία!—Σ’αυτή τη μάχη ,την εντελώς άνιση ,νίκησε η πίστη των αγωνιστών ,νίκησε η Παναγία η Μεγαλοσπηλαιώτισσα!! Γιατί εδώ έγινε,πράγματι, ένα θαύμα! Εξακόσιοι εχθροί νεκροί και μόνο ένας αγωνιστής: ο γενναίος Ανδρέας Σαρδελλιάνος!Αλλά έστειλε και πολλά μηνύματα προς την Ευρώπη, πως οι Έλληνες αντέχουν ακόμα, ενώ ο Ιμπραήμ δεν είναι πλέον αήττητος!
Γι΄αυτό και η Ι.Μονή του Μ.Σπηλαίου, εδώ και πολλά χρόνια, καθιέρωσε να γιορτάζεται αυτή η μάχη, κάθε χρόνο στις 24 Ιουνίου.
Και με πρωτοβουλία της Παγκαλαβρυτινής ΄Ενωσης πλαισιώνεται η επίσημη Θεία Λειτουργία, με πανηγυρική ομιλία και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.΄Ετσι κάθε χρόνο συμμετέχουν όλο και περισσότεροι πολιτιστικοί φορείς, κυρίως της περιοχής των Καλαβρύτων.Φέτος(όπως και πέρυσι) ,έγινε πιστή αναπαράσταση της μάχης από τη διασυλλογική θεατρική ομάδα της Παγκαλαβρυτινής ΄Ενωσης, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Σταματίου, Εντυπωσιακή παράσταση, με αυθεντικές στολές,με άριστη ηθοποιία Βέβαια βοηθούσε και το «φυσικό» περιβάλλον-σκηνικό!Πράγματι,μια αληθινή μάχη ξετυλίχτηκε μπροστά μας: ζωντανοί οι ήρωες πρωταγωνιστές, με πρώτον τον Ηγούμενο και εμψυχωτή όλων Γεράσιμο Τορολό, τον Ανδρέα Σαρδελλιάνο,τον Γκολφίνο Πετμεζά,τον αρχηγό Νικόλα Πετμεζά, τον Φωτάκο, τον Παπαγιαννόπουλο, τον Φραγκάκη, τον Μέλλιο ,τον Προηγούμενο Δαμασκηνό, που συνέταξε και υπέγραψε την απαντητική επιστολή προς τον Ιμπραήμ.Και το τουφεκίδι…αληθινό, από διάφορα σημεία (μέσα από τρύπες των βράχων, από τους τοίχους του μοναστηριού, πάνω από τα δέντρα) όπως και τότε… Και μετά τη νικηφόρα μάχη, τι άλλο: χοροί…από τμήματα πολλών χορευτικών συγκροτημάτων,που στο τέλος παρήλασαν με αυθεντικές παραδοσιακές στολές.
Αρκετοί οι επίσημοι, πολλοί οι επισκέπτες, που είδαν να ζωντανεύουν ηρωϊκές σκηνές του ΄21! Και συγκίνηση, πολλή συγκίνηση…Τέτοιες εκδηλώσεις – και μάλιστα στο φυσικό τους χώρο-συντηρούν την ιστορική μας μνήμη,που μας είναι απαραίτητη για να συνεχίσουμε να υπάρχουμε ως ΄Εθνος.
Πολλά συγχαρητήρια στους συντελεστές αυτής της «ενθουσιαστικής» εκδήλωσης. Ιδιαίτερα στην Παγκαλαβρυτινή ΄Ενωση και στον πρόεδρό της τον κ. Βαρβιτσιώτη,που προγραμμάτισε και επέβλεψε τα πάντα, στους ηθοποιούς, στους συλλόγους που συμμετείχαν, στο δήμαρχο Καλαβρύτων κ. Λαζουρά, στον Σεβασμιώτατο κ. Αμβρόσιο, και οπωσδήποτε στον Ηγούμενο Μ.Σπηλαίου κ. Ιερώνυμο Κάρμα,ο οποίος ως άριστος οικοδεσπότης, είχε οργανώσει άψογα τα πάντα και δεξιώθηκε όλους μας!
Τελικά, η επέτειος της ιστορικής αυτής μάχης είναι πλέον θεσμός, και μέσα από το συγκεκριμένο θεσμό, μαθαίνουμε και εμείς την Ιστορία της συγκεκριμένης μάχης και τη σημασία της στην αντιμετώπιση του πιο αιμοβόρου τούρκου στρατηγού,που ονειρεύτηκε να κυβερνήσει την Ελλάδα,αλλά δεν υπελόγισε την ΨΥΧΗ του ΄Ελληνα!
Αίγιο,8 Ιουλίου 2018
Βάνα Μπεντεβή,
Φιλόλογος – Ιστορικός
