Τα αποτελέσματα της δοκιμής φάσης ΙΙΙ KEYNOTE-564 για το μονοκλωνικό αντίσωμα πεμπρολιζουμάμπη (pembrolizumab) έδειξαν ότι η μετεγχειρητική ανοσοθεραπεία παρέτεινε σημαντικά τη συνολική επιβίωση σε ασθενείς με διαυγοκυτταρικό νεφροκυτταρικό καρκίνωμα (ccRCC) και υψηλό κίνδυνο υποτροπής, μειώνοντας κατά 38% τον κίνδυνο θανάτου συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο.
«Μπορούμε πλέον να πούμε στους ασθενείς μας ότι η πεμπρολιζουμάμπη μετεγχειρητικά όχι μόνο καθυστερεί τις υποτροπές αλλά τους βοηθά να ζήσουν περισσότερο» δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής της μελέτης Toni Choueiri, MD, διευθυντής του κέντρου ουρογεννητικής ογκολογίας Lank Cente του Ινστιτούτου για τον Καρκίνο Dana-Farber, κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων στο Συμπόσιο Ουρογεννητικού Καρκίνου της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) χθες, 27 Ιανουαρίου.
Η πεμπρολιζουμάμπη μπλοκάρει τον υποδοχέα PD-1, έναν αρνητικό ρυθμιστή της δραστικότητας των Τ-κυττάρων, επιτρέποντας έτσι στο ανοσοποιητικό σύστημα να δράσει έναντι των καρκινικών κυττάρων.
Η μελέτη KEYNOTE-564 σχεδιάστηκε για να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα της επικουρικής θεραπείας με πεμπρολιζουμάμπη μετά από νεφρεκτομή, σε διάστημα 12 εβδομάδων πριν από την τυχαιοποίηση. Στη διπλά τυφλή δοκιμή φάσης ΙΙΙ, η οποία διεξήχθη σε εκατοντάδες τοποθεσίες διεθνώς, συμμετείχαν 994 ασθενείς που διακρίθηκαν τυχαία σε μια ομάδα αγωγής με πεμπρολιζουμάμπη μία φορά ανά τρεις εβδομάδες για ένα έτος περίπου και σε μια ομάδα ελέγχου με εικονικό φάρμακο.
Πεμπρολιζουμάμπη (pembrolizumab) (Photo: Shutterstock)
«Φως» μετά από 50 χρόνια έρευνας
«Από το 1973, [έτος διεξαγωγής της πρώτης τυχαιοποιημένης ελεγχόμενης δοκιμής επικουρικής θεραπείας] περισσότεροι από 12.000 ασθενείς με καρκίνο του νεφρού έχουν συμμετάσχει σε μελέτες επικουρικών θεραπειών έναντι μαρτύρων (ομάδα ελέγχου) και καμία από τις μελέτες δεν έδειξε παράταση του προσδόκιμου επιβίωσης για την πειραματική ομάδα μέχρι σήμερα, με τη μελέτη KEYNOTE-564» ανέφερε ο Choueiri και πρόσθεσε «δείξαμε ότι η πεμπρολιζουμάμπη παρατείνει την επιβίωση· δεν καθυστερεί μόνο την υποτροπή».
Στην πρώτη ενδιάμεση ανάλυση της μελέτης KEYNOTE-564, ο Choueiri και οι συνεργάτες του ανέφεραν ότι η επικουρική θεραπεία με πεμπρολιζουμάμπη βελτίωσε την επιβίωση ελεύθερης νόσου σε ασθενείς με καρκίνο του νεφρού με υψηλό κίνδυνο υποτροπής. Με βάση αυτά τα αποτελέσματα, έλαβε έγκριση το 2021 ως επικουρική θεραπεία για ασθενείς με καρκίνο του νεφρού.
Τα αποτελέσματα της τρίτης ενδιάμεσης ανάλυσης, η οποία ολοκληρώθηκε μετά από διάμεση παρακολούθηση 57,2 μηνών, έδειξε ότι οφέλη της συνολικής επιβίωσης με το φάρμακο ήταν συνεπή σε όλες τις υποομάδες, ανεξάρτητα από το στάδιο, τη διαστρωμάτωση κινδύνου, τους ανοσολογικούς βιοδείκτες και άλλα χαρακτηριστικά.
Περίπου το 18% των ασθενών διέκοψαν τη θεραπεία λόγω παρενεργειών που σχετίζονταν με την πεμπρολιζουμάμπη, χωρίς να αναφέρονται θάνατοι σχετιζόμενοι με το φάρμακο. Οι ερευνητές είχαν δηλώσει προηγουμένως ότι η επικουρική θεραπεία με πεμπρολιζουμάμπη δεν οδήγησε σε κλινικά σημαντική επιδείνωση της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητας ζωής.
Πριν από την έγκριση της πεμπρολιζουμάμπης, δεν υπήρχε κοινώς αποδεκτό μετεγχειρητικό θεραπευτικό πρωτόκολλο για ασθενείς με ccRCC. Τώρα, με την πεμπρολιζουμάμπη ως πρότυπο θεραπείας, ο Choueiri και οι συνεργάτες του διερευνούν κατά πόσο μπορεί να υπάρξει βελτίωση από τον συνδυασμό της πεμπρολιζουμάμπης με τον HIF-2α αναστολέα belzutifan, φάρμακο που έλαβε έγκριση ως θεραπεία του Von Hippel-Lindau (VHL), ενός οικογενούς συνδρόμου κληρονομικού καρκίνου με κύρια κακοήθεια το διαυγοκυτταρικό νεφροκυτταρικό καρκίνωμα.
