Τέσσερις ημέρες πριν τα Χριστούγεννα, η Επιτροπή Ανταγωνισμού επιφύλαξε στις 4 συστημικές τράπεζες, την Attica Bank και την Ελληνική Ένωση τραπεζών, το μεγαλύτερο πρόστιμο που έχει επιβληθεί ποτέ ύψους 41,7εκατ€. Το πρόστιμο μάλιστα θα ήταν ακόμη μεγαλύτερο αν οι τράπεζες δεν αποδέχονταν ότι «έσφαλαν» και δεν συμφωνούσαν σε σειρά ενεργειών συμμόρφωσης.
Συγκεκριμένα η Επιτροπή Ανταγωνισμού επέβαλε πρόστιμα:
-12,9εκατ. ευρώ στην Τράπεζα Πειραιώς
-9,9εκατ.ευρώ στην Εθνική Τράπεζα
-9,1εκατ. ευρώ στην Alpha Bank
-7,9εκατ. ευρώ στην Eurobank
-143.000 ευρώ στην Attica Bank
-1,5εκατ. ευρώ στην ΕΕΤ
Σύμφωνα με το πόρισμα των ερευνών της Επιτροπής και τα όσα υποστηρίζουν τραπεζικές πηγές, οι 4 συστημικές τράπεζες βρέθηκαν «φάουλ» σε 2 ζητήματα:
Την ταυτόχρονη επιβολή προμήθειας έως 3€ στους κατόχους καρτών που έκαναν ανάληψη μέσω ATM διαφορετικής τράπεζας από αυτήν που έχει εκδώσει την κάρτα τους. Οι τράπεζες υποστηρίζουν ότι στις 2/3 περιπτώσεις οι χρεώσεις αυτές αφορούσαν τουρίστες αφού οι Έλληνες καταναλωτές επιδιώκουν να κάνουν αναλήψεις από τα ATM των τραπεζών τους. Η παράβαση σύμφωνα με το πόρισμα της Επιτροπής είναι διαρκής και ενιαία από το 2018.
Την ανταλλαγή πληροφοριών τη διετία 2018-2019 με στόχο να επιβάλουν προμήθειες και χρεώσεις σε πλειάδα συναλλαγών – μεταξύ άλλων έκδοση κι αποδοχή καρτών πληρωμών, λογαριασμούς πληρωμών, συναλλαγές στο ταμείο, δάνεια – που έως τότε δεν είχαν χρεώσεις. Η «συννενόηση» αφορούσε και την καθιέρωση ομοιόμορφων πακέτων τραπεζικών υπηρεσιών. Οι χρεώσεις τελικά δεν επιβλήθηκαν όπως τονίζουν οι τράπεζες αλλά παραδέχονται ότι “συνομίλησαν”.
Στο πλαίσιο αυτό , στην ΕΕΤ επιβλήθηκε πρόστιμο γιατί θεωρήθηκε ότι ήταν εκείνη που διευκόλυνε την ανταλλαγή των πληροφοριών , ότι λειτούργησε δηλαδή ως Facilitator.
H υπόθεση ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2019 όταν και οι ράμπο της επιτροπής έκαναν συντονισμένη έφοδο στα κεντρικά γραφεία των τραπεζών προκειμένου να συλλέξουν στοιχεία. Στοιχεία τα οποία σχεδόν 4 χρόνια μετά οδήγησαν στην επιβολή των προστίμων μαμούθ.
Εκτός από το αυτεπάγγελτο της έρευνας, υπήρξε και καταγγελία από την VIVA – η οποία και δικαιώθηκε – για προσκόμματα στην είσοδο της στην αγορά.
Εκτός από τα πρόστιμα, οι τράπεζες συμφώνησαν και σε σειρά ενεργειών «συμμόρφωσης».
Καταρχάς υποχρεώνονται να μειώσουν την προμήθεια που επιβάλλουν ανά συναλλαγή από την πρωτοχρονιά του 2024:
-Η Τράπεζα Πειραιώς από 3€ σε 2€
-Η Εθνική από τα 2,60€ σε 1,90€
-Η Alpha Bank από τα 2,50€ σε 1,80€
-Η Eurobank από τα 2,50€ σε 1,80€
-H Attica Bank από τα 2€ στα 1,50€
Οι χρεώσεις αυτές πρέπει να μείνουν σταθερές για 3 χρόνια ενώ υπάρχει ρήτρα επανεξέτασης από την Επιτροπή Ανταγωνισμού για 2 ακόμη έτη. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης θα επιβληθεί νέο πρόστιμο.
Για να αποφευχθούν ανάλογα περιστατικά στο μέλλον, οι τράπεζες θα αναλάβουν την υποχρέωση διαμόρφωσης και υλοποίησης εσωτερικών προγραμμάτων συμμόρφωσης.
Πηγές του τραπεζικού κλάδου – μέλη του οποίου συσκέπτονταν μέχρι αργά χθες το βράδυ – τόνιζαν ότι η ανταλλαγή πληροφοριών έγινε στο πλαίσιο ανάγκης θεσμικού διαλόγου με τη VISA και τη Mastercard με αφορμή την αλλαγή του τρόπου τιμολόγησης συγκεκριμένων συναλλαγών, κυρίως σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και στο πλαίσιο εποπτικού διαλόγου για χρεώσεις με την Τράπεζα της Ελλάδας. Ο νομικός διάλογος μεταξύ των πιστωτικών ιδρυμάτων και της ΕΕΤ ήταν αναγκαίος ενόψει και του αυστηρού πλαισίου που ίσχυε στην Ελλάδα και απαγόρευε ορισμένες προμήθειες. Σε καμία περίπτωση δεν υπήρξε συντονισμός για καθορισμό τιμολογίου, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τη διαδικασία διευθέτησης της ΕΑ.
