Η ταινία της Δευτέρας 4.12.2023 “Ο Μικρός αδερφός”. Μια ποιητική ελεγεία, το συγκινητικό χρονικό της δημιουργίας και της αποδόμησης μιας οικογένειας.
Για την Κινηματογραφική Λέσχη Πάτρας
Ο ΜΙΚΡΟΣ ΑΔΕΡΦΟΣ – UN PETIT FRERE
• Σκηνοθεσία-Σενάριο: Λεονόρ Σεράιγ
• Ηθοποιοί: Αναμπέλ Λενγκρόν, Στεφάν Μπακ, Κένζο Σαμπέν.
• Φωτογραφία: Ελέν Λουβάρ.
• Μοντάζ: Κλεμάνς Καρέ
• Χώρα: Γαλλία (Έγχρωμη)
• Διάρκεια: 106΄
Διακρίσεις: 4 Βραβεία και 7 Υποψηφιότητες.
Cannes Film Festival 2022: Υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα και Βραβείο CST σε Marion Burger (Young Film Technician).
Stockholm Film Festival 2022: Υποψηφιότητα για καλύτερη ταινία και Βραβείο καλύτερης ηθοποιού στην Αναμπέλ Λενγκρόν.
Les Arcs European Film Festival 2022: Υποψηφιότητα για καλύτερη ταινια και 2 Βραβεία, Φωτογραφία και Καλύτερη Ηθοποιός η Αναμπέλ Λενγκρόν.
Ένα κοινωνικά ρεαλιστικό και συναισθηματικά γλυκόπικρο οικογενειακό δράμα εξελίσσεται σε χαμηλούς τόνους μπροστά από τη μικρής κλίμακας τοιχογραφία μιας μεταβατικής εποχής.
Ένα διακριτικά φιλοτεχνημένο δράμα που εκτυλίσσεται στη Γαλλία της δεκαετίας του ’80 –με μια σεναριακή δομή που θυμίζει τη ροή ενός ποταμού και μέσα από εικόνες-κεντήματα– αφηγείται την ιστορία της Ρόουζ, μιας γυναίκας που μετακομίζει από την Ακτή Ελεφαντοστού στα προάστια του Παρισιού μαζί με τους δύο μικρούς γιους της.
Διατρέχοντας ένα διάστημα 20 χρόνων από την άφιξή τους στη Γαλλία, η ταινία της σκηνοθέτριας είναι το συγκινητικό χρονικό της δημιουργίας και της αποδόμησης μιας οικογένειας. Μια ποιητική ελεγεία για την ενηλικίωση ως μια απόκοσμη διεργασία, επιχειρεί ταυτόχρονα μια ευαίσθητη διερεύνηση του φαντασιακού συνόρου ανάμεσα στην παιδικότητα και στον κόσμο των «μεγάλων», στην αθωότητα και την εμπειρία. Παράλληλα, παρουσιάζει μια κορυφαία γυναικεία ερμηνεία, η οποία δονείται από συναίσθημα και από μια ακατανίκητη αίσθηση ελευθερίας.
Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Διαγωνιστικό Πρόγραμμα του Φεστιβάλ Καννών, ενώ στη συνέχεια προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Σεβίλλης, στο Φεστιβάλ Γάνδης, στο Φεστιβάλ του Ρίο, στο Φεστιβάλ της Βιέννης (Viennale) ενώ το Νοέμβριο προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Στοκχόλμης.
Μετά το ντεμπούτο της Μια Νέα Γυναίκα με το οποίο κέρδισε την Χρυσή Κάμερα στο Φεστιβάλ Καννών, η Λεονόρ Σεράιγ επιβεβαιώνει ότι αποτελεί μία από τις πιο ξεχωριστές νέες φωνές του γαλλικού σινεμά.
————————————————————————————————
Όταν η Ροζ φθάνει στη Γαλλία, εγκαθίσταται στο διαμέρισμα φίλων στα προάστια του Παρισιού, μαζί με τους δύο γιους της, Ζαν και Ερνέστ. Η δημιουργία και η διάλυση μιας οικογένειας από το τέλος της δεκαετίας του ’80 μέχρι τις μέρες μας.
«Χάρις στο καλογραμμένο σενάριο και στην φωτογραφία της Ελέν Λουβάρ οι ηθοποιοί έχουν την ευκαιρία να λάμψουν. Ερμηνεύοντας αυτή τη μάνα κουράγιο, η Αναμπέλ Λενγκρόν καθηλώνει στην ταινία Ο Μικρός Αδερφός που κλείνει το Φεστιβάλ Καννών τόσο όμορφα». PREMIERE
«Συναισθηματικά ώριμη, κομψή και πολύ συγκινητική. Ένα ανεπιτήδευτα φιλόδοξο δράμα, απλά και ποιητικά ειπωμένο σε τρεις χρόνους μέσα σε μια περίοδο είκοσι ετών. Η Σεράιγ προοδεύει με αυτοπεποίθηση. Μια πολύπλοκη, μη εξιδανικευμένη πρωταγωνίστρια που ερμηνεύεται με μεγάλη ζωντάνια από την Αναμπέλ Λενγκρον. Με την φοβερή ενέργεια της δίνει μια υπέροχη ερμηνεία. Η κοινωνική οπτική της ταινίας είναι διευρυμένη και συμπεριληπτική: Εμπνευσμένη από τη ζωή και τις ρίζες του πατέρα των παιδιών της, το σενάριο της Σεράιγ ενσωματώνει υπόγεια σχόλια για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των τάξεων στη Γαλλία μέσα στην προσωπική ιστορία των ηρώων, αποφεύγοντας έξυπνα να κάνει σύμβολα τους ζωντανούς και οξυδερκείς πρωταγωνιστές της». Variety – Guy Lodge
«Μια πραγματική έκπληξη. Μια συναρπαστική, ποιητική και ταυτόχρονα ρεαλιστική ταινία, με μια υπέροχη Αναμπέλ Λενγκρον. Γήινη και παθιασμένη, η ταινία έχει λιγότερα κοινά με το σινεμά του Κεν Λόουτς και των αδερφών Νταρντέν και περισσότερα με το Small Axe του Στιβ Μακούιν. Μια ταινία που μοιάζει με ένα κουτί με κοσμήματα σπουδαίων στιγμών: Υπάρχουν πολύτιμα πράγματα εδώ και αληθινή λάμψη επίσης». Daily Telegraph – Robbie Collin
«Ένα συγκινητικό δράμα, με την υπέροχη ερμηνεία της Αναμπέλ Λενγκρόν. Μια μελέτη της ενηλικίωσης που ποτέ δεν συμβαίνει πραγματικά. Ταυτόχρονα, διερευνά την απατηλή γραμμή που χωρίζει την παιδική από την ενήλικη ζωή, την αθωότητα και την εμπειρία, το παρόν και το παρελθόν». The Guardian – Peter Bradshaw
———————————————————————————————
Η σκηνοθέτης του «Μια Νέα Γυναίκα» προσεγγίζει με το δικό της τρόπο το προσφυγικό.
Δεκαετία του ’80, η Ροζ, μια γυναίκα όμορφη, ψιλόλιγνη, γεμάτη ενέργεια, έχει αφήσει πίσω της την πατρίδα της, την Ακτή Ελεφαντοστού, μαζί και δυο από τους τέσσερις γιους της (και τον απόντα πατέρα τους) κι έχει εγκατασταθεί στο Παρίσι με τους άλλους δύο, τον έφηβο Ζαν και τον μικρούλη Ερνέστ. Παρά τις δυσκολίες που έχει ν’ αντιμετωπίσει (τη φιλοξενία σε μια αυστηρή, επικριτική συμπατριώτισσα, τη δουλειά της καθαρίστριας σε ξενοδοχεία και ξένα σπίτια, το μεγάλωμα των δυο ανήσυχων παιδιών), η Ροζ θέλει να ζήσει (και) τη ζωή της. Δυναμική και λαμπερή, ακολουθεί σχέσεις κι ερωτικούς συντρόφους, αντιστέκεται στη δυστυχία, απορρίπτει το «προξενιό» με τον… Ιούλιο Καίσαρα, τον ωραίο και πετυχημένο της κοινότητας, τραβά το δικό της μονοπάτι.
Η Σεράιγ δομεί την ταινία της σε τρία μέρη, το καθένα με το όνομα του ήρωα που αδειάζει τις αποσκευές του στην οθόνη. Το πρώτο μέρος, της «Ροζ», είναι και το πιο συναρπαστικό. Το πορτρέτο μιας νέας γυναίκας, ξανά, μιας πρόσφυγα που βγαίνει από το δυτικότροπο στερεότυπο, που αγκαλιάζει τη ζωή κι αγωνίζεται όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά και να γευτεί τις εμπειρίες που της προσφέρονται, χωρίς στιγμή ν’ απαρνιέται το ρόλο της μάνας, της προστάτη. Τα δύο επόμενα μέρη, του «Ζαν» και του «Ερνέστ» ξετυλίγονται πιο αδύναμα. Καθώς τα χρόνια περνούν κι η οικογένεια, μοιραία, διασπάται, οι χαρακτήρες αποδεικνύονται πιο διάτρητα γραμμένοι.
Η πρωταγωνίστρια, Αναμπέλ Λενγκρόν, είναι μια φιγούρα και μια ερμηνεία σχεδόν «κασσαβετική», που μένει στη μνήμη περισσότερο από το σύνολο της ταινίας. Ανθρωπισμός, δικαίωμα στην ευτυχία, δεσμοί αίματος κι ανατροπή παραδόσεων, τα συστατικά της Σεράιγ έχουν ψυχή κι επικαιρότητα, αλλά με κάθε νέο ανθρώπινο «κεφάλαιο», εξασθενούν στη διατύπωση. Flix
Πριν από έξι χρόνια, η 31χρονη τότε Λεονόρ Σεράιγ είχε αιφνιδιάσει το γαλλικό σινεμά με το μεγάλου μήκους σκηνοθετικό ντεμπούτο της “Μια Νέα Γυναίκα”. Την ανάλαφρα ξένοιαστη όσο και απελπισμένα διεκδικητική ιστορία ενηλικίωσης μιας 30άρας που πάλευε να βρει τη θέση της στο πολύβουο Παρίσι, η οποία της απέφερε τη Χρυσή Κάμερα στο Φεστιβάλ Καννών και δύο υποψηφιότητες για βραβεία Σεζάρ.
Τώρα στην ίδια πόλη και στην ίδια σύγχρονη πραγματικότητα, μια άλλη γυναίκα αναζητά τις δικές της ευκαιρίες. Η Ροζ είναι μια χωρισμένη μητέρα δύο μικρών αγοριών, η οποία το 1989 καταφθάνει από την Ακτή του Ελεφαντοστού στην Πόλη του Φωτός και εγκαθίσταται στο διαμέρισμα φίλων της. Έχοντας μπροστά της μια καινούργια ζωή, πιάνει δουλειά ως καθαρίστρια και προσπαθεί να ενσωματωθεί οικογενειακώς σε έναν κόσμο έτοιμο να αποχαιρετήσει τον παλιό αιώνα και να αγκαλιάσει ένα αβέβαιο για όλους αύριο.
Αν το “Μια Νέα Γυναίκα” απέπνεε έναν δροσερό αέρα νουβέλ βαγκ, νοστιμίζοντας το γυναικείο πορτρέτο του με χιουμοριστικές παρεμβάσεις, ο “Μικρός Αδερφός” υιοθετεί μια διεισδυτικότερη κοινωνικά ματιά, αντικρίζοντας μετωπικά το ανθρώπινο δράμα. Μόνο που αυτό δεν υψώνει ποτέ τους τόνους ούτε σκοτεινιάζει βαρύθυμα τη διάθεσή του, ξεπέφτοντας στην προβλέψιμη καταγγελία. Για τη Σεράιγ, το μεταναστευτικό ζήτημα, το οποίο έχει βυθίσει την Ευρώπη σε βαθιά περίσκεψη, ωθώντας τη σε μια φοβισμένα μισαλλόδοξη συμπεριφορά, είναι ταυτόχρονα θεσμικό και “ιδιωτικό”, προσωπικό. Μια σύντομη σκηνή αστυνομικού ελέγχου αποτυπώνει λιτά, μα καίρια, τη διάσταση του προβλήματος, το οποίο θίγεται χωρίς μελοδραματική υπογράμμιση. Αναλόγως αξιοποιείται και η παρισινή καθημερινότητα, ζωντανή μέσα από ήρεμα, γενικά πλάνα, αλλά και μια ατμόσφαιρα εγκλωβισμού, που κυριαρχεί στους κλειστούς, περιορισμένους χώρους στους οποίους κινούνται η Ροζ, ο Ζαν και ο Ερνέστ. Η αφήγηση εστιάζει σ’ αυτούς και τα διλήμματά τους, τα οποία, όσο περίπλοκα κι αν είναι, παρουσιάζονται με γήινη απλότητα και ψυχολογική ευαισθησία.
Για να ενισχύσει την αλληλεπίδραση των χαρακτήρων και να βαθύνει το δράμα τους, η Σεράιγ απλώνει την ιστορία της σε τρεις δεκαετίες και τη χωρίζει σε τρία κεφάλαια – το καθένα με διαφορετικό “πρωταγωνιστή”. Το πρώτο, αφιερωμένο στη Ροζ (μια επιβλητική Αναμπέλ Λενγκρόν), είναι το δυναμικότερο και το πιο ζουμερό κινηματογραφικά. Το πέρασμα του χρόνου κουράζει ελαφρώς τον διηγηματικό ρυθμό, κάποια επεισόδια φλερτάρουν με την εύπεπτη κοινωνιολογική παρατήρηση, αν και η μάχη της οικογένειας απέναντι στη διάλυσή της παραμένει έντονη, παρούσα σε κάθε καλοδουλεμένη σκηνή. Η ταινία ματώνει, αλλά τελικά καταφέρνει να προσδώσει ένα πρόσωπο στον όρο πρόσφυγας, σχολιάζοντας ταυτόχρονα την αθόρυβα επώδυνη μετάβαση –”τα χρόνια περνάνε, οι ώρες δεν περνάνε”– μιας χώρας στον 21ο αιώνα.
Χρήστος Μήτσης 5 Οκτωβρίου , 2023
Léonor Serraille
Σεναριογράφος και σκηνοθέτης γεννήθηκε το 1986 στη Λιόν, Γαλλία. Για τις ταινίες της έχει κερδίσει 7 βραβεία και 20 υποψηφιότητες. Φιλμογραφία: Ο μικρός αδερφός 2022, Μια νέα γυναίκα 2017, Body short 2016.
