Κοινό βηματισμό προς όφελος και των δύο χωρών αναμένεται να αναζητήσουν το απόγευμα στις έξι, στη Νέα Υόρκη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ταγίπ Ερντογάν, επιδιώκοντας να συνεχιστεί το θετικό μομέντουμ που διακατέχει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις τους τελευταίους μήνες και αποτυπώνεται τόσο στο πεδίο όσο και σε ρητορικό επίπεδο, ειδικά μετά τη συνάντηση των δύο ηγετών Ελλάδας Τουρκίας στο Βίλνιους της Λιθουανίας.
Παρόντες στη σημερινή συνάντηση των δύο ηγετών, η οποία είναι η δεύτερη εντός του 2023, θα είναι επίσης οι Υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, οι οποίοι συναντήθηκαν εκ νέου χθες για την προετοιμασία της ημερήσιας διάταξης και των χρονοδιαγραμμάτων του τετ α τετ Μητσοτάκη Ερντογάν, καθώς επίσης και υφυπουργοί, με τους δύο ηγέτες να αναμένεται να δώσουν τις εντολές για τα επόμενα βήματα, που είναι οι πολιτικές διαβουλεύσεις αλλά και για τα ζητήματα που αφορούν το Αιγαίο, κυρίως για την υφαλοκρηπίδα.
Κύρια επιδίωξη της ελληνικής πλευράς είναι εκτός από τη διατήρηση του θετικού κλίματος, να διερευνηθεί και η δυνατότητα μελλοντικής προσφυγής στη Χάγη για την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Στόχος, που σαφώς η Αθήνα αναγνωρίζει ότι δεν επιτυγχάνεται από την μια μέρα στην άλλη όπως και η επίλυση των διαφορών μεταξύ των δύο χωρών, άλλωστε ο ίδιος ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ είπε ότι “η Χάγη είναι πολύ μακριά ακόμα”.Στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αναφέρθηκε σε εκδήλωση με ελληνοαμερικανικές οργανώσεις ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης ,και παρουσίασε τον οδικό χάρτη που θα καθορίσει τα επόμενα βήματα τους προσεχείς μήνες με στόχο την εμπέδωση ενός θετικού κλίματος μεταξύ των δύο πλευρών. Ωστόσο, ήταν ιδιαίτερα σαφής ότι ο διάλογος με την Τουρκία μπορεί να βασίζεται μόνο στον πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένων του Δικαίου της Θάλασσας και των συνθηκών που θεσπίζουν την κυριαρχία των κρατών, τα σύνορα και την εδαφική ακεραιότητα. Όπως εξήγησε, η θέση της Ελλάδας είναι ότι ο διάλογος πάνω στην αυστηρή βάση του Διεθνούς Δικαίου είναι ο μόνος τρόπος επίλυσης των διαφορών. Υπό αυτό το πρίσμα, ο κ. Γεραπετρίτης ξεκαθάρισε ότι η διαφορά της Ελλάδας με την Τουρκία αφορά την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και τόνισε ότι όλα τα θέματα εθνικής κυριαρχίας αποκλείονται από οποιονδήποτε διάλογο.
Κατά την πρόσφατη συνάντηση των δύο Υπουργών Εξωετρικών κυρίων Γεραπετρίτη και Φιντάν στην Άγκυρα συμφωνήθηκε ένας οδικός χάρτης για τους επόμενους μήνες, προκειμένου να υπάρξει μία ώθηση των σχέσεων σε μία νέα βάση που θα στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: ο πρώτος πυλώνας είναι ο πολιτικός διάλογος, του οποίο θα ηγείται η υφυπουργός Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου. Ένας δεύτερος πυλώνας θα είναι η θετική ατζέντα που θα έχει θετικά μέτρα και για τις δύο χώρες, με επικεφαλής τον υφυπουργό Κώστα Φραγκογιάννη και ο τρίτος πυλώνας θα είναι τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Αυτός ο οδικός χάρτης περιλαμβάνει συναντήσεις και για τους τρεις πυλώνες τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο και μέχρι το τέλος του έτους θα διεξαχθεί το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας μεταξύ των δύο κυβερνήσεων προκειμένου να υπογράψουν ένα σύνολο συμφωνιών.
“Πρέπει να τονίσω ότι ένας εποικοδομητικός διάλογος με την Τουρκία μπορεί να βασίζεται μόνο στον πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου,συμπεριλαμβανομένων του Δικαίου της Θάλασσας και των συνθηκών που θεσπίζουν την κυριαρχία των κρατών, τα σύνορα και την εδαφική ακεραιότητα τους” τόνισε ο κ. Γεραπετρίτης στην εκδήλωση στη Νέα Υόρκη.
Η Αθήνα από τη σημερινή συνάντηση των δύο ηγετών Ελλάδας – Τουρκίας, προσδοκά τη διατήρηση των χαμηλών τόνων και την επίδειξη συνέπειας και συνέχειας από τον Τούρκο Πρόεδρο στη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, γεγονός που αποτυπώνεται στο κλίμα καταλλαγής που παρουσιάζει η Άγκυρα τους τελευταίους μήνες.
Εκτιμάται δε, ότι ο Τούρκος πρόεδρος έχει τουλάχιστον τρεις καθοριστικούς λόγους για να διατηρήσει τους χαμηλούς τόνους με την Ελλάδα καθώς η Άγκυρα έχει αντιληφθεί ότι προσέγγιση της Τουρκίας με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ περνάει μέσα από τις καλές σχέσεις με την Ελλάδα, σε μια στιγμή που αφενός η τουρκική οικονομία χρειάζεται σημαντικά εξωτερικά κεφάλαια για για να επανακάμψει, αφετέρου έχει ακόμα μπροστά της πολύ δρόμο για την ανοικοδόμηση των περιοχών που επλήγησαν μετά τους καταστροφικούς σεισμούς.
Χαρακτηριστική ίσως των προθέσεων της τουρκικής πλευράς είναι και η συνέντευξη του Τούρκου προέδρου στον τηλεοπτικό δίκτυο PBS όπου έκανε επίθεση φιλίας προς την Ελλάδα δηλώνοντας “Είμαστε φίλοι με την Ελλάδα για πολλές δεκαετίες. Δεν έχουμε υπάρξει σε αντίπαλα στρατόπεδα ο ένας εναντίον του άλλου”, είπε χαρακτηριστικά προλειαίνοντας το έδαφος για τη σημερινή συνάντηση.
