Τα σενάρια για τη διεύρυνση της υποχρεωτικότητας

Του Δημήτρη Γκάτσιου 

“Είναι ηθική μου υποχρέωση να χρησιμοποιήσω όλα τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας ώστε να τους πείσουμε για την ανάγκη να εμβολιαστούν… Αυτό που χρειαζόμαστε είναι η ενίσχυση των εμβολιασμών πριν από τα Χριστούγεννα και αυτό προσπαθούμε να κάνουμε”.

Η συγκεκριμένη αποστροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη, σε αυτή τη… γέφυρα προς την πλήρη αποκρυπτογράφηση από τους ειδικούς του νέου στελέχους “Όμικρον” του πανδημικού ιού, μόνο τυχαία δεν είναι. Η κυβέρνηση, λίγες ημέρες πριν σηκώσει και… επίσημα αυλαία η εορταστική περίοδος, στρέφει το σύνολο της στρατηγικής της τόσο προς την κατεύθυνση ισχυροποίησης της επιχείρησης “Ελευθερία”, όσο και προς τη συνεχή στήριξη του συστήματος της Υγείας, προκειμένου να… σηκώσει τείχος προστασίας μπροστά στις άγνωστες, ακόμα, παραμέτρους της εξίσωσης “Όμικρον”.

Αυξητική τάση

Το επόμενο βήμα στο μέτωπο της υποχρεωτικότητας των εμβολίων αφορούσε στην ηλικιακή κατηγορία των 60 και άνω. “Η απόφαση ήρθε στο προσκήνιο ενόψει του νέου στελέχους “Όμικρον” και μετά από την απροθυμία της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας να προσέλθει για εμβολιασμό τον Νοέμβριο, σε αντίθεση με αυτό που έπραξαν άλλες κατηγορίες. Πρόκειται για μία ενέργεια αποφασιστικής προτροπής, δίκαιης προς όλους, που δεν απευθύνεται οριζόντια, αλλά σε εκείνους που, ενώ μπορούν, δεν κάνουν μία κίνηση να σώσουν την υγεία τους και τις ζωές των άλλων”, έλεγαν στελέχη. Και τα μέχρι τώρα αποτελέσματα στους, μετά των σχετικών ανακοινώσεων, πίνακες συμμετοχής δίνουν ένα πρώτο, αλλά, σαφές μήνυμα αισιοδοξίας.

Οι άνω των 60 ετών που δεν έχουν εμβολιαστεί, είτε δεν έχουν προγραμματισμένο ραντεβού, κινούνται πέριξ των 490.000. Και το πόσοι από αυτούς θα πειστούν, προκειμένου να κάνουν, τελικά, το βήμα είναι ένα ακόμα μεγάλο στοίχημα για το κυβερνητικό επιτελείο. Το δεύτερο έχει την κωδική ονομασία “ασφαλείς γιορτές”. Και μόλις ξεκινά.

Το… τρίγωνο των κινήσεων

Έχοντας θέσει εκτός πλάνου κάθε ενδεχόμενο ενός νέου lockdown στη χώρα (η απόφαση για την υποχρεωτικότητα στους άνω των 60 έρχεται ως επιστέγασμα των σχετικών δηλώσεων του τελευταίου χρονικού διαστήματος) η κυβέρνηση ποντάρει σε δύο μέτωπα, με στόχο τα υγειονομικά ασφαλή Χριστούγεννα. Το πρώτο σχετίζεται με τους αυστηρούς ελέγχους για την τήρηση των μέτρων που βρίσκονται σε εφαρμογή εδώ και σχεδόν δύο εβδομάδες. Το δεύτερο σχετίζεται με την προώθηση ενός εκτεταμένου πλάνου testing, στο οποίο θα υποβάλλονται εμβολιασμένοι, αλλά και ανεμβολίαστοι. Και προς αυτήν την κατεύθυνση στρέφεται η απόφαση για διάθεση από ένα δωρεάν self test σε κάθε πολίτη από τις 6 έως τις 12 Δεκεμβρίου και από τις 3 έως τις 7 Ιανουαρίου, προκειμένου να εντοπιστούν πιθανοί ασυμπτωματικοί φορείς του ιού.

Μαζί με αυτά τα δύο βήματα, ζητούμενο παραμένει, πάντα, το… μπουστάρισμα στα ραντεβού της πρώτης, αλλά και της αναμνηστικής δόσης. Η απόφαση να μειωθεί το διάστημα μεταξύ της δεύτερης και της τρίτης δόσης από τους έξι στους τέσσερις μήνες θεωρείται δεδομένη (μέχρι αργά χθες αναμένονταν οι τελικές αποφάσεις της Επιτροπής που θα εφαρμοστούν άμεσα) όσο στον ορίζοντα εμφανίζονται τα σενάρια για τη διεύρυνση του κύκλου της υποχρεωτικότητας και στους κάτω των 60. “Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή ό,τι χρειάζεται να κάνουμε για την πανδημία να το κάνουμε”, ήταν η αναφορά του Γιάννη Οικονόμου, που άφησε ανοιχτό… παράθυρο. Ακολούθησαν δηλώσεις και έτερων κυβερνητικών παραγόντων. Ο κ. Γεραπετρίτης, για παράδειγμα, σημείωσε ότι παραμένει στο τραπέζι το θέμα της επέκτασης της υποχρεωτικότητας του εμβολισμού ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας και της μετάλλαξης “Όμικρον”. Και όχι μόνο αυτό. Η σχετική συζήτηση… ανάβει στην Ευρώπη. Είναι καιρός για την Ευρωπαϊκή Ένωση “να σκεφτεί” το θέμα του υποχρεωτικού εμβολιασμού δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν. “Είναι μία συζήτηση που πιστεύω ότι πρέπει να γίνει”, ανέφερε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η Αυστρία ανακοινώνει πρόστιμα χιλιάδων ευρώ σε όσους αρνηθούν υποχρεωτικό εμβολιασμό. Στη Γερμανία, Μέρκελ-Σολτς και τοπικοί πρωθυπουργοί ενέκριναν σχέδιο, το οποίο θα μετατρέπει τον εμβολιασμό κατά της COVID-19 σε υποχρεωτικό, με την Μπούντεσταγκ, κάτω σώμα του ομοσπονδιακού κοινοβουλίου, να αναμένεται να ψηφίσει επί του θέματος σύντομα και την απερχόμενη καγκελάριο να προτείνει η υποχρεωτικότητα να επιβληθεί από τον Φεβρουάριο. Οι εξελίξεις στο μέτωπο του πανδημικού ιού θα απασχολήσουν, όπως είναι φυσικό, τη Σύνοδο Κορυφής των “27” ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε περίπου δέκα ημέρες. Και, σε εσωτερικό επίπεδο, η σεναριολογία σχετικά με τις επόμενες κυβερνητικές κινήσεις έχει μόλις ξεκινήσει…

Τι θα κρίνει το επόμενο βήμα

Η κυβέρνηση είναι δεδομένο ότι στοχεύει στην άνοδο των ρυθμών της “Ελευθερίας” ως το πλέον ισχυρό όπλο απέναντι στον πανδημικό ιό και τις μεταλλάξεις του. Και προς αυτή την κατεύθυνση, είναι σαφές ότι θα χρησιμοποιήσει κάθε μέσο. Τι ακριβώς θα κρίνει κατά πόσο το σενάριο του ανοίγματος της… βεντάλιας της υποχρεωτικότητας προχωρήσει; Ασφαλώς, η πορεία του κορονοϊού μέσα στις επόμενες κρίσιμες εβδομάδες. Ταυτόχρονα:

-Η πορεία πρώτης/αναμνηστικής δόσης.
-Η πίεση στο σύστημα Υγείας.
-Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουν.
-Οι εξελίξεις γύρω από το στέλεχος “Όμικρον” της COVID-19.

Στην παρούσα χρονική συγκυρία, το ζήτημα επέκτασης της υποχρεωτικότητας δεν βρίσκεται στο τραπέζι. Εφόσον υλοποιηθεί, πάντως, αυτό το σενάριο, θα αφορά ηλικιακές ομάδες (ενδεχομένως σε πρώτη φάση τους 50 μέχρι 60) και όχι κατηγορίες εργαζομένων, όπως έγινε στην πρώτη φάση με τους υγειονομικούς και τους εργαζομένους στο ΕΚΑΒ και στις δομές φροντίδας ηλικιωμένων.

Πέραν της υποχρεωτικότητας, υπάρχουν και σενάρια για μέτρα που θα μπορούσαν να βγουν από το… συρτάρι σε ενδεχόμενη επιδείνωση της κατάστασης. Η αύξηση των rapid tests από δύο σε τρία για ανεμβολίαστους εργαζόμενους είναι ένα από αυτά. Όπως και το… μπλόκο των ανεμβολίαστων από τους ανοιχτούς χώρους εστίασης ή ακόμα και ο περιορισμός του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων εστίασης και διασκέδασης, τουλάχιστον στις… κατακόκκινες περιοχές της χώρας.