Η θεραπεία που μειώνει πάνω από 60% την εξέλιξη του κορωνοϊού

Όσα αναφέρονται στην ελληνική μελέτη για τη δραστική ουσία Anakinra – Είναι ένα βιοφαρμακευτικό προϊόν που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας

Η έγκαιρη αντιμετώπιση της πνευμονίας που εκδηλώνουν οι ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 με μια ειδικά στοχευμένη θεραπευτική προσέγγιση με τη δραστική ουσία Anakinra, μειώνει τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου κατά 64% και θανάτου κατά 55%.

Σε αυτό το βασικό συμπέρασμα κατέληξε η μελέτη SAVE-MORE που σχεδίασε και συντόνισε η Ελληνική Ομάδα Μελέτης της Σήψης με βάση οδηγίες της ειδικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA). Επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας ήταν ο Ευάγγελος Γιαμαρέλλος – Μπουρμπούλης, καθηγητής Παθολογίας και Λοιμώξεων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος της Πανευρωπαϊκής Εταιρείας Καταπληξίας (European Shock Society) και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας κατά της Σήψης (European Sepsis Alliance).

Η μελέτη υλοποιήθηκε σε συνεργασία με 37 κέντρα, 29 στην Ελλάδα και 8 στην Ιταλία και τα αποτελέσματα έχουν κατατεθεί στον ΕΜΑ από τον οποίο αναμένεται απάντηση για την έγκριση ή μη, του Anakinra για τη COVID-19.

Tο Anakinra είναι ένα βιοφαρμακευτικό προϊόν που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Πρόκειται για μια ανασυνδυασμένη έκδοση της πρωτεΐνης ανταγωνιστή του ανθρώπινου υποδοχέα ιντερλευκίνης 1, η οποία εξουδετερώνει τη βιολογική δραστικότητα της ιντερλευκίνης-1α και της ιντερλευκίνης-1β αναστέλλοντας ανταγωνιστικά τη δέσμευσή τους στον υποδοχέα τύπου Ι της ιντερλευκίνης-1 (IL-1RI). Η ιντερλευκίνη-1 (IL-1) είναι μία βασική προ-φλεγμονώδης κυτοκίνη, η οποία μεσολαβεί σε πολλές κυτταρικές αποκρίσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι σημαντικές στην αρθρική φλεγμονή.

Τα στοιχεία και τα συμπεράσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Nature Medicine στις 3 Σεπτεμβρίου.

Η SAVE MORE περιγράφει μία πλήρη στρατηγική της αντιμετώπισης των ασθενών με COVID-19 πνευμονία η οποία έχει δύο στάδια:

Στο πρώτο στάδιο, πρέπει να γίνει μέτρηση του βιοδείκτη suPAR5 στο αίμα κάθε ασθενούς που νοσηλεύεται με COVID-19 πνευμονία. Τo SuPAR (Soluble urokinase Plasminogen Activating Receptor) είναι η διαλυτή µορφή, µιας πρωτεΐνης (uPAR) που σχετίζεται με κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος και µπορεί να ανιχνευτεί/μετρηθεί σε διάφορα βιολογικά υγρά, όπως το πλάσµα, τα ούρα και το εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Αυξημένα επίπεδα SuPAR αντανακλούν ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήµατος και έχουν αξιολογηθεί ως βιοδείκτης φλεγµονής και βλάβης των οργάνων σε µια σειρά από νοσήµατα, κυρίως στην ανάπτυξη της καρδιαγγειακής νόσου (CVD), όπου το SuPAR µπορεί να συνδέεται και µε την αθηροσκλήρωση σε αρχικό στάδιο.

Στο δεύτερο στάδιο, αν η τιμή του βιοδείκτη suPAR είναι μεγαλύτερη ή ίση με 6 ng/ml ξεκινά θεραπεία με το φάρμακο anakinra (δόση 100mg/ημέρα υποδορίως για έως 10 ημέρες).

Η κλινική εξέλιξη αξιολογήθηκε στην Κλίμακα CPS των 11 σημείων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Τα αποτελέσματα – μετά από 28 ημέρες από την έναρξη της θεραπείας – έδειξαν συνολική βελτίωση της κλινικής εξέλιξης των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με το φάρμακο anakinra συγκριτικά με τους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με εικονικό φάρμακο κατά 64%.

Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα, η βελτίωση μπορεί να δοθεί συνοπτικά ως εξής:
• Σχεδόν τριπλασιάζεται (αυξάνεται 2,78 φορές) η πιθανότητα ίασης. Αν υπάρχουν 2 ασθενείς που έχουν πλήρως ιαθεί με την τρέχουσα αντιμετώπιση, με την προσθήκη anakinra αυξάνονται σε 5.
• Μειώνεται κατά 50% η πιθανότητα παραμονής στο νοσοκομείο ή στη ΜΕΘ. Αν υπάρχουν 2 ασθενείς που παραμένουν νοσηλευόμενοι σε κοινό θάλαμο υπό οξυγόνο, ή σε ΜΕΘ με την τρέχουσα αντιμετώπιση, με την προσθήκη anakinra μειώνονται σε 1 και στις δύο περιπτώσεις.
• Μειώνεται κατά 55% ο κίνδυνος θανάτου. Αν υπάρχουν 2 ασθενείς που έχουν πεθάνει με την τρέχουσα αντιμετώπιση, με την προσθήκη anakinra μειώνονται σε 1.

Η μελέτη SAVE-MORE είναι η πρώτη μεγάλη, βασική, διπλά τυχαιοποιημένη (τυφλή), ελεγχόμενη μελέτη που αξιολογεί ειδικά έναν πληθυσμό ασθενών οι οποίοι εμφανίζουν κίνδυνο σοβαρής εξέλιξης της νόσου.

Αξιολόγησε το Anakinra σε σχέση με την καθιερωμένη θεραπεία (Standard Of Care – SOC) που αφορά τη χορήγηση δεξαμεθαζόνης, αντιπηκτικών και ρεμδεσιβίρης, σε ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή πνευμονία από COVID-19 και βασίστηκε στα αποτελέσματα της κλινικής μελέτης SAVE (φάσης ΙΙ), που έλαβε έγκριση από τον ΕΟΦ τον Οκτώβρη του 2020.

Η έρευνα σχεδιάστηκε (όπως και η SAVE) από τον καθηγητή Γιαμαρέλλο – Μπουρμπούλη και το Ελληνικό Ινστιτούτο Μελέτης της Σήψης με την συμβουλευτική υποστήριξη του European Task Force (EMA) για την Covid-19 και υλοποιήθηκε από το Δεκέμβριο 2020 ως τον Απρίλιο 2021 σε 29 κέντρα στην Ελλάδα και 8 στην Ιταλία, ενώ στην Ολλανδία γίνεται η βιοανάλυση των δειγμάτων των ασθενών, συμπεριλαμβάνοντας περισσότερους από 600 νοσηλευόμενους ασθενείς. Συγκεκριμένα 606 ασθενείς με τυχαία διαλογή από αρχικό δείγμα 1060 ασθενών.

«Πρόκειται για την μοναδική στον κόσμο ολοκληρωμένη μελέτη φάσης ΙΙΙ που έχει δημοσιευτεί σε περιοδικό της εμβέλειας του Nature Medicine. Εκπροσωπώντας όλη την ομάδα και τα κέντρα στην Ελλάδα και την Ιταλία που εργαστήκαμε σκληρά τους προηγούμενους μήνες αισθανόμαστε δικαιωμένοι και χρήσιμοι γιατί συμβάλαμε στη βελτίωση της φροντίδας πολλών ασθενών μας σε αυτή την κρίσιμη εποχή της πανδημίας. Έχουμε πλέον την ευκαιρία να μοιραστούμε τα ενθαρρυντικά ευρήματά μας με την διεθνή ιατροφαρμακευτική κοινότητα, συνεργαζόμαστε ήδη στενά με τον ΕΜΑ και συζητάμε και με άλλες ρυθμιστικούς φορείς στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Νιώθουμε ότι κάναμε το χρέος μας, ως γιατροί και ερευνητές, απέναντι στους δικούς μας ασθενείς, την χώρα μας, αλλά και όλους όσοι αγωνίζονται σκληρά για να βρουν λύσεις απέναντι στην πανδημία. Ευχαριστώ όλους όσοι συμμετείχαν σε αυτή την προσπάθεια», σημειώνει ο επικεφαλής της έρευνας Καθηγητής Ευάγγελος Ι. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης.