του Δημήτρη Κατσαγάνη
Έξι “ανοιχτές” ρυθμίσεις για χρέη στα ταμεία “τρέχουν” αυτήν την περίοδο. Ανάλογα με τα χαρακτηριστικά των οφειλετών, οι δυνατές ρυθμίσεις ξεκινούν από τις 12 δόσεις και φτάνουν ακόμα και τις 240.
Η πρώτη δεν είναι άλλη από την μόνιμα ανοιχτή “πάγια ρύθμιση” των 12 δόσεων, η οποία αφορά ουσιαστικά όλους τους οφειλέτες.
Η δεύτερη ρύθμιση των 240 δόσεων γίνεται μέσω εξωδικαστικού μηχανισμού αφορά ειδικές κατηγορίες οφειλετών.
Η τρίτη είναι υπό ψήφιση και αφορά αποκλειστικά τις οφειλές των πληττόμενων επιχειρηματιών για την περίοδο της πανδημίας (Μάρτιος 2020-Ιούλιος 2021). Προβλέπει εξόφληση σε έως 36 άτοκες ή 37 -72 άτοκες δόσεις.
Η τέταρτη (υπό ψήφιση) ρύθμιση αφορά τους πληττόμενους επιχειρηματίες οι οποίοι έχασαν τη ρύθμισή τους εν μέσω πανδημίας. Προβλέπει δυνατότητα επανέντεξης τους.
Η πέμπτη ρύθμιση δεν είναι άλλη από εκείνη των 120 δόσεων, η οποία παραμένει “ανοιχτή” έως τέλη Σεπτεμβρίου μόνο για εκείνους τους επαγγελματίες και αγρότες οι οποίοι έχουν κάνει αίτηση προσδιορισμού των οφειλών τους από τον Οκτώβριο του 2019, αλλά αυτός ο προσδιορισμός δεν έχει ακόμα γίνει.
Η έκτη ρύθμιση αφορά τους συνταξιούχους με οφειλές στα ταμεία. Μπορούν να τις εξοφλήσουν σε έως 60 δόσεις -παρακρατήσεις επί της σύνταξης τους.
Πιο αναλυτικά:
1. “Πάγια ρύθμιση” των 12 δόσεων
Είναι δυνατή η υπαγωγή στην “Πάγια ρύθμιση”, σύμφωνα με την οποία οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, πλην του ΝΑΤ, δύνανται μετά από αίτηση των οφειλετών και εφόσον συντρέχει πραγματική αδυναμία για την καταβολή τους να ρυθμίζονται και να καταβάλλονται σε 12 ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
2. Ρύθμιση μέσω εξωδικαστικού μηχανισμού με 240 δόσεις
Διμερείς συμβάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών θα μπορούν να συνάπτονται, εφόσον με τη σύμβαση ο οφειλέτης καθίσταται βιώσιμος ή αξιόχρεος, κατά περίπτωση, η ανάκτηση του Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης είναι τουλάχιστον ίση προς την εκτιμώμενη ανάκτησή του σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη και τηρούνται οι κανόνες και οι προβλεπόμενοι περιορισμοί.
Στο πεδίο εφαρμογής της σχετικής διάταξης για κατάρτιση διμερών συμβάσεων με τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης εμπίπτουν οι οφειλέτες οι οποίοι υποβάλλουν αίτηση στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών και διαπιστώνεται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα εξωδικαστικού μηχανισμού ότι:
α) ΄Εχουν οφειλές σε Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ή/και προς το Δημόσιο) και δεν έχουν οφειλές σε χρηματοδοτικούς φορείς ή έχουν οφειλές προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ή/και το Δημόσιο) καθώς και σε χρηματοδοτικούς φορείς, δεν επιτρέπεται όμως η υποβολή αίτησης για υπαγωγή των οφειλών τους σε πολυμερή διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης επειδή ποσοστό τουλάχιστον 90% των συνολικών οφειλών τους στο Δημόσιο, Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και χρηματοδοτικούς φορείς οφείλεται σε έναν χρηματοδοτικό φορέα ή η διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης των οφειλών των αιτούντων σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4738/2020 περατώθηκε ως άκαρπη λόγω μη εμπρόθεσμης κατάθεσης πρότασης ρύθμισης από τους χρηματοδοτικούς φορείς και
β) Το σύνολο των οφειλών τους προς το Δημόσιο ή τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, κατά περίπτωση, υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ ανά πιστωτή.
Η αίτηση για την εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών υποβάλλεται από 01/06/2021 από τον οφειλέτη ή από κάποιο Σύμβουλο (εφόσον προηγηθεί σχετική ηλεκτρονική εξουσιοδότηση από τον αιτούντα-οφειλέτη) ηλεκτρονικά στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.) με τη χρήση της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Εξωδικαστικής Ρύθμισης Οφειλών. Η πρόσβαση γίνεται μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ) ή της ιστοσελίδας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους www.keyd.gov.gr .
Το ποσό αποπληρωμής που εξάγεται δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού το οποίο, σύμφωνα με το υπολογιστικό εργαλείο, θα εισπράττονταν από το Κ.Ε.Α.Ο., σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη, καθώς οι όροι της σύμβασης αναδιάρθρωσης δεν επιτρέπεται να φέρουν τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν που θα βρίσκονταν σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη.
Η πρόταση αναδιάρθρωσης οφειλών, όπως προκύπτει από το υπολογιστικό εργαλείο, πληροί τους κανόνες του αρ. 22 του ν.4738/2020 και συγκεκριμένα:
– Αποπληρωμή των οφειλών σε 240 μηνιαίες δόσεις κατ’ ανώτατο όριο.
-Η μηνιαία δόση δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 50 ευρώ.
– Δεν προβλέπεται η επαναρύθμιση οφειλών που έχουν ρυθμιστεί με τον εξωδικαστικό μηχανισμό του ν.4738/2020 ή του ν. 4469/2017.
– Δεν προβλέπεται η παροχή περιόδου χάριτος.
-Δεν προβλέπεται η ικανοποίηση των απαιτήσεων με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού.
-Απαγορεύεται η διαγραφή βασικής οφειλής ασφαλιστικών εισφορών.
3. Ρύθμιση 72 δόσεων
Η ρύθμιση αυτή δεν έχει ακόμα ψηφιστεί. Έχει, όμως, κατατεθεί σχετική τροπολογία. Σύμφωνα με αυτή, ρυθμίζονται τα χρέη από τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές που δημιουργήθηκαν κατά το χρονικό διάστημα της πανδημίας, δηλαδή από τον Μάρτιο του 2020 έως και τον Ιούλιο του 2021.
Στο νέο καθεστώς ρυθμίσεων μπορούν να ενταχθούν τόσο οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες των οποίων οι ασφαλιστικές εισφορές είχαν ήδη λάβει παράταση καταβολής έως 31 Δεκεμβρίου 2021, όσο και οφειλές οι οποίες κατέστησαν απαιτητές από 1η Μαρτίου 2020 έως και 31η Ιουλίου 2021 και αφορούν σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες με ΚΑΔ που θα οριστούν σε σχετική απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών.
Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να ρυθμίσουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές σε έως 72 μηνιαίες δόσεις με ελάχιστη μηνιαία δόση τα 50 ευρώ. Προγράμματα ρυθμίσεων έως 36 μηνιαίες δόσεις θα είναι άτοκα. Οι ρυθμίσεις από 37-72 δόσεις θα επιβαρύνονται με ετήσιο επιτόκιο 2,5%.
Ο οφειλέτης θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να επιλέξει την εφάπαξ εξόφληση του υπολοίπου των ρυθμισμένων οφειλών, άτοκα. Η υπαγωγή στη ρύθμιση γίνεται με την καταβολή της πρώτης δόσης έως 31 Ιανουαρίου 2022, μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου (μέσα στην ίδια προθεσμία) μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) ή, όπου αυτό δεν είναι δυνατό, μέσω του e-ΕΦΚΑ. Αρμόδια όργανα για την έκδοση της απόφασης υπαγωγής στη ρύθμιση –με την οποία καθορίζονται το ποσό κάθε δόσης, ο αριθμός των δόσεων και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια- είναι οι προϊστάμενοι των περιφερειακών υπηρεσιών των ΚΕΑΟ.
Με την ενεργοποίηση της ρύθμισης, ο οφειλέτης θα λαμβάνει αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας δίμηνης ισχύος, ενώ αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και οι διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητής και ακίνητης περιουσίας. Επίσης αναστέλλονται οι ποινικές διώξεις και η εκτέλεση των σχετικών ποινών.
Η ρύθμιση χάνεται στην περίπτωση που δεν καταβληθούν δύο δόσεις, γεγονός που θα έχει ως συνέπεια την απώλεια και όλων των ευεργετημάτων, ενώ το σύνολο του υπολοίπου της οφειλής θα καθίσταται άμεσα απαιτητό.
4. Δυνατότητα επανένταξης στις χαμένες ρυθμίσεις
Γίνεται δυνατή, με τροπολογία την οποία έχει καταθέσει το Υπουργείο Εργασίας, η επανένταξη σε καθεστώς ρυθμίσεων για όσους επλήγησαν από την πανδημία και απώλεσαν τη ρύθμισή τους από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Ιούλιο του 2021.
Οι ωφελούμενοι από την εν λόγω ρύθμιση, είναι όσοι εργοδότες και ελεύθεροι επαγγελματίες βρισκόταν ήδη σε καθεστώς παράτασης καταβολής δόσεων για ρυθμίσεις, αλλά και όσοι έχουν κύριο ΚΑΔ δραστηριότητας που θα περιλαμβάνεται σε σχετική απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Επιπλέον και οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις με τους εν λόγω ΚΑΔ, που τέθηκαν σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα μεταξύ 1ης Μαρτίου 2021 και 31 Ιουλίου 2021 θα μπορούν να επανενταχθούν σε τυχόν ρυθμίσεις των ασφαλιστικών τους εισφορών.
Προϋπόθεση για την επανένταξη σε ρύθμιση, είναι η καταβολή δύο δόσεων (Αυγούστου και Σεπτεμβρίου) μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2021. Η επανένταξη γίνεται με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις της ρύθμισης που χάθηκε αρχικά.
5. Ρύθμιση 120 δόσεων
Είναι δυνατή η υπαγωγή στη ρύθμιση των 120 δόσεις για οφειλές των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών μέχρι 30/09/2021, υπό την προϋπόθεση να είχε υποβληθεί σχετικό αίτημα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του τ. ΕΦΚΑ μέχρι 7/10/2019.
6. Ρύθμιση 60 δόσεων για τους συνταξιούχους
Όπως ξεκαθαρίζει εγκύκλιος του e-ΕΦΚΑ, η οποία εκδόθηκε την περασμένη εβδομάδα, σύνταξη καταβάλλεται, εφόσον το συνολικά οφειλόμενο από τον ασφαλισμένο ποσό προς τον e-ΕΦΚΑ από κάθε είδους ασφαλιστικές εισφορές, οφειλές από αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις δεν είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ.
Ειδικά ως προς τις οφειλές που προκύπτουν μόνο από υπαγωγή στην ασφάλιση του πρώην Ο.Γ.Α., η σύνταξη καταβάλλεται, εφόσον το οφειλόμενο από τον ασφαλισμένο ποσό δεν ξεπερνά το ποσό των 6.000 ευρώ.
Σε περίπτωση οφειλής σε περισσότερους από έναν ενταχθέντες στον e-ΕΦΚΑ φορείς που εμπλέκονται στη συνταξιοδότηση, η σύνταξη καταβάλλεται εφόσον το συνολικά οφειλόμενο ποσό δεν είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ και σωρευτικά εφόσον τυχόν οφειλές στον πρώην ΟΓΑ δεν ξεπερνούν το ποσό των 6.000 ευρώ.
Εφόσον το οφειλόμενο ποσό είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ ή των έξι χιλιάδων 6.000 ευρώ για τον πρώην Ο.Γ.Α., ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλει εφάπαξ το υπερβάλλον ποσό, ενώ, ως προς το υπόλοιπο ποσό. Εφόσον το υπερβάλλον ποσό των 20.000 ευρώ ή 6.000 ευρώ στον πρώην Ο.Γ.Α. δεν εξοφληθεί εντός διμήνου από τη γνωστοποίηση της οφειλής, η σύνταξη αρχίζει να καταβάλλεται από την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα της εξόφλησης αυτού.
Το όριο των 6.000€ αφορά αυτοτελώς οφειλές που προκύπτουν από την υπαγωγή στην ασφάλιση του π. ΟΓΑ.
Οι οφειλές από αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης μέσω εξαγοράς δεν περιλαμβάνονται στο όριο των 6.000€, αλλά περιλαμβάνονται στο γενικό όριο οφειλών των 20.000€ .
Η παρακράτηση των οφειλών, ανεξάρτητα αν προέρχονται από μη καταβολή εισφορών ή λόγω αναγνώρισης πλασματικών χρόνων ασφάλισης, πραγματοποιείται σε 60 δόσεις, χωρίς δυνατότητα εφαρμογής των ρυθμίσεων περί παρακράτησης οφειλών από αναγνώριση πλασματικών χρόνων από τη σύνταξη έως του ποσού αυτής.
Η ρύθμιση περί περίπτωσης θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης πριν από τον χρόνο εξόφλησης της εισφοράς εξαγοράς, παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση ποσό ίσο με το ένα τέταρτο του ποσού της σύνταξης, καταργείται σιωπηρώς από την 28η Φεβρουαρίου 2020 (σσ έναρξη ισχύος νόμου Βρούτση).
