Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου: Συνταγματικά προβληματικό το μέτρο της δωροκάρτας εμβολιασμού

«Αυτή η διαφοροποίηση, ο αποκλεισμός όλων των υπολοίπων και η επιλογή μιας ομάδας που δεν είναι η πιο επικίνδυνη τουλάχιστον με βάση τα στατιστικά στοιχεία, δημιουργεί ζήτημα συμβατότητας του μέτρου αυτού με τη γενική αρχή της ισότητας»
Συνταγματικά προβληματικό χαρακτηρίζει ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης, Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου το μέτρο που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για την παροχή δωροκάρτας αξίας 150 ευρώ για τους νέους 18 – 25 ετών, οι οποίοι θα κάνουν την πρώτη δόση του εμβολίου.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το μέτρο παραβιάζει την γενική αρχή της ισότητας παρέχοντας οικονομικό δέλεαρ σε μία συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα, η επιλογή της οποίας όμως δεν τεκμηριώνεται ότι έγινε με αντικειμενικά κριτήρια.

Να σημειωθεί ότι το ποσοστό εμβολιασμού στην ηλικιακή ομάδα 18 – 24 ετών βάσει των τελευταίων στοιχείων, είναι πολύ χαμηλό και συγκεκριμένα 11%, κάτι το οποίο ωστόσο θεωρείται δικαιολογημένο δεδομένου ότι πρόκειται για την τελευταία ηλικιακή ομάδα η οποία απέκτησε τη δυνατότητα να κλείσει ραντεβού για εμβολιασμό, μόλις στις 16 Ιουνίου.

Αναφορικά με το δεύτερο μέτρο του διαχωρισμού των επιχειρήσεων εστίασης και ψυχαγωγίας σε χώρους αμιγώς εμβολιασμένων και μικτούς, παρά τις αντιδράσεις στην κοινή γνώμη μέρος της οποίας μιλά για πρακτικές απαρντχάιντ και διαχωρισμού έως διχασμού των πολιτών, ο επίκουρος καθηγητής υπογραμμίζει ότι δεν αντιβαίνει στις επιταγές του Συντάγματος.

«Από συνταγματική άποψη θα πρέπει να διακρίνουμε αυτές τις δύο περιπτώσεις. Η μεν δεύτερη που αφορά την άρση περιοριστικών μέτρων σε συγκεκριμένους χώρους εστίαση, θέατρα, κλπ δεν έχει κατά τη γνώμη μου συνταγματικό πρόβλημα διότι η διάκριση γίνεται σε εμβολιασμένους και μη ή σε ανθρώπους, οι οποίοι έχουν νοσήσει. Αρα λοιπόν βρίσκονται στην ίδια κατηγορία με τους εμβολιασμένους όσον αφορά τον κίνδυνο νόσησης των ιδίων και περαιτέρω μετάδοσης του κορονοϊού σε άλλους. Υπό αυτήν την έννοια πρόκειται για ένα μέτρο δικαιολογημένο, το οποίο δεν αντίκειται στην αρχή της ισότητας διότι η διάκριση γίνεται με αντικειμενικά κριτήρια και με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας. Επιπλέον δίνει και ένα περαιτέρω μήνυμα σε όσους δεν έχουν εμβολιαστεί να το πράξουν διότι διαφορετικά θα βρίσκονται σε διαρκή κίνδυνο», σημειώνει ο κ. Τσιλιώτης.

Προσθέτει μάλιστα οτι υπ΄αυτήν την έννοια δεν τίθεται ζήτημα συνταγματικότητας, ενώ το μέτρο αφήνεται όσον αφορά τους ιδιωτικούς χώρους στη διακριτική ευχέρεια των ιδιοκτητών.

Απαντώντας ως προς το ζήτημα του διαμοιρασμού ευαίσθητων ιατρικών προσωπικών δεδομένων των πολιτών οπως ο εμβολιασμός τους προκειμένου να γίνουν δεκτοί σε εστιατόρια, θέατρα, κλπ, επισημαίνει ότι ακόμα και αυτά τα δικαιώματα δεν προστατεύονται απεριόριστα. Τόσο το Σύνταγμα όσο και ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, προβλέπουν περιπτώσεις που επιβάλλονται περιορισμοί και εξαιρέσεις από την προστασία αυτή όταν πρόκειται για την προστασία της δημόσιας υγείας.

Απαιτούνται αντικειμενικά ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία για τη δωροκάρτα
Ο ίδιος διαχωρίζει όμως την παροχή του Freedom Pass τονίζοντας ότι αφορά μία επιβράβευση υλικού περιεχομένου όσων θελήσουν να εμβολιαστούν υπογραμμίζοντας ότι γεννώνται ζητήματα ηθικοπολιτικού αλλά και συνταγματικού χαρακτήρα.

«Και αν για τα ζητήματα ηθικοπολιτικού χαρακτήρα, μπορεί ορισμένοι να εκφράσουν επιφυλάξεις και άλλοι όχι, εκεί που υπάρχουν ενστάσεις είναι στη συνταγματικότητα» επισημαίνει. Εξηγεί ότι μπορεί να γίνουν αποδεκτά μέτρα, τα οποία θα προτρέψουν και θα ενισχύσουν την απόφαση όσων δεν έχουν εμβολιαστεί να το πράξουν. «Αυτό είναι θεμιτό και συνταγματικά δεν είναι προβληματικό ακόμα και αν έχει αυτή τη μορφή. Συνταγματικό θέμα υπάρχει στην επιλογ;h της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας διότι απ΄ότι δείχνουν οι μετρήσεις αντιρρησίες ή αρνητές του εμβολίου υπάρχουν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και μάλιστα σύμφωνα με στατιστικές, η βασικότερη ηλικιακή ομάδα η οποία εκφράζεται από τους λεγόμενους αρνητές του εμβολίου είναι οι άνω των 60. Εάν υποτεθεί ότι αυτό γίνεται για να δοθούν κίνητρα σε ανθρώπους οι οποίοι δε θέλουν να εμβολιαστούν, πολύ περισσότερο πρέπει να το κάνει κανείς για αυτήν την ομάδα. Θα έλεγα μάλιστα ότι υπάρχει και ένας επιπλέον λόγος γι΄αυτό: η συγκεκριμένη ομάδα είναι περισσότερο ευάλωτη στο να νοσήσει ειδικά αν υπάρχουν και υποκείμενα νοσήματα».

Επιπροσθέτως – σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή – η Πολιτεία έχει έναν επιπλέον λόγο να θέλει αυτοί οι άνθρωποι να εμβολιαστούν όχι μόνο για να τους προστατεύσει αλλά και για λόγους αντοχής του ΕΣΥ δεδομένου ότι έχουν περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν βαρύτερα και να νοσηλευτούν.

«Συνεπώς αυτή η διαφοροποίηση, ο αποκλεισμός όλων των υπολοίπων και η επιλογή μιας ομάδας που δεν είναι η πιο επικίνδυνη τουλάχιστον με βάση τα στατιστικά στοιχεία, δημιουργεί κατά τη γνώμη μου ζήτημα συμβατότητας του μέτρου αυτού με τη γενική αρχή της ισότητας» καταλήγει ο κ. Τσιλιώτης.

Ουσιαστικά είτε το μέτρο θα έπρεπε να εφαρμοστεί οριζόντια και η παροχή να δοθεί σε όλους ή θα έπρεπε να γίνει με απολύτως αντικειμενικά κριτήρια και συγκεκριμένα: ποιοτικά με βαση τις πιο ευάλωτες και ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και ποσοτικά με βάση τις ηλικίες, οι οποίες εμφανίζουν τη μεγαλύτερη άρνηση στο εμβόλιο.

Το ζήτημα συμβατότητας του μέτρου με τη γενική αρχή της ισότητας θα μπορούσε, όπως εξηγεί ο κ. Τσιλιώτης, να δικαιώσει ακόμα και μία δικαστική προσφυγή από έναν πολίτη διαφορετικής ηλικιακής ομάδας. Κι αυτό διότι πρόκειται για ένα μέτρο που αφορά παροχή και όχι απαγόρευση όπως συνέβαινε π.χ. με τη νυχτερινή κυκλοφορία ή επιταγή όπως συμβαίνει με την υποχρεωτική χρήση μάσκας: «Οταν ο νομοθέτης προβαίνει σε μία παροχή σε μία συγκεκριμένη ομάδα κατά τρόπο που αντίκειται στην αρχή της ισότητας και το θέμα τεθεί ενώπιον του δικαστή, με βαση τη θεωρία περί της λεγόμενης επεκτατικής εφαρμογής της αρχής της ισότητας, ο δικαστής μπορεί να κρίνει απαραίτητη την επέκταση του μέτρου. Δε θα πει ότι δεν πρέπει να δοθεί η παροχή, αλλά μπορεί να πει ότι εφόσον αυτή κρίνεται απαραίτητη θα πρέπει να δοθεί και στις άλλες ομάδες, οι οποίες βρίσκονται σε μία ανάλογη κατάσταση».

Πηγή: ethnos.gr