Του Μανόλη Καψή
Ποιος είναι ο λόγος που η δολοφονία της 20χρονης Κάρολαϊν μας συγκλόνισε όλους; Ναι, η δολοφονία μιας νεαρής μητέρας μόλις 20 ετών, δίπλα στο μωρό της, είναι από μόνη της φρικτή. Αποτρόπαιη. Αλλά υποθέτω η συγκίνηση (και η οργή) που νιώσαμε όλοι έχει να κάνει και με αυτόν τον διπλό βιασμό που νιώσαμε από την εισβολή των εγκληματιών, σε αυτό που βιώσαμε -ειδικά όλους αυτούς τους μήνες της καραντίνας- σαν το “ασφαλές” μας καταφύγιο. Το σπίτι μας. Και όλοι μπήκαμε στα παπούτσια του τραγικού συζύγου και πατέρα και νιώσαμε φρικτά, από την αδυναμία μας να προστατεύσουμε τους δικούς μας ανθρώπους.
Όπως συμβαίνει παραδοσιακά στην Ελλάδα, μετά από ένα στυγερό έγκλημα, άρχισε και η συζήτηση (ή καλύτερα επανήλθε η συζήτηση) για την αυστηροποίηση των ποινών. Ο υπουργός Δικαιοσύνης έσπευσε να δηλώσει ότι θα αλλάξει ο Ποινικός Κώδικας για τους δράστες των ειδεχθών εγκλημάτων και θα προβλεφθεί στο εξής μίνιμουμ ποινή 20 χρόνια, αντί των 16 χρόνων που ισχύουν σήμερα. Δεν θέλω να τον αδικήσω -είπε ότι η αλλαγή συζητείται εδώ και καιρό στην αρμόδια επιτροπή και δεν προέκυψε από το τραγικό γεγονός στα Γλυκά Νερά- αλλά η τροποποίηση μου φαίνεται αυτονόητη.
Όπως συμβαίνει παραδοσιακά στην Ελλάδα, η συζήτηση για την αυστηροποίηση των ποινών συνοδεύεται από μια σειρά επιχειρημάτων από τους ειδικούς ότι η αυστηροποίηση είναι ατελέσφορη. Ότι οι χώρες με πολύ αυστηρές ποινές, ακόμα και εκεί που προβλέπεται η θανατική καταδίκη, δεν έχουν λιγότερη εγκληματικότητα.
Υποθέτω ότι υπάρχουν και σοβαρά επιχειρήματα που διατυπώνονται -πέραν της μόνιμης ταύτισης και ανοχής μιας ορισμένης Αριστεράς με τους παραβατικούς, τους οποίους αντιμετωπίζει περίπου σαν “αντάρτες” του άθλιου καπιταλιστικού συστήματος-, το βέβαιον είναι ότι η επιεικής αντιμετώπιση των εγκληματιών δεν ενισχύει το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών. Αφήστε που υποθέτω ότι δεν είμαι ο μόνος που έχει αμφιβολίες για τη δυνατότητα σωφρονισμού ορισμένων.
Η πιο ενδιαφέρουσα σκέψη που άκουσα πάντως τα τελευταία 24ωρα ήταν από τον εγκληματολόγο, βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας, κ. Τσιγκρή, που δήλωσε ότι η πιο αποτρεπτική πολιτική απέναντι στο έγκλημα δεν είναι τόσο οι ποινές που προβλέπει ο Ποινικός Κώδικας, αλλά η σύλληψη. Με δυο λόγια, δεν είναι τόσο η ποινή που θα φοβίσει τον εγκληματία και θα τον αποτρέψει από το να εγκληματίσει, αλλά το πόσο πιθανό ή το πόσο απίθανο είναι να συλληφθεί. Όσο πιο αποτελεσματική είναι η Αστυνομία, τόσο λιγότερο έγκλημα υπάρχει.
Μάλιστα έδωσε και ένα παράδειγμα.
Γιατί στην Ελλάδα έχουμε τόσες λίγες απαγωγές; Όπως είπε, έχουμε λίγα τέτοια κρούσματα, γιατί όλες οι υποθέσεις έχουν εξιχνιαστεί και οι δράστες είναι στη φυλακή. Το σπορ είναι επικίνδυνο και σε οδηγεί κατευθείαν στη φυλακή. Και συνέχισε αποδίδοντας εύσημα στην αρμόδια υπηρεσία της ΕΛ.ΑΣ., που αν δεν κάνω λάθος είναι το τμήμα Εκβιαστών.
Ο κ. Τσιγκρής είναι και αυτός επιφυλακτικός με την αυστηροποίηση. Όπως έγραψε στην “Καθημερινή”, ενδεχομένως για ορισμένα εγκλήματα να χρειάζεται αυστηροποίηση, για άλλα όμως “μπορεί να χρειάζεται να δούμε και ελάφρυνση”.
Δεν ξέρω για ποια εγκλήματα ο κ. Τσιγκρής νομίζει ότι χρειάζεται ελάφρυνση. Υποθέτω θα έχει επιχειρήματα. Στο ίδιο πάντως κείμενο που δημοσίευσε στην “Καθημερινή”, ο κ. Τσιγκρής σημείωσε ότι στην Κύπρο υπάρχει μια ποινή που δεν προβλέπεται στο δικό μας ποινικό σύστημα. Η ποινή της “διά βίου καθείρξεως”.
Η ποινή αυτή της “διά βίου καθείρξεως”, που εφαρμόζεται φυσικά σε ιδιαιτέρως ειδεχθή εγκλήματα, προβλέπει ότι ο καταδικασθείς δεν θα βγει ποτέ από τη φυλακή, δεν παίρνει άδειες, δεν έχει κάποιο άλλο ευεργέτημα. Καταδικάζεται και μένει στη φυλακή έως τον θάνατό του.
Όποιος καταδικασθεί σε “διά βίου κάθειρξη”, δεν θα μάθουμε ποτέ αν σωφρονίστηκε. Αλλά υποθέτω ότι δεν είμαι ο μόνος που πιστεύει ότι ορισμένοι -σαν τους 3 στα Γλυκά Νερά- δεν θα σωφρονιστούν ποτέ.
