“Ευρω-Άρμιν” ή “Τουρκο-Άρμιν”;

Βαρύ βιογραφικό, ανθρώπινες στιγμές, αλλά και ασυνήθιστα παρατσούκλια συνοδεύουν τον νέο ηγέτη του γερμανικού χριστιανοδημοκρατικού κόμματος (CDU) και πιθανό μελλοντικό καγκελάριο. Τι πρεσβεύει ο Άρμιν Λάσετ;

Ο νέος ισχυρός άνδρας της CDU έχει μάλλον ταπεινή καταγωγή, o πατέρας του ήταν ανθρακωρύχος και η μητέρα του νοικοκυρά. Μεγάλωσε στην πόλη του Άαχεν, δεν σχετίζεται με πολιτικά “τζάκια” και διένυσε τεράστια διαδρομή για να φτάσει στην κορυφή. Οι Γερμανοί δημοσιογράφοι Τομπίας Μπλάζιους και Μόριτς Κίπερ, που πρόσφατα έγραψαν μία μάλλον κολακευτική βιογραφία του, παραθέτουν ένα χαρακτηριστικό περιστατικό από την παιδική του ηλικία: στον προεκλογικό αγώνα του 1976- Χέλμουτ Κολ εναντίον Χέλμουτ Σμιτ- οι Χριστιανοδημοκράτες στήνουν προεκλογικό περίπτερο στο Άαχεν, ο 15χρονος Άρμιν περνάει από μπροστά και χαμογελάει σε όλους, μέχρι που κάποιος του προτείνει να βοηθήσει στη διανομή των φυλλαδίων. Όσο ντροπαλός φαίνεται ο πιτσιρίκος, τόσο αποφασιστική ακούγεται η απάντησή του: Ναι, να βοηθήσω, αλλά σε κόμμα δεν μπαίνω. Τελικά προσχωρεί στους Χριστιανοδημοκράτες στα 18 του. Πριν, θα εξομολογηθεί ο ίδιος μετά από χρόνια, “μου φαινόταν κάπως βαρετό και είχα χίλια πράγματα στο μυαλό μου”.

Η αλήθεια είναι ότι το επίσημο βιογραφικό του Άρμιν Λάσετ περιλαμβάνει πoικίλα ενδιαφέροντα: σπουδές Νομικής στη Βόννη και στο Μόναχο, ενεργό συμμετοχή στην καθολική ενορία της γειτονιάς του, αλλά και σε συλλόγους καρναβαλιστών, ακόμη κι ένα σύντομο πέρασμα από τη δημοσιογραφία, μεταξύ άλλων ως αρχισυντάκτης του εκκλησιαστικού εντύπου Kirchenzeitung . “Εκτός από τον καθολικισμό, ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της ιδιαίτερης πατρίδας του σημάδεψε τον Λάσετ”, γράφει ο Στέφαν Μαρξ σε άρθρο του για το πολιτικό ίδρυμα Κόνραντ Άντεναουερ. “Η πόλη του Άαχεν, που από το 1950 με το βραβείο Καρλομάγνου τιμά προσωπικότητες ή θεσμούς για την προσφορά τους στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, βρίσκεται στο αποκαλούμενο ‘Τριεθνές’, στα σύνορα Γερμανίας, Βελγίου και Ολλανδίας. Από μικρός ο Λάσετ κατανόησε τι σημαίνει να σκέφτεσαι πέρα από εθνικά σύνορα, να πηγαίνεις για μπάνιο στο Βέλγιο ή για ψώνια στην Ολλανδία. Η Ευρώπη των ανοιχτών συνόρων είναι το νήμα που διατρέχει την πολιτική του σταδιοδρομία”.

Το 1989 ο Άρμιν Λάσετ εκλέγεται δημοτικός σύμβουλος στο Άαχεν, ο νεότερος σε ηλικία μέχρι την εποχή εκείνη. Το 1995 εκλέγεται βουλευτής στην Ομοσπονδιακή Βουλή της Βόννης, το 1999 γίνεται ευρωβουλευτής. Δεν βλέπει την Ευρωβουλή ως ασήμαντη παρένθεση, για έξι ολόκληρα χρόνια θα κινείται μεταξύ Βρυξελλών και Στρασβούργου, ασχολούμενος με θέματα εξωτερικής πολιτικής και προϋπολογισμού.

Pizza-Connection με πολιτικό επιδόρπιο

Σύμφωνα με τον Στέφαν Μαρξ, η ομιλία του Λάσετ που βρήκε ιδιαίτερη απήχηση στη Γερμανική Βουλή ήταν ένα “μανιφέστο” υπέρ της μελλοντικής καθιέρωσης του ευρώ, όπου μάλιστα ο φέρελπις πολιτικός δεν δίσταζε να επικρίνει σεβάσμιες μορφές της συντηρητικής παράταξης, όπως οι Έντμουντ Στόιμπερ και Κουρτ Μπίντενκοπφ, προβεβλημένοι πρωθυπουργοί της εποχής σε Βαυαρία και Σαξονία, αντιστοίχως. Παράλληλα, ο Λάσετ επιδεικνύει αντισυμβατικό πνεύμα, συμμετέχοντας στην ομήγυρη με την κωδική ονομασία Pizza-Connection. Πρόκειται για την τακτική, συνήθως ανά τρίμηνο, συνάντηση νεαρών βουλευτών από τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Πράσινους στο ιταλικό εστιατόριο Sassela της Βόννης, κατά προτίμηση στο κελάρι με τα εκλεκτά κρασιά, μακριά από αδιάκριτα βλέμματα. Μπορεί σήμερα οι Πράσινοι να έχουν καθιερωθεί ως αστικό κόμμα, αλλά την εποχή εκείνη μόλις άρχιζαν να αποκηρύσσουν ακραίες συμπεριφορές της εξωκοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης και τα τραπεζώματα με κυβερνητικούς βουλευτές της Κεντροδεξιάς προκαλούσαν εκατέρωθεν (αυτό)σαρκαστικά σχόλια, αν όχι και εσωκομματικά προβλήματα. Κι όμως, από τα τραπέζια του Sassela πέρασαν μεταξύ άλλων ο Πέτερ Άλτμαιερ, σημερινός υπουργός Οικονομίας, ο Ρόναλντ Ποφάλα, μετέπειτα γενικός γραμματέας της CDU, o Τζεμ Έντζντεμιρ, αργότερα ηγετικό στέλεχος των Πρασίνων και πολλοί, πολλοί άλλοι. Το περιοδικό DER SPIEGEL έβλεπε την κρασοκατάνυξη ως “μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης”, που προφανώς απέδωσαν στα επόμενα χρόνια.

Ανοιχτό πνεύμα επέδειξε ο Άρμιν Λάσετ και στο πρώτο του κυβερνητικό χαρτοφυλάκιο μετά τις ιστορικές εκλογές του 2005 στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία. Ιστορικές, διότι υπό την καθοδήγηση του Γιούργκεν Ρούτερς οι Χριστιανοδημοκράτες εκθρονίζουν από την εξουσία τους Σοσιαλδημοκράτες στην τοπική κυβέρνηση του Ντίσελντορφ για πρώτη φορά μετά από 39 χρόνια! Στο προπύργιο των ανθρακωρύχων και των βιομηχανικών εργατών οι Συντηρητικοί αναλαμβάνουν τη διακυβέρνηση και ο Άρμιν Λάσετ ορκίζεται υπουργός αρμόδιος για την ενσωμάτωση των αλλοδαπών. Είναι η εποχή που άσπονδοι φίλοι θα του κολλήσουν το παρατσούκλι “Τουρκο-Άρμιν”. Μήπως γιατί είχε κάποια επιμονή να προωθεί Τούρκους; Μάλλον όχι, αλλά για να κατανοήσει κανείς το παρατσούκλι θα πρέπει να αναλογιστεί τα δεδομένα της εποχής. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’90 ηγετικά στελέχη της συντηρητικής παράταξης θεωρούν ότι η “ενσωμάτωση” είναι αποκλειστική υπόθεση των αλλοδαπών που οφείλουν να αφομοιωθούν, κάποιοι μαζεύουν υπογραφές για να αποτραπεί το καθεστώς της “διπλής υπηκοότητας” σε μετανάστες δεύτερης γενιάς. Παρουσιάζοντας την τελευταία βιογραφία του Λάσετ, ο Ρόλαντ Πρόις σημείωνε στην Suddeutsche Zeitung ότι το παρατσούκλι “Τουρκο-Άρμιν” υποδηλώνει μία διάθεση χλευασμού από κομματικούς φίλους. Κι όμως, ο Άρμιν Λάσετ φαίνεται να αισθάνεται άνετα στην ηλεκτρική καρέκλα, στην οποία κάθεται και το 2010 οι δημοσκοπήσεις τον αναδεικνύουν “δημοφιλέστερο υπουργό” της τοπικής κυβέρνησης.

Μετριοπαθής γραμμή στο προσφυγικό

Ήταν μία πολιτική υποθήκη που θα του χρειαζόταν στο μέλλον. Το άστρο του Γιούργκεν Ρούτερς δύει γρήγορα, αλλά το 2017 o Άρμιν Λάσετ θα οδηγήσει και πάλι τους Χριστιανοδημοκράτες σε μία μεγάλη νίκη στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία. Στον προεκλογικό αγώνα αγνόησε τις παραινέσεις κομματικών φίλων να επιδείξει πιο σκληρή γραμμή στο προσφυγικό ζήτημα, κρατώντας αποστάσεις από την καγκελάριο. “Πραιτωριανός της Μέρκελ” ήταν το νέο του παρατσούκλι για την εφημερίδα Die Welt. Τον Μάρτιο του 2020 πάντως, όταν η Άγκυρα άνοιγε τα σύνορα στον Έβρο για όσους ήθελαν να περάσουν στην ΕΕ μέσω Ελλάδας, ο Λάσετ πήρε ξεκάθαρη θέση: “Όποιος παραβιάζει τα σύνορα παράνομα, θα επιστρέφει στην Τουρκία, όπου θα πρέπει να τον φροντίζουν και όχι να τον καταδιώκουν. Όταν τελειώσει ο εμφύλιος πόλεμος, μπορεί να επιστρέψει στη Συρία. Αυτό ορίζει η προσφυγική συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας”.

Τον Αύγουστο του 2020 ο Άρμιν Λάσετ βρέθηκε στη Μόρια της Λέσβου, αλλά η επίσκεψη δεν εξελίχθηκε σύμφωνα με το πρόγραμμα, καθώς μετανάστες άρχισαν να φωνάζουν συνθήματα, η αστυνομία επενέβη, σημειώθηκαν διαπληκτισμοί και τελικά οι επισκέπτες από τη Γερμανία απομακρύνθηκαν και μεταφέρθηκαν στον καταυλισμό του Καρά Τεπέ. Τότε ακούστηκε ότι είχε διαδοθεί μεταξύ των μεταναστών η εσφαλμένη πληροφορία ότι θα έφτανε στη Μόρια “ο καγκελάριος της Γερμανίας” και κάποιοι θέλησαν να αξιοποιήσουν την ευκαιρία για να διαδηλώσουν την οργή τους…

Γιάννης Παπαδημητρίου (DPA, SZ, Tagesspiegel, Die Welt)

Πηγή: Deutsche Welle