Ευρωπαϊκή Ενωση: Πράσινο επενδυτικό σχέδιο για ενίσχυση της ανάπτυξης

Η κλιματική αλλαγή και η κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού έχουν πολλά κοινά. Συνιστούν ανθρώπινη τραγωδία και οικονομική καταστροφή. Η πανδημία έχει κοστίσει πάνω από ένα εκατομμύριο ζωές, έχει εκδιώξει εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους από τη δουλειά και αναμένεται να εξαφανίσει οικονομική παραγωγή ύψους 28 τρισ. δολαρίων τα επόμενα πέντε χρόνια.

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ανατρέπουν την καθημερινότητα. Και οι δύο κρίσεις αποδεικνύονται πιο καταστροφικές για τις ευάλωτες κοινότητες και τα ευπαθή άτομα σε όλο τον κόσμο. Και οι δύο τιμωρούν τις χώρες, επειδή δεν προετοιμάστηκαν κατάλληλα και ήταν κοντόθωρες, ενώ έχουν ένα κοινό στοιχείο: το πως υπάρχει έντονη ώθηση, ισχυρή και συντονισμένη, ώστε να προωθηθούν πράσινες δημόσιες επενδύσεις, κάτι που θα συμβάλει στην αντιμετώπιση και των δύο προβλημάτων.

Ο κόσμος τελεί εν μέσω μιας συλλογικής προσπάθειας για επανεκκίνηση των οικονομιών και επιστροφή των ανθρώπων στην αγορά εργασίας. Ηγέτες χωρών συγκεντρώθηκαν στο Φόρουμ Ειρήνης του Παρισιού πριν από μερικές εβδομάδες για να συζητήσουν τα επόμενα βήματα, ενώ η ζύμωση συνεχίστηκε προσφάτως στη Σύνοδο Κορυφής της Ομάδας των Είκοσι (G20). Ως απάντηση στην καταστροφή της πανδημίας, οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου έχουν ήδη δεσμεύσει πάνω από 12 τρισ. δολ. σε δημοσιονομικές δαπάνες για την ανάκαμψη, ενώ πολλές μπορούν να διαθέσουν και πολύ περισσότερα.

Καθώς κινούνται προς νέες επενδύσεις, η σημασία του συγχρονισμού είναι ξεκάθαρη. Υπάρχουν η εμπειρία τής προ δεκαετίας οικονομικής κρίσης και άλλα αποδεικτικά στοιχεία, που υποδηλώνουν πως, εάν οι χώρες του G20 ενεργήσουν κατά μόνας και όχι οργανωμένα, θα χρειαστούν περίπου δύο τρίτα περισσότερες δαπάνες για τα ίδια αποτελέσματα.

Αντί, λοιπόν, να επενδύουμε σε τεχνολογία ορυκτών καυσίμων, όπως τα εργοστάσια με καύση γαιάνθρακα, μπορούμε να επιλέξουμε έναν καλύτερο και πιο πράσινο στόχο. Προς αυτήν την κατεύθυνση οδηγούν έργα που απαιτούν πληθώρα θέσεων εργασίας, όπως η δημιουργία δασών, οι πρωτοβουλίες για τη συντήρηση του εδάφους και η μετασκευή κτιρίων για να καταστούν περισσότερο αποδοτικά ενεργειακά.

Η οικοδόμηση ανθεκτικών στο κλίμα υποδομών και η επέκταση των πράσινων δημόσιων συγκοινωνιών, των δικτύων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των έξυπνων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας είναι, επίσης, απαραίτητες ενέργειες. Η δε τοποθέτηση κεφαλαίων σε ανανεώσιμες πηγές εκτός δικτύου δημιουργεί ανάπτυξη, συνδέοντας με την παροχή ηλεκτροδότησης ορισμένους από τα 3,5 δισ. ανθρώπους που σήμερα δεν έχουν τέτοια πρόσβαση. Ο κόσμος πρέπει να εκμεταλλευθεί τις τελευταίες τεχνολογικές καινοτομίες και ήδη βλέπουμε διογκούμενη δράση.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεσμεύθηκε να δαπανήσει περισσότερα από 640 δισ. δολάρια (550 δισ. ευρώ) για πράσινα έργα τα επόμενα χρόνια. Χώρες όπως η Ινδονησία και η Αίγυπτος εκδίδουν πράσινα ομόλογα, αλλά κάθε μεγάλη οικονομία, κάθε διεθνής θεσμός, κάθε φιλανθρωπικός οργανισμός και κάθε ιδιώτης επενδυτής μπορούν να κάνουν περισσότερα. Πράγματι, όπως παρατήρησε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), η ισορροπία μεταξύ πράσινων και μη πράσινων δαπανών έως τώρα κλίνει πάρα πολύ προς τις τελευταίες, διακινδυνεύοντας περαιτέρω υποβάθμιση του περιβάλλοντος.

Ενα πράσινο επενδυτικό σχέδιο, που χρηματοδοτείται με μόχλευση, σε συνδυασμό με την τιμολόγηση των εκπομπών ρύπων του γαιάνθρακα, θα μπορούσε στην πραγματικότητα να ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη για πολλά χρόνια, δημιουργώντας περίπου 12 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας έως το 2027.

* Η κ. Kristalina Georgieva είναι γενική διευθύντρια του ΔΝΤ και ο κ. Rajiv J. Shah πρόεδρος του Ινστιτούτου Ροκφέλερ.