Της Δήμητρας Καδδά
Με “όπλο” το ειδικό αποθεματικό για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών του κορονοϊού ύψους 3 δις. ευρώ για το 2021 θα καλυφθούν οι δαπάνες από την επέκταση του μέτρου της επιστρεπτέας προκαταβολής, την επέκταση μέτρων στήριξης της απασχόλησης και του εισοδήματος και τις επιπλέον δαπάνες υγείας κατά “τους πρώτους μήνες του 2021” όπως αναφέρεται στον Προϋπολογισμό που κατέθεσε χθες το Υπουργείο Οικονομικών στη Βουλή. Η κατανομή μεταξύ των μέτρων στήριξης θα εξαρτηθεί “από αντικειμενικά γεγονότα, όπως οι οικονομικές συνέπειες του δεύτερου κύματος της πανδημίας σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας και τον αριθμό των δικαιούχων”.
Μάλιστα δεν αποκλείεται να διευρυνθεί το ποσό αν απαιτηθεί από τις υγειονομικές συνθήκες όπως ανέφεραν χθες πηγές του ΥΠΟΙΚ. Εξηγώντας πως προς το παρόν πορεύονται με βάση δύο δεδομένα: πως ο χειμώνας θα είναι πιο δύσκολος λόγω του lockdown και πως τα ιατρικά δεδομένα για ένα αποτελεσματικό εμβόλιο ευνοούν το σενάριο άρσης των περιορισμών μετά τον Απρίλιο.
Συνολικά οι 62 παρεμβάσεις των μέτρων στήριξης φτάνουν στα 31,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 23.89 δισ. ευρώ αφορούν το 2020 και 7.54 δισ. ευρώ το 2021. Περιλαμβάνουν επιπλέον τη μείωση κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, την αναστολή καταβολής Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα, την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών από τον κρατικό προϋπολογισμό και την επιδότηση 200 ευρώ, σε περίπτωση πρόσληψης μακροχρόνια ανέργου, για περίοδο 6 μηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος για τη δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας, το πρόγραμμα “ΓΕΦΥΡΑ” για την επιδότηση της πρώτης κατοικίας και την επέκταση της μείωσης του ΦΠΑ και των αναστολών τελών σε διάφορες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών κλάδων που πλήττονται.
Ο νέος Προϋπολογισμός βασίζεται στο σενάριο ενός αποτελεσματικού εμβολίου που θα ολοκληρώσει τα περιοριστικά μέτρα στο τέλος Απριλίου, αλλά και στην ομαλή έλευση των κονδυλίων του Σχεδίου Ανάκαμψης. Εκτιμά άνοδο του ΑΕΠ κατά 4,8% το 2021, έναντι 7,5% προηγούμενης εκτίμησης στο Προσχέδιο λόγω ενός υφεσιακού πρώτου τριμήνου.
Περιέχει και δυσμενές σενάριο για ανάπτυξη χαμηλότερη (κατά 1,5%), όπως και την προσδοκία για ταχύτερη πορεία εξόδου από την κρίση που εκφράζουν στελέχη του ΥΠΟΙΚ.
Χθες πηγές του οικονομικού επιτελείου, εκτίμησαν πως τα μέτρα στήριξης το 2020 προσέφεραν ένα δίκτυ προστασίας του ΑΕΠ. Η ύφεση εκτιμάται πως θα διαμορφωθεί για το 2020 στο 10,5%, ενώ χωρίς τα μέτρα στήριξης θα έφτανε στο 17,5%, ανέφεραν οι ίδιες πηγές. Για το 2021 η εκτίμηση θα ήταν για ανάκαμψη μόλις κατά 0,3% χωρίς τα μέτρα στήριξης τα οποία θα δώσουν τα 2/5 της αναμενόμενης ανάπτυξης (το 2% και το Ταμείο Ανάκαμψης το 2,5%).
Σημειώνεται από το ΥΠΟΙ πως το σύνολο των παρεμβάσεων για την ενίσχυση της Ελληνικής οικονομίας και την αντιμετώπιση των πολλαπλών κρίσεων (υγειονομική, οικονομική, μεταναστευτική, φυσικών καταστροφών) προσεγγίζει τα 27 δισ. ευρώ το 2020 και αναμένεται να υπερβεί τα 10 δισ. ευρώ το 2021, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι πόροι που θα απορροφηθούν στα πλαίσια του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το πρωτογενές έλλειμμα υπολογίζεται το 3,88% του ΑΕΠ για το 2021 και για το έτος 2020 εκτιμάται στα 11,760 εκατ. ευρώ ή 7,22% του ΑΕΠ.
Στο χρηματοδοτικό πεδίο, η κυβέρνηση σκοπεύει να τροφοδοτεί όλο το επόμενο διάστημα τα ταμειακά διαθέσιμα μέσα από εξόδους τις αγορές. Οι οποίες όμως θα είναι λελογισμένες και “όχι με βιασύνη και πρεμούρα”, ανέφεραν επίσης πηγές του ΥΠΟΙΚ.
Από το Ταμείο Ανάκαμψης αναμένονται 5,5 δισ. ευρώ περίπου (το προσχέδιο εστάλη τις προηγούμενες ημέρες στις Βρυξέλλες). Από το ποσό αυτό τα 2,3 δισ. ευρώ αφορούν στο μεταβατικό πρόγραμμα REACT EU που θα καλύψει δαπάνες στήριξης, ενώ το υπόλοιπο ποσό αφορά στην προκαταβολή του εν λόγω νέου σχεδίου επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων.
Όσον αφορά στο αισιόδοξο σενάριο, πηγές του ΥΠΟΙΚ, περιγράφοντας τον νέο Προϋπολογισμό εκτίμησαν χθες πως η πρόβλεψη στο βασικό σενάριο ανάκαμψης κατά 4,8% του ΑΕΠ μπορεί να αποδειχθεί όχι μόνο εφικτή αλλά και πολύ συντηρητική. Λόγω της “εκτίναξης” που θα προκαλέσει – όπως εκτιμούν – το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και οι πολύ πιο θετικές προβλέψεις για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Επίσης είναι σημείο κλειδί η πορεία του τουρισμού που εκτιμάται πως μπορεί να πάει σχετικά καλά το 2021 με ένα σενάριο ολοκλήρωσης των περιοριστικών μέτρων στο τέλος Απριλίου
Ωστόσο, στον Προϋπολογισμό περιλαμβάνεται σενάριο “Β” ευαισθησίας με πρόβλεψη για βραδύτερη άνοδο του ΑΕΠ το 2021 κατά 1,5%. Συνεπάγεται σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ το ΑΕΠ του 2021 (σε τρέχουσες τιμές) θα διαμορφωθεί σε 169,5 δισ. ευρώ από 162,8 δισ. ευρώ το 2020, έναντι ονομαστικού ΑΕΠ ύψους 171,9 δισ. ευρώ το 2021 σύμφωνα με το βασικό σενάριο. Τα αποτελέσματα της “ανάλυσης ευαισθησίας” όπως λέγεται το εν λόγω σενάριο που πλέον πρέπει να περιλαμβάνεται στον Προϋπολογισμό, μία τέτοια μεταβολή του επιπέδου του ονομαστικού ΑΕΠ θα οδηγούσε σε επιδείνωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος κατά 0,74% του ΑΕΠ σε σχέση με το σενάριο του Προϋπολογισμού 2021. Στην περίπτωση αυτή το ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης κατά ESA θα διαμορφωνόταν σε -7,4% του ΑΕΠ έναντι -6,7% του ΑΕΠ, ενώ το πρωτογενές δημοσιονομικό αποτέλεσμα κατά ESA θα διαμορφωνόταν σε -4,5% του ΑΕΠ έναντι -3,8% του ΑΕΠ. Σε απόλυτους όρους, ο μειωμένος αυτός ονομαστικός ρυθμός μεγέθυνσης θα οδηγούσε σε επιπλέον δημοσιονομική επιβάρυνση της τάξης του 1,1 δισ. ευρώ.
