Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Αλλαγές σε δύο άξονες στο “καθεστώς” των υπερωριών στον ιδιωτικό τομέα θα προβλέπει το εργασιακό νομοσχέδιο το οποίο ετοιμάζεται να φέρει στη δημόσια διαβούλευση έως το τέλος του τρέχοντος μηνός ο υπ. Εργασίας, κ. Γιάννης Βρούτσης, προκειμένου να κατατεθεί και ψηφιστεί από τη Βουλή εντός του επόμενου μηνός.
Ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr από αρμόδια κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν πως το εν λόγω νομοσχέδιο σε σχέση με τις υπερωρίες (πέραν άλλων αλλαγών στο ατομικό και συλλογικό εργατικό δίκαιο, την τηλεργασία, το σύστημα “Εργάνη” κ.λπ.) θα προβλέπει ένα ενιαίο πλαίσιο για κάθε ώρα εργασίας πέραν του κανονικού ωραρίου −δηλαδή πάνω από το 8ωρο− και, ταυτόχρονα, την αύξηση του ανώτατου ορίου των υπερωριών.
Παρεμβάσεις
Συγκεκριμένα, κάθε ώρα απασχόλησης πέραν του κανονικού ωραρίου θα χαρακτηρίζεται ως “υπερωρία” και θα αμείβεται με προσαύξηση από 20% έως 40% επί του καταβαλλόμενου ημερομισθίου (ανάλογα με το πλήθος των υπερωριών, όπως ισχύει και σήμερα) και, παράλληλα, κάθε επιχείρηση, και προπαντός εκείνες της βιομηχανίας, θα μπορεί να απασχολεί περισσότερες ώρες τους εργαζομένους, πέραν του 8ώρου, σε σχέση με εκείνες που μπορεί έως σήμερα.
Στόχος της κυβέρνησης με την αλλαγή του “καθεστώτος” των υπερωριών σε συνδυασμό με τις άλλες παρεμβάσεις που προβλέπονται στο ίδιο νομοσχέδιο (εργατικό δίκαιο, πληροφοριακό σύστημα “Εργάνη 2”) είναι η διαμόρφωση ενός πιο σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος, που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς (με παράλληλο σεβασμό στο βασικό κεκτημένο του 8ώρου/40ώρου της μισθωτής απασχόλησης), ειδικά όπως αυτές έχουν σημαδευτεί από τη διπλή, υγειονομική και οικονομική, κρίση λόγω του κορονοϊού.
Το σχέδιο
Πιο αναλυτικά, οι ίδιες έγκυρες πηγές αναφέρουν στο “Κ” πως το σχέδιο του κ. Βρούτση περιλαμβάνει:
– ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ “ΥΠΕΡΕΡΓΑΣΙΑΣ” – Κατά πρώτον, θα προβλέπεται κατάργηση του όρου και της έννοιας της “υπερεργασίας” και, παράλληλα, η αντικατάστασή της μόνο από τον όρο και την έννοια της “υπερωρίας”.
Σημειώνεται πως, με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο, ως “υπερεργασία” ορίζεται κάθε επιπλέον μία ώρα εργασίας ανά ημέρα, με ανώτατο όριο τις 5 ώρες ανά εβδομάδα (σ.σ. 20 ώρες/μήνα). Η “υπερεργασία” αμείβεται με προσαύξηση 20% του καταβαλλόμενου ωρομισθίου. Για την πραγματοποίηση της “υπερεργασίας” δεν χρειάζεται άδεια από το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας.
Από την άλλη μεριά, ως “υπερωρία” ορίζεται κάθε ώρα εργασίας μετά τις 9 ώρες ανά ημέρα, δηλαδή μετά το κανονικό 8ωρο συν 1 ώρα “υπερεργασίας” (σ.σ. η 10η, η 11η κ.λπ.). Κάθε ώρα υπερωριακής απασχόλησης αμείβεται με προσαύξηση 40% επί του ωρομισθίου.
Επίσης, υπάρχει ένα ανώτατο όριο στο πλήθος των υπερωριών σε ετήσια βάση στο επίπεδο των 120 ωρών (2 ώρες ανά εβδομάδα κατά μέσο όρο).
Αντ’ αυτού, το σχεδιαζόμενο πλαίσιο, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές στο Capital.gr, θα προβλέπει τον ορισμό της ως “υπερωρίας” κάθε επιπλέον ώρας εργασίας πέραν του 8ώρου (της 9ης, της 10ης κ.λπ.). Ωστόσο, θα παραμείνει η υφιστάμενη διάκριση ως προς την αμοιβή της. Δηλαδή η 1η ώρα της υπερωριακής απασχόλησης (δηλαδή η 9η ώρα της ημερήσιας απασχόλησης) θα συνεχίσει να αμείβεται με προσαύξηση 20% του καταβαλλόμενου ωρομισθίου, ενώ κάθε ώρα εργασίας μετά την 9η (δηλαδή η 10η, 11η κ.λπ.) θα συνεχίσει να αμείβεται με το 40% του καταβαλλόμενου ωρομισθίου.
Η διαμόρφωση ενός ενιαίου ορισμού της απασχόλησης πέραν του κανονικού ωραρίου στόχο έχει την απλούστευση του πλαισίου, την υπέρβαση των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων που πηγάζουν από την υφιστάμενη διάκριση (μεταξύ “υπερεργασίας” και “υπερωρίας”) και την ευθυγράμμισή του με τα διεθνή πρότυπα, τονίζουν οι ίδιες πηγές.
– ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΥΠΕΡΩΡΙΩΝ – Κατά δεύτερον, το εργασιακό νομοσχέδιο Βρούτση θα προβλέπει αύξηση του ανώτατου ορίου υπερωριών σε ετήσια βάση.
Ωστόσο, ακόμη δεν έχει “κλειδώσει” το νέο όριο, σύμφωνα με όσα αναφέρουν στο Capital.gr αρμόδια στελέχη.
Σημειώνεται πως, με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο −με εξαίρεση τη βιομηχανία−, επιτρέπονται έως 120 ώρες ετησίως νόμιμης υπερωρίας με προσαύξηση 40% επί του ημερομισθίου και για κάθε ώρα πάνω από την 120ή (δηλαδή την 121η, την 122η) η προσαύξηση ανεβαίνει στο 60% επί του καταβαλλόμενου ωρομισθίου.
Στη βιομηχανία, συγκεκριμένα, επιτρέπονται έως 25 ή 30 ώρες νόμιμης υπερωρίας ετησίως (ανάλογα με την κατηγορία της βιομηχανικής επιχείρησης). Με βάση, επίσης, το ίδιο πλαίσιο, είναι υποχρεωτική η αναγγελία της υπερωρίας στο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ).
Οι εισηγήσεις οι οποίες έχουν πέσει στο τραπέζι από πλευράς εργοδοτικών κύκλων, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές του “Κ”, είναι η αύξηση του ανώτατου ορίου για τις υπερωρίες στη βιομηχανία, σε ετήσια βάση, στις 100 ή στις 120 ώρες, όπως ισχύει για τις άλλες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα.
Επίσης, έχουν κατατεθεί, από τους ίδιους κύκλους, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του “Κ”, προτάσεις για αύξηση του ετήσιου ορίου των υπερωριών με προσαύξηση 40% (αντί του 60%) επί του καταβαλλόμενου ωρομισθίου πάνω από τις 120 ώρες.
