Η υποτροπή του Covid-19 “αλλάζει” τον οικονομικό σχεδιασμό της κυβέρνησης

Του Γ. Αγγέλη 

Τόσο στην Αθήνα όσο και στις άλλες πρωτεύουσες της Ευρωζώνης το δεύτερο “φθινοπωρινό” πλέον κύμα της πανδημίας υποχρεώνει τις κυβερνήσεις σε μία αγνώστου διάρκειας επιστροφή στις επιδοματικές πολιτικές αναστολής εργασίας, που ακολούθησαν το ξέσπασμα της πανδημίας και το lockdown τον Μάρτιο. Το κρίσιμο διάστημα παραμένει εκείνο των επόμενων 3 – 4 μηνών, αλλά και η συνολική εικόνα για το 2021.

Στο κυβερνητικό επιτελείο ήδη κυοφορούνται μία σειρά παρεμβάσεων οι οποίες συνδέονται κατ΄ αρχήν, με παράταση των μέτρων επιδοματικής πολιτικής λόγω των πολύ πιθανών αναγκών περαιτέρω αναστολής λειτουργίας μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων, νέων προγραμμάτων ρυθμίσεων οφειλών προς το δημόσιο, κ.λ.π.

Οι παρεμβάσεις αυτές είναι πιθανό να συνδεθούν και με έναν κυβερνητικό ανασχηματισμό που θα αφορά τομείς αναπροσαρμογής της κυβερνητικής πολιτικής.

Αυτές οι κινήσεις αντιμετωπίζονται σε συνδυασμό με τοπικά lockdown, καθώς οι αντοχές του ήδη κορεσμένου και “κουρασμένου” συστήματος υγείας αναγνωρίζεται ότι φθάνουν στα όριά τους, απέναντι στα πολλαπλάσια μεγέθη κρουσμάτων, με άμεσες συνέπειες στην ανθεκτικότητα της προσπάθειας διατήρησης της οικονομικής δραστηριότητας τόσο σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις όσο και στο μέγα ζήτημα της στήριξης της απασχόλησης.

Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται πιθανά σενάρια αναπροσαρμογής του σχεδίου προϋπολογισμού τόσο για την αντιμετώπιση μίας σοβαρής επιδείνωσης της πανδημίας μέχρι τα τέλη του 2021, όσο επίσης και για το πώς αυτό θα πρέπει να οδηγήσει σε αναπροσαρμογή το πλαίσιο εσόδων και δαπανών για το 2021.

Στο “έκτακτο” αυτό περιβάλλον πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει ετοιμότητα ακόμα και για το ενδεχόμενο προσφυγής στον ESM, όσον αφορά την απορρόφηση δανείων (έως και 2% του ΑΕΠ) που δεν συνδέονται με δημοσιονομικές προϋποθέσεις, πέραν των πόρων που έχουν ήδη προγραμματισθεί από το πρόγραμμα SURE.

Πέραν όμως του προβληματισμού που αφορά στο άμεσο ζήτημα της αντιμετώπισης ενός ενδιάμεσου “Pause” σε μεγάλα τμήματα της οικονομίας μέχρι το τέλος του έτους, η μεγαλύτερη ανησυχία εντοπίζεται στις προειδοποιήσεις από τους διεθνείς φορείς για το κύμα χρεοκοπιών και αδυναμίας επιβίωσης, μετά την απόσυρση της “επιδοματικής” πολιτικής και των διευκολύνσεων, μεγάλου τμήματος επιχειρήσεων, κυρίως Μικρομεσαίων αλλά και άλλων μονάδων, που στη δεκαετία που έχει μεσολαβήσει μετά το 2010 έχουν επιβαρυνθεί με υψηλά και μη εξυπηρετούμενα χρέη.

Το μείζον αυτό ζήτημα που συνδέεται με την επίτευξη των στόχων ανάκαμψης του 2021 – και εφόσον έχει αρχίσει να αποσύρεται το πρόβλημα της πανδημίας – απασχολεί “οριζόντια” την Ευρωζώνη, αλλά προς το παρόν δεν έχει βρει απαντήσεις καθώς ακόμα και η συγκρότηση και λειτουργία του Ταμείου Ανάκαμψης ως εφαλτηρίου αυτής της στόχευσης συναντά σοβαρά προβλήματα.

Όπως φάνηκε και στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής η προεδρία Μέρκελ μέχρι στιγμής… δυσκολεύεται να δρομολογήσει τις δέουσες αποφάσεις παραπέμποντας τις σχετικές διαδικασίες για την Σύνοδο Κορυφής του Δεκέμβρη, ενώ το Ταμείο Ανάκαμψης θα έπρεπε να “υπάρχει” ήδη την 1/1/2021.