Του Παναγιώτη Στάθη
Τον άμεσο επαναπροσδιορισμό 37.000 δικών του νόμου Κατσέλη έως το τέλος του 2021 προβλέπει νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης που κατατίθεται στη Βουλή. Με το ίδιο νομοσχέδιο ενοποιούνται οι εισαγγελίες κατά της Διαφθοράς και Οικονομικού Εγκλήματος.
Η νομοθετική ρύθμιση φωτογραφίζει την “αποστρατεία” της Ελένης Τουλουπάκη καθώς πιθανότατα θα σημάνει και την αυτοδίκαιη λήξη της θητείας της καθώς και των άλλων εισαγγελικών λειτουργών που υπηρετούν στις δυο εισαγγελίες. Να σημειωθεί πως η αλλαγή αποτελούσε πάγιο αίτημα δικαστικών ενώσεων αλλά και προγραμματική δέσμευση του υπουργού Δικαιοσύνης, Κώστα Τσιάρα και με αυτό τον τρόπο ουσιαστικά λύνεται με θεσμικό τρόπο το ζήτημα της Ελένης Τουλουπάκη, η οποία παραμένει εισαγγελέας κατά της Διαφθοράς ενώ εκκρεμεί ποινική δίωξη σε βάρος της για την υπόθεση Novartis.
Ο νόμος Κατσέλη
Πρόκειται για μια ουσιαστική εκκαθάριση των χιλιάδων υποθέσεων που εκκρεμούν στα Ειρηνοδικεία της χώρας και φτάνουν έως το μακρινό 2032.
Συνολικά στα ακροατήρια των Ειρηνοδικείων εκκρεμούν 70.000 υποθέσεις αλλά θα επαναπροσδιοριστούν συνολικά 37.000 υποθέσεις, αυτές δηλαδή που έχουν δικάσιμο για μετά το 2021 (15/6/2021).
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως σε 13 μήνες θα δικαστούν 37.000 υποθέσεις με μια καινοτομία όμως: Δίκες στο ακροατήριο θα γίνονται μόνο όταν το κρίνει σκόπιμο ο δικαστής, δηλαδή η προφορική διαδικασία διατηρείται εφόσον κρίνεται αναγκαίο από τους δικαστές. Δηλαδή δίκες στο ακροατήριο για αυτές τις υποθέσεις θα γίνονται μόνο εφόσον το κρίνει απαραίτητο για να σχηματίσει δικανική αντίληψη ο ειρηνοδίκης. Εν ολίγοις οι υποθέσεις αυτές θα δικάζονται (θα έχουν τη δυνατότητα και προφανώς θα δικάζονται) χωρίς δίκη, αλλά με την ανταλλαγή και υποβολή εγγράφων στον δικαστή.
Παράλληλα το Υπουργείο Δικαιοσύνης, σύμφωνα με πληροφορίες, θεωρεί επιτεύξιμο τον στόχο δεδομένου πως –παγίως– τουλάχιστον το 25% των προσφευγόντων παραιτείται τελικά από το δικόγραφο. Άλλωστε οι δικλείδες του νόμου συνήθως αποθαρρύνουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές να οδηγηθούν στις δίκες.
Το νομοσχέδιο
Το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο “Ρυθμίσεις για την επιτάχυνση της εκδίκασης εκκρεμών υποθέσεων του ν. 3869/2010 σύμφωνα με τις επιταγές του άρθρου 6 § 1 ΕΣΔΑ ως προς την εύλογη διάρκεια της πολιτικής δίκης, τροποποιήσεις του Κώδικα Δικηγόρων και άλλες διατάξεις”.
Το Νομοσχέδιο αποτελείται συνολικά από 76 άρθρα, δεν επηρεάζει τις ουσιαστικές διατάξεις του νόμου Κατσέλη, και έχει ως στόχο την επίσπευση της εκδίκασης των εκκρεμών υποθέσεων του Νόμου Κατσέλη ως την 31η Δεκεμβρίου 2021.
Όπως αναφέρει το Υπουργείο Δικαιοσύνης “με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις επιχειρείται, αφενός να αποδοθεί οριστικά το καθεστώς προστασίας στους αδύναμους δανειολήπτες, που η εκδίκαση των υποθέσεων τους έχει προσδιοριστεί ως και το 2032 και με τον τρόπο αυτό να οριστικοποιηθεί το προσωρινό δίχτυ προστασίας που παρέχει ο νόμος 3869/2010 σε όλους όσοι το δικαιούνται. Αφετέρου, στόχος των ρυθμίσεων είναι να αρθεί το καθεστώς της οιονεί προστασίας των στρατηγικών κακοπληρωτών, οι οποίοι έχουν υπαχθεί στον νόμο Κατσέλη, προσβλέποντας σε μια μακρινή δικάσιμο που εκτείνεται χρονικά ως και το 2032”.
Οι επιχειρούμενες παρεμβάσεις κινούνται στους παρακάτω βασικούς άξονες:
1. Εκκαθάριση των πινακίων μέσω της υποχρεωτικής για τους ενδιαφερόμενους υποβολής αίτησης επαναπροσδιορισμού της συζήτησης.
2. Καθιέρωση της υποβολής της αίτησης επαναπροσδιορισμού μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας προς διευκόλυνση των ενδιαφερομένων και εξοικονόμηση δαπανών, με δυνατότητα ηλεκτρονικής διενέργειας των κοινοποιήσεων, που αφορούν στην επίσπευση της διαδικασίας, και λοιπών διαδικαστικών πράξεων.
3. Εφαρμογή του δικονομικού προτύπου της νέας τακτικής διαδικασίας του ν. 4335/2015 με την κάμψη της υποχρεωτικής προφορικότητας και την καθιέρωση της κατ’ εξαίρεση διαδικασίας εμμάρτυρης απόδειξης.
Διατάξεις για τους δικηγόρους
Επιπλέον, “με τα επόμενα άρθρα του νομοσχεδίου προτείνονται διατάξεις για τον εκσυγχρονισμό του Κώδικα Δικηγόρων. Σκοπός είναι η αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων στην άσκηση του δικηγορικού λειτουργήματος και η ρύθμιση ζητημάτων όπως ο τρόπος κτήσης της δικηγορικής ιδιότητας, η προσαρμογή των συλλογικών Οργάνων των Δικηγορικών Συλλόγων στη ψηφιακή εποχή, καθώς και ο εξορθολογισμός των πειθαρχικών κυρώσεων των Δικηγόρων από τα αρμόδια όργανα των Δικηγορικών Συλλόγων.
Τέλος, ενοποιούνται οι υφιστάμενοι θεσμοί του εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος και του εισαγγελέα εγκλημάτων διαφθοράς, ενώ εισάγονται ρυθμίσεις για την απλοποίηση των διαδικασιών και την επίλυση υφιστάμενων δυσλειτουργιών στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης”.
