ΣτΕ: Βολές “αντισυνταγματικότητας” για την Προεδρία της Κυβέρνησης

Του Παναγιώτη Στάθη

Σε ενστάσεις προχωρά το Συμβούλιο της Επικρατείας για επιμέρους διατυπώσεις του Προεδρικού Διατάγματος για την Προεδρία της Κυβέρνησης, το οποίο κρίνει μεν καταρχήν νόμιμο πλην εκφράζει ενστάσεις:

– Για τη γραμματική διατύπωση περί “κρατικής εποπτείας” του Τύπου και δεύτερον πως η ραδιοφωνία και η τηλεόραση (ΑΠΕ- ΕΡΤ)  υπάγονται στον “άμεσο έλεγχο του Κράτους”.

– Για την στελέχωση σε προσωπικό και το κόστος λειτουργίας που κατά το ΣτΕ είναι αυξημένο.

Τα ΜΜΕ

Συγκεκριμένα για την ΕΡΤ και το ΑΠΕ αναφέρει πως θα πρέπει να διαγραφεί η μνεία σε “άσκηση της κρατικής εποπτείας στα μέσα ενημέρωσης” γιατί,  “στην έννοια των μέσων ενημέρωσης του άρθρου 20 του σχεδίου περιλαμβάνονται, λόγω της ευρύτητας της διατύπωσης, τόσο ο Τύπος όσο και τα οπτικοακουστικά μέσα ενημέρωσης”.

Όμως, “κατά το άρθρο 14 του Συντάγματος δεν νοείται σύστημα “κρατικής εποπτείας” του Τύπου, ενώ κατά το άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον “άμεσο έλεγχο του Κράτους”, έννοια που υπερβαίνει, ως προς την έκταση και το περιεχόμενο, την έννοια της κρατικής εποπτείας, φορέας δε ελέγχου και επιβολής κυρώσεων στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα είναι αποκλειστικώς το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης   και όχι η Κεντρική Δημόσια Διοίκηση”.

Πέρα από αυτά, συνεχίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, “επισημαίνεται, βεβαίως, στον κανονιστικό νομοθέτη ότι, εφόσον το κρίνει σκόπιμο, μπορεί να θέσει ως επιχειρησιακό στόχο της ως άνω Διεύθυνσης την εν γένει παρακολούθηση των όρων λειτουργίας των μέσων ενημέρωσης”.

Η στελέχωση και το κόστος

Το ΣτΕ αναφέρεται στο κόστος για τη στελέχωση του προϋπολογισμού, που σύμφωνα με νεότερα έγγραφα φέρνει “πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση σε βάρος των εγγεγραμμένων πιστώσεων του ειδικού φορέα “Προεδρία της Κυβέρνησης”, συνολικού ύψους 184.800 ευρώ για το έτος 2020 και 554.400 ευρώ για κάθε επόμενο έτος”.

Επιπρόσθετα,  όπως   προκύπτει από   έγγραφο της Προεδρίας της Κυβέρνησης, “οι πρόσθετες ανάγκες της ΠτΚ αναμένεται να ανέλθουν σε 1.700.000 ευρώ κατ’ έτος επιπλέον σε σχέση με τα ποσά που προβλέπονται με τον ψηφισθέντα προϋπολογισμό οικ. έτους 2020”.

Θέμα όμως θέτει το ΣτΕ και για “το σύνολο των θέσεων της ΠτΚ (που) ανέρχεται σε 440, εκ των οποίων 100  θέσεις μετακλητών υπαλλήλων και 340  οργανικές θέσεις μόνιμων υπαλλήλων δημοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και δημοσιογράφων”.

Το ΣτΕ παρατηρεί, όμως ότι στο ίδιο αυτό άρθρο 24, υπάρχουν ανακολουθίες ως προς τον αριθμό των θέσεων και ζητεί από τη Διοίκηση, “με δική της ευθύνη, να άρει τις αντιφάσεις αυτές”.

Πέρα από τις αριθμητικές αυτές ανακολουθίες, οι σύμβουλοι Επικρατείας, διατυπώνουν τις ενστάσεις τους  ως προς τον τρόπο στελέχωσης της ΠτΔ  με έμψυχο υλικό (προσωπικό), λόγω των περιορισμών που θέτει το άρθρο 103 του Συντάγματος.

Όπως αναφέρει η γνωμοδότηση του ΣτΕ:

“Στη Δημόσια Διοίκηση, η οποία, κατά τον κανόνα της παραγράφου 1 του άρθρου 103 του Συντάγματος, στελεχώνεται από μόνιμους δημοσίους υπαλλήλους, δηλαδή, πρόσωπα συνδεόμενα με το κράτος ή άλλους φορείς δημόσιας εξουσίας με ειδική νομική σχέση και υπαγόμενα σε ειδικό νομικό καθεστώς δημοσίου δικαίου, είναι δυνατόν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους και πρόσωπα, συνδεόμενα με τους εν λόγω φορείς με σχέση ιδιωτικού δικαίου. Η σύναψη συμβάσεων ιδιωτικού δικαίου μεταξύ φορέων δημόσιας εξουσίας και των προσώπων, αντικείμενο της οποίας είναι η παροχή εργασίας εκ μέρους των τελευταίων, δεν μπορεί να αποτελεί τον κανόνα για τη στελέχωση της Δημόσιας Διοίκησης και τελεί υπό τις αυστηρές προϋποθέσεις που θέτουν οι παράγραφοι 2, 3 και 8 του άρθρου 103 του Συντάγματος”.

Τι προβλέπει

Με το θέμα ασχολήθηκε το  Ε΄ Τμήμα του ΣτΕ (πρόεδρος ο αντιπρόεδρος Παναγιώτης Ευστρατίου και εισηγητής ο σύμβουλος Επικρατείας Χρήστος  Ντουχάνης) και  με την υπ΄  αριθμ. 174/2020 γνωμοδότησή του, το έκρινε μεν κατ΄  αρχάς νόμιμο, αλλά έκανε ουσιαστικές παρατηρήσεις σε βασικά σημεία.

Σύμφωνα με το σχέδιο διατάγματος,  η ΠτΚ θα συντονίζει τον σχεδιασμό και παρακολουθεί την εφαρμογή του κυβερνητικού έργου, έτσι ώστε “να επιτυγχάνονται οι στόχοι της κυβερνητικής πολιτικής”. Παράλληλα, “σχεδιάζει και υλοποιεί την επικοινωνιακή στρατηγική της Κυβέρνησης και μεριμνά για την έγκαιρη ενημέρωση της κοινής γνώμης”, ενώ “υποστηρίζει το υπουργικό συμβούλιο, τα συλλογικά κυβερνητικά όργανα” και τις άλλες διυπουργικές ομάδες κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Ακόμη, στο έργο της, προβλέπεται  η λήψη όλων εκείνων των   αναγκαίων  μέτρα για την καλή νομοθέτηση.

Η Γενική Γραμματεία του Πρωθυπουργού συγκροτείται από 16 τομείς-γραφεία. Μεταξύ των γραφείων που προβλέπονται στην εν λόγω Γενική  Γραμματεία, εκτός του ιδιαίτερου γραφείου,  είναι γραφείο: 1) Τύπου, 2) Επικοινωνίας, 3) Στρατηγικής και Πολιτικής Επικοινωνίας, 4) Στρατηγικού Σχεδιασμού, 5) Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας, 6) Διπλωματικό, 7) Νομικό, 8) Οικονομικό, 9) Κοινωνικών Υποθέσεων, 10) Μακεδονίας, κ.λπ.

Ακόμη, προβλέπεται αυτοτελές Τμήμα Πολιτικής Σχεδίασης Εκτάκτου Ανάγκης (ΠΣΕΑ), στις αρμοδιότητες του οποίου υπάγονται, μεταξύ των άλλων,  ο σχεδιασμός και η δράση κατά την διάρκεια  πολέμου ή έκτακτης ανάγκης των υπηρεσιών της ΠτΚ, καθώς και η  μέριμνα για την διαχείριση κρίσεων και την ασφαλή λειτουργία  των εγκαταστάσεων της ΠτΚ.