Μάρτυρας για Μόρια: «Βάλε φωτιά εδώ, βάλε φωτιά εκεί»

«Είδα να έρχονται τρέχοντας 15-20 Αφγανοί νεαρής ηλικίας, οι οποίοι διασκορπίστηκαν στη Ζώνη 12 και έβαζαν παντού φωτιές χρησιμοποιώντας για να μεταφέρουν τη φωτιά από σημείο σε σημείο χαρτόνια και άλλα αντικείμενα. Τους άκουσα να φωνάζουν μεταξύ τους “βάλε φωτιά εδώ, βάλε φωτιά εκεί”. Εγώ μαζί με άλλους τους παρακαλέσαμε να σταματήσουν γιατί υπάρχει κίνδυνος για μας, τις γυναίκες και τα παιδιά μας. Εκείνοι όχι μόνο δεν συμμορφώθηκαν αλλά συνέχισαν με μεγαλύτερο μένος λέγοντάς μας ότι εμείς έχουμε οικογένειες και θα πάρουμε τρίπτυχα για να φύγουμε από το νησί αλλά αυτοί δεν έχουν τίποτα να χάσουν και αν δεν τα κάνουν αυτά δεν πρόκειται να φύγουν. Προσπαθήσαμε με άλλους που έμεναν δίπλα μου να σβήσουμε τις πυρκαγιές, δυστυχώς όμως είχε πολύ δυνατό αέρα και οι πυρκαγιές αναπτύχθηκαν σε όλο το εύρος της Ζώνης. Πήραμε τις οικογένειές μας και απομακρυνθήκαμε».
Πρόκειται για απόσπασμα από την κατάθεση του 42χρονου Αφγανού, ο οποίος κατονόμασε τους πέντε από τους έξι συλληφθέντες για την πυρκαγιά της 8ης Σεπτεμβρίου στη Μόρια. Τη μαρτυρία «κλειδί» που επέτρεψε στην Υποδιεύθυνση Ασφάλειας Μυτιλήνης να στείλει κατηγορούμενους τους 6 νεαρούς Αφγανούς παρουσιάζει η «Κ». Ο 42χρονος έφτασε στη Λέσβο από τα τουρκικά παράλια τον Δεκέμβριο μαζί με τη σύζυγο και τα πέντε παιδιά τους. Ανήκει στη φυλή των Παστούν, και όπως κατέθεσε στους αστυνομικούς είχε οριστεί εκπρόσωπος των περίπου 200 ακόμα μελών της ίδιας φυλής που ζούσαν στο ΚΥΤ Μόριας. «Με όρισαν να τους εκπροσωπώ για την επίλυση διαφόρων προβλημάτων που είχαμε, τόσο έναντι των αρμοδίων αρχών (Αστυνομίας, Υπηρεσίας Ασύλου) όσο και έναντι των εκπροσώπων άλλων εθνοτήτων στο ΚΥΤ», κατέθεσε.

Εντονη δυσαρέσκεια
Για τα κρούσματα κορωνοϊού και την υποχρεωτική καραντίνα όσων είχαν βρεθεί θετικοί στον ιό, ο 42χρονος είπε στους αστυνομικούς ότι «τα νέα δημιούργησαν έντονη δυσαρέσκεια σε μεγάλο αριθμό ομοεθνών μου καθ’ όσον πολλοί δεν πιστεύουν στην ύπαρξη της ασθένειας ούτε και στην ανάγκη τήρησης των μέτρων. Υπήρχε μάλιστα η φήμη ότι θα τοποθετηθεί περίφραξη περιμετρικά του ΚΥΤ ώστε να μην μπορούμε να βγούμε έξω. Στη φήμη αυτή αντιδρούσαν περισσότερο τα μεμονωμένα άτομα που γνωρίζουν ότι σε σχέση με τις οικογένειες είναι δυσκολότερο να πάρουν τρίπτυχο και να φύγουν από τη Λέσβο». Στους αστυνομικούς που τον εξέτασαν είπε ακόμα ότι την παραμονή του εμπρησμού είχε ακούσει ομοεθνείς του να συζητούν για την ανάγκη καταστροφής του χώρου καραντίνας που είχε δημιουργήσει η ολλανδική ΜΚΟ Movement on the ground.

Στο ερώτημα εάν γνωρίζει κάποια από τα άτομα που έβαλαν τις φωτιές ο 42χρονος κατονόμασε τρεις νεαρούς Αφγανούς από τη Ζώνη 12 του καταυλισμού, ακόμα έναν που «μένει κοντά στη γραμμή του φαγητού», καθώς και έναν ανήλικο που, όπως είπε, είναι γνωστός στο ΚΥΤ ως ο αρχηγός των ασυνόδευτων ανήλικων. Και οι πέντε νεαροί Αφγανοί που υπέδειξε ο 42χρονος συνελήφθησαν όπως και ένας ακόμα που αναγνωρίστηκε σε βίντεο που αναρτήθηκε στο Facebook. Η ταυτοποίηση επετεύχθη από συγκριτική ανάλυση του βίντεο από τον εμπρησμό, με υλικό από τις κάμερες ασφαλείας στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης, στο οποίο είχαν καταγραφεί οι ασυνόδευτοι ανήλικοι κατά την αποχώρησή τους από το νησί την επομένη του εμπρησμού. Σύμφωνα με κατάθεση αστυνομικού, το βίντεο (σε αυτό ακούγονται άτομα να μιλούν στα αφγανικά) δημοσιοποίησαν στο Facebook Σύροι πρόσφυγες προκειμένου να μη στοχοποιηθούν ως υπαίτιοι για τον εμπρησμό.

Και οι έξι κατηγορούμενοι κρίθηκαν προφυλακιστέοι. Οι συνήγοροί τους καταγγέλλουν ότι δεν εφαρμόστηκαν οι προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες κατά τη διαδικασία αναγνώρισής τους από τον 42χρονο. Ζήτησαν μάλιστα κατ’ αντιπαράσταση εξέταση των συλληφθέντων με τον μοναδικό μάρτυρα, αίτημα που πάντως δεν έγινε δεκτό. Επιπλέον, αμφισβητούν έντονα την αξιοπιστία του 42χρονου, υπογραμμίζοντας ότι και τα πέντε άτομα που κατονόμασε ανήκουν σε αντίπαλη φυλή των Παστούν, τη Χαζαρά. Τέλος, πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι το επόμενο διάστημα πρόκειται να καταθέσουν στην ανάκριση επίσημα έγγραφα που αποδεικνύουν ότι ορισμένοι από τους κατηγορουμένους που είναι καταγεγραμμένοι ως ενήλικες, δεν έχουν συμπληρώσει τα 18.