Σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για την οικονομία, η επίσκεψη στην Πάτρα του υπουργού εσωτερικών, κυρίου Τ. Θεοδωρικάκου αποκτάει ιδιαίτερη βαρύτητα. Στην επίσκεψή του αυτή, θα παρουσιάσει το νέο εμβληματικό πρόγραμμα, για τη Τ.Α. με την ονομασία Α. Τρίτσης προϋπολογισμού 2.5 δις ευρώ. Το πρόγραμμα αυτό αναμένεται να είναι η αιχμή του δόρατος για την χρηματοδότηση της ΤΑ προκειμένου να συντάξει μελέτες αλλά και να υλοποιήσει τα απαραίτητα έργα υποδομής . Έρχεται επίσης να παρουσιάσει τα νέα θεσμικά εργαλεία, που πρόσφατα ψηφίστηκαν μέσα από το νέο νόμο για την υλοποίηση των έργων αυτών.
Είναι λοιπόν λογικό, η κεντρική διοίκηση να ανασυντάσσει τις δυνάμεις της, να αξιολογεί το πρόσφατο παρελθόν και τις αστοχίες του ,όσον αφορά την δυναμική της στην απορρόφηση πόρων και να ανασυγκροτεί τα καινούργια της εργαλεία.
Αυτόν ακριβώς τον ρόλο έρχεται να παίξει ο νέος νόμος που προαναφέραμε. Κατανοώντας δηλαδή η κεντρική διοίκηση το ασφυκτικό , απίστευτα γραφειοκρατικό και δαιδαλώδες πλαίσιο που έχει δημιουργήσει, στις διαδικασίες ανάθεσης και υλοποίησης μελετών και έργων ,έρχεται η ίδια να δώσει κάποιες λύσεις με την διαδικασία του “ByBass”να παρακάμψει δηλαδή τον εαυτό της.
Ας δούμε λοιπόν μερικά από τα εργαλεία που επιστρατεύει ο νόμος
-Στο πρώτο του άρθρο ,ακριβώς το ίδιο όπως και στον Νόμο για το Περιβάλλον , θεσπίζει ένα νέο συντονιστικό όργανο.
Πρακτικά, ο ρόλος του είναι , ο σε επίπεδο κορυφής, συντονισμός και η παρακολούθηση των αναπτυξιακών παρεμβάσεων ,από το κέντρο προς την περιφέρεια, αποφεύγοντας επικαλύψεις , συγκρούσεις ,καθυστερήσεις .ανάμεσα στις εμπλεκόμενες υπηρεσίες των υπουργείων.
Μένει να δούμε αν ο σχεδιασμός αυτός θα αποδώσει τα αναμενόμενα στην πράξη αποτελέσματα.
-Στο δεύτερο άρθρο ο νόμος προβλέπει την δημιουργία “Αναπτυξιακών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης”. Είναι δηλαδή ανώνυμες εταιρίες ειδικού σκοπού , που λειτουργούν αποκλειστικά υπέρ του δημοσίου συμφέροντος. Αυτή ακριβώς η διάσταση τις διαφοροποιεί από τις ήδη υπάρχουσες και λειτουργούσες Αναπτυξιακές Εταιρίες που δραστηριοποιούνται κύρια στην υλοποίηση προγραμμάτων LEADER και άλλων Ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Βασικός σκοπός τους είναι η επιστημονική ,συμβουλευτική και κυρίως τεχνική υποστήριξη των ΟΤΑ, που δεν διαθέτουν τεχνική επάρκεια, ή το απαιτούμενο τεχνικό προσωπικό.
Το προσωπικό των Οργανισμών θα αποτελείται κύρια από νεοπροσλαμβανόμενα στελέχη.
Εδώ αν σταθούμε κριτικά πρέπει να αναφέρουμε ότι ακριβώς αυτήν την χρονική περίοδο στα διοικητικά δικαστήριά όλης της χώρας ,είναι σε φάση ολοκλήρωσης η λύση και εκκαθάριση ενός πολύ μεγάλου αριθμού από τις αναπτυξιακές εταιρίες που λειτουργούσαν για πολλά χρόνια και που σχεδόν ομόφωνα οι εκπρόσωποι της κεντρικής διοίκησης αποφάσισαν την διάλυσή τους , θεωρώντας ότι παρεκκλίνουν του αρχικού τους σχεδιασμού ,παρουσιάζοντας φαινόμενα κακοδιαχείρισης, αδιαφάνειας στις προσλήψεις και αναθέσεις και πολλά άλλα “εκφυλιστικά” χαρακτηριστικά. Μένει λοιπόν να δούμε αν κατά την υλοποίηση του καινούργιου, αλλά σχεδόν ίδιου ως προς την σύλληψη εγχειρήματος ,έχουν προνοήσει για την εφαρμογή “ασφαλιστικών δικλίδων” που θα αποτρέψουν την επανάληψη των ίδιων λαθών του παρελθόντος ώστε να αποφευχθεί αυτό το “ράβε ξήλωνε “που είναι απίστευτα κοστοβόρο από κάθε άποψη.
-Στο τρίτο και τέταρτο άρθρο, προβλέπεται όπως και προηγούμενα, η σύναψη προγραμματικών συμβάσεων των Δήμων με την ΕΕΤΑΑ(κορυφαία αναπτυξιακή εταιρεία, εθνικού επιπέδου) .η οποία ευθέως και για πρώτη φορά αναλαμβάνει χρέη τεχνικής υπηρεσίας των δήμων για περιπτώσεις που απαιτείται η υποστήριξή της ,λόγω εγγενών τους αδυναμιών , επίσπευσης , επιτάχυνσης των διαδικασιών κλπ. Στην περίπτωση αυτή προβλέπεται η προσωρινή απασχόληση μεγάλου πλήθους υπαλλήλων .
Ωστόσο , και εδώ αναμένεται να υπάρξουν σοβαρές αντιδράσεις από τις ιδιωτικές μελετητικές εταιρίες ,τα συμφέροντα των οποίων πιθανά να θιγούν από αυτές τις “Fast Truck” διαδικασίες αναθέσεων. Πρέπει λοιπόν έγκαιρα το υπουργείο να εκτιμήσει όλες τις επιπτώσεις του εγχειρήματος και να προβλέψει μέσα από διάλογο με τους συλλογικούς τους φορείς και εν προκειμένω το Τεχνικό Επιμελητήριο μια αποδεκτά κοινά διαδικασία.
-Στο άρθρο “99” τέλος, επίσης προβλέπεται η δυνατότητα “Σύστασης Ειδικών Διαδημοτικών Τεχνικών Υπηρεσιών (Ε.Δι.Τ.Υ.)
Οι υπηρεσίες αυτές μπορούν να συστήνονται , μία ανά περιφέρεια, θα στελεχώνονται με αποσπάσεις υπαλλήλων τεχνικών υπηρεσιών και προσλήψεις του ν 2190/94.
Οι Υπηρεσίες αυτές θα μπορούσαν να προσομοιάσουν με τις Τεχνικές Υπηρεσίες Δήμων και Κοινοτήτων που έδρευαν στις παλιές νομαρχίες. Η διάλυσή τους υπήρξε καθοριστική ,αφού οι νέοι τότε Καποδιστριακοί Δήμοι δεν μπόρεσαν να δημιουργήσουν διάδοχα σχήματα, σηματοδοτώντας έτσι την απαρχή των συσσωρευμένων σήμερα αδιεξόδων στην τεχνική επάρκεια των Δήμων, με ότι αυτό σημαίνει για τους μικρούς και μεσαίους από αυτούς. Και το εγχείρημα αυτό αναμένεται να συναντήσει σημαντικές δυσκολίες κατά την πιθανή του υλοποίηση και σαφώς πρέπει να έχουμε πολύ πιο συγκεκριμένες πληροφορίες και διευκρινήσεις σχεδιασμού και προθέσεων του Υπουργείου, προκειμένου να εκφράσουμε μια πιο ολοκληρωμένη άποψη.
Τελειώνοντας λοιπόν ελπίζουμε στα νέα εγχειρήματα να κεφαλαιοποιηθεί η εμπειρία του παρελθόντος , να αποφευχθούν αστοχίες και λάθη του, και να ανταποκριθούν πλήρως τα νέα Όργανα στις προσδοκίες όλων, γιατί η κινητοποίηση της αναπτυξιακής διαδικασίας είναι πιο απαραίτητη από ποτέ σε μια χώρα που ταλανίζεται από μια διαρκή ύφεση και ανεργία.
Θόδωρος Καμπέρος
Οικονομολόγος , στέλεχος Περιφερειακής ανάπτυξης.
