Η εκπαίδευση στην εποχή της πανδημίας

Η αναστολή λειτουργίας των σχολείων για μακρύ χρονικό διάστημα, λόγω της εξάπλωσης του φονικού ιού που ταλαιπωρεί όλον τον πλανήτη, δημιουργεί πρωτόγνωρες συνθήκες στην εκπαιδευτική πραγματικότητα.
Η αγωνία και ο προβληματισμός κάθε οικογένειας για την πρόοδο των μαθητών είναι απολύτως φυσιολογικά.
Η προσπάθεια της πολιτείας να διατηρήσει την επαφή των μαθητών με το σχολικό γίγνεσθαι μέσω της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης είναι ένα φιλόδοξο εγχείρημα, που προσκρούει ωστόσο σε σειρά δυσκολιών και προβλημάτων, ιδιαίτερα στο Δημοτικό σχολείο. Αυτά έχουν να κάνουν κυρίως με τη μη καθολική εφαρμογή της, την έλλειψη υπολογιστών σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, την ελλιπή εξοικείωση εκπαιδευτικών και μαθητών με τις νέες τεχνολογίες και αυτές τις διαδικασίες, τις δυσκολίες των μικρών μαθητών να ανταποκριθούν σε αυτές τις απαιτήσεις χωρίς τη βοήθεια των γονέων κ.λπ.
Από την άλλη πλευρά, όμως, διαπιστώνεται πως μετά το αρχικό μούδιασμα λειτούργησε ένας αυτοματισμός από πλευράς εκπαιδευτικών, που αποδείχτηκε ελπιδοφόρος για την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας. Οι εκπαιδευτικοί, παρά τις εγγενείς αδυναμίες αυτού του τρόπου εκπαίδευσης κατάφεραν σε σύντομο χρόνο, ρωτώντας κυρίως ο ένας τον άλλον, να δημιουργήσουν δίκτυα αλληλοϋποστήριξης και να πετύχουν εξαιρετικά αποτελέσματα. Σε σύντομο χρονικό διάστημα φαίνεται πως επετεύχθη υψηλού επιπέδου επικοινωνία και διάδραση μεταξύ των εκπαιδευτικών και των περισσοτέρων μαθητών της κάθε τάξης. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί αγωνίζονται για την επιτυχία του εγχειρήματος, σα να θέλουν να κερδίσουν κάποιο προσωπικό στοίχημα.
Δεν πρέπει, όμως να λησμονούμε πως χρέος της πολιτείας είναι να φροντίζει για παροχή ίσων ευκαιριών σε όλους τους μαθητές, καθώς και ότι το σχολείο είναι ο φυσικός χώρος μάθησης του κάθε μαθητή. Εκεί επιτυγχάνεται η συναισθηματική, κοινωνική και γνωστική προσαρμογή του κάθε παιδιού μέσω όλης της εκπαιδευτικής διαδικασίας, όπως αυτή ξεδιπλώνεται στο πλαίσιο λειτουργίας κάθε σχολικής μονάδας. Αυτό δεν μπορεί να υποκατασταθεί από την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ιδιαίτερα στην ηλικία των μαθητών του Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού Σχολείου.
Επειδή, λοιπόν, έχουν χαθεί χιλιάδες διδακτικές ώρες και δημιουργείται ένα εκπαιδευτικό κενό στη μορφωτική εξέλιξη κάθε μαθητή θα πρέπει να αναζητηθεί το επόμενο βήμα, που θα επιτρέψει την επούλωση των πληγών. Δεν πρέπει να προσπερνιέται εύκολα το μαθησιακό κενό, εφόσον στο Δημοτικό σχολείο η κάθε νέα γνώση οικοδομείται πάνω στην προηγούμενη και ενδεχόμενα κενά δημιουργούν σαθρό υπόβαθρο για τη μελλοντική πρόοδο κάθε μαθητή.
Η νέα εκπαιδευτική πραγματικότητα των επόμενων μηνών και ίσως των επόμενων σχολικών ετών απαιτεί προσεκτικούς και σοβαρούς σχεδιασμούς από την πλευρά της πολιτείας και έγκαιρο προγραμματισμό, σε συνεννόηση με την εκπαιδευτική κοινότητα, προκειμένου το επόμενο χρονικό διάστημα να διασφαλίζεται τόσο η ασφάλεια μαθητών και εκπαιδευτικών στο σχολικό περιβάλλον, όσο και η μορφωτική εξέλιξη όλων των μαθητών. Η αδιάλειπτη παρακολούθηση της μαθησιακής διαδικασίας για όλους τους μαθητές και ιδιαίτερα για τους αδύναμους απαιτεί επανακαθορισμό προτεραιοτήτων και πολιτικών που αφορούν την παιδεία προς όφελος της κοινωνίας.
*Ο Τάσος Σταυρογιαννόπουλος είναι πρόεδρος του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ν. Αχαΐας.