ΠΑΤΡΑ: Ο Πασχάλης Κιτρομηλίδης σήμερα στο Πολύεδρο

Παρουσίαση δύο βιβλίων στο Πολύεδρο, αυτό το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου, 7:30 το βράδυ, σε συνεργασία με τις εκδόσεις Επίκεντρο.
Θα παρουσιαστούν τα βιβλία «Διαφωτισμός-μια συνοπτική εισαγωγή», του John Robertson, με πρόλογο του Πασχάλη Κιτρομηλίδη και «Στο όνομα της Ελευθερίας», του Π. Κιτρομηλίδη, με πρόλογο του Πέτρου Παπασαραντόπουλου. Και τα δύο βιβλία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Επίκεντρο.
Για το πρώτο βιβλίο «Διαφωτισμός» θα μιλήσουν οι φιλόλογοι: Γιώτα Ξυλιά, Ελένη Ροδοπούλου και ο Πασχάλης Κιτρομηλίδης.
Για το βιβλίο «Στο όνομα της Ελευθερίας», θα μιλήσει ο δημοσιογράφος Δημήτρης Αβραμίδης.
Τη συζήτηση θα συντονίσει ο εκδότης Πέτρος Παπασαραντόπουλος.
Λίγα λόγια για τα βιβλία
. «Διαφωτισμός-μια συνοπτική εισαγωγή». Πρόκειται για ένα κείμενο του John Robertson «Πυκνό αλλά καθόλου δυσνόητο» που προσφέρει όπως αναφέρει ο Κιτρομηλίδης «μια ιδεώδη εισαγωγή σε ένα μεγάλο θέμα της ευρωπαϊκής παιδείας. Η γνωριμία με την ουσία και την ιστορικότητα του Διαφωτισμού όπως αναδύεται από τις σελίδες του Robertson προσφέρει ένα μάθημα αυτογνωσίας στον κόσμο της νεωτερικότητας.»
Κατά τον 18ο αιώνα το πνευματικό κίνημα που είναι γνωστό ως Διαφωτισμός σάρωσε την Ευρώπη. Αμφισβητώντας την παραδοσιακή αρχή, επιδίωξε τη διεύρυνση της ανθρώπινης γνώσης και την πρόοδο της κοινωνίας. Σήμερα, ο Διαφωτισμός είναι εξίσου επίμαχος, καθώς επαινείται από κάποιους ως η έμπνευση για τη δέσμευσή μας στην ελευθερία και την ανεκτικότητα, ενώ από άλλους θεωρείται υπεύθυνος για τα κακά της νεωτερικότητας. Σε αυτή την Συνοπτική Εισαγωγή παρουσιάζεται η ιστορία του Διαφωτισμού και οι βασικές του ιδέες. Αναγνωρίζοντας τα σημαντικά πνευματικά του επιτεύγματα, ο Robertson εξετάζει τους πολλούς τρόπους με τους οποίους οι στοχαστές του Διαφωτισμού συνειδητά επιδίωξαν να προωθήσουν τον στόχο της ανθρώπινης βελτίωσης, προωθώντας την καλύτερη κατανόηση της θρησκείας, των καλών τρόπων συμπεριφοράς, της οικονομικής βελτίωσης και της υποταγής της κυβέρνησης στην κοινή γνώμη.
Σχόλια για το βιβλίο
«Μια εξαιρετικά καλή ιδέα. Περιληπτικό, μικρό σε μέγεθος… ωραία σχεδιασμένο… τέλειο για βιβλίο τσέπης.» Lisa Jardin, The Times
«Πολύ σύντομο βέβαια, αλλά δεν πρόκειται ούτε για περίληψη ούτε για απλούστευση. Μια πλούσια περιγραφή των πολλών πηγών του Διαφωτισμού, των πολλών συστατικών του στοιχείων και της πολλαπλότητας των νοημάτων του.» J.G.A. Pocock, Επίτιμος Διδάκτωρ, John Hopkins University

 

«Με λογιότητα και ευαισθησία, ο John Robertson διαχωρίζει το ιστορικό φαινόμενο του διαφωτισμού από τη σύγχρονη καρικατούρα ενός Έργου Διαφωτισμού.» Colin Kid, University of St Andrews

 

. Η συνοπτική παράθεση των ιδεών και των θέσεων του Πασχάλη Κιτρομηλίδη, στο βιβλίο του «Στο όνομα της Ελευθερίας», μας οδηγεί σε μια σειρά από διαπιστώσεις, εάν συγκριθεί με τις αντιλήψεις, τις νοοτροπίες, τις συμπεριφορές, τους μύθους και τα στερεότυπα που επικράτησαν στην Ελλάδα της κρίσης. Εκεί που υποστηρίζεται η ανάγκη να γυρίσουμε στις ρίζες του Διαφωτισμού, οι κυρίαρχες στην ελληνική κοινωνία αντιλήψεις εκφράζονταν μέσα από έναν τυφλό αντιδυτικισμό μαζί με τον καταλογισμό όλων των ευθυνών για την ελληνική κρίση στους κακούς ξένους. Εκεί που ο Διαφωτισμός προτείνει την ανάγκη να αποδεχτούμε την ανωριμότητά μας και να προσπαθήσουμε να την ξεπεράσουμε, ένας στρόβιλος ανορθολογισμού σάρωσε τη χώρα, μέσα από τη ρητορεία του αντιμνημονίου. Εκεί που το ευρωπαϊκό σχέδιο θεωρείται ό,τι καλύτερο έχει προκύψει στη χώρα μας, εμείς θαυμάζαμε απολυταρχικά καθεστώτα, όπως εκείνο της Βενεζουέλας, και αναζητούσαμε τη οικονομική σωτηρία μας στη Ρωσία και την Κίνα.
Εκεί που ο ατομικισμός και η σκληρή προσπάθεια θεωρούνται ηθικό πρόταγμα, η πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας αναζητά το βόλεμα στις κρατικές δομές μέσα από τα γνωστά πελατειακά δίκτυα. Εκεί που η αυτογνωσία θεωρείται αναπόσπαστο στοιχείο της προσωπικότητας του ατόμου, εμείς κλείναμε τα μάτια και αρνούμασταν πεισματικά να κατανοήσουμε τα αίτια της κρίσης και να προσπαθήσουμε να τα θεραπεύσουμε. Αυτή η συγκριτική παράθεση υποδεικνύει και την έκταση του «ελληνικού προβλήματος» που κακώς αντιμετωπίζεται μονοδιάστατα ως οικονομικό. Το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο, δεδομένου ότι πηγάζει από αντιλήψεις και νοοτροπίες που πολύ δύσκολα αλλάζουν. Είναι ένα πρόβλημα βαθύτατα ανθρωπολογικό. (Πέτρος Παπασαραντόπουλος, από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

Ο Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, είναι Ομότιμος Καθηγητής της Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τα κυριότερα βιβλία του στα ελληνικά περιλαμβάνουν: Νεοελληνικός Διαφωτισμός. Οι πολιτικές και κοινωνικές ιδέες (1996), Ιώσηπος Μοισιόδαξ, β΄ έκδοση (2004), Πολιτικοί στοχαστές των νεοτέρων χρόνων, στ΄ έκδοση (2007), Νεότερη Πολιτική Θεωρία. Θεωρίες της ελευθερίας (2016). Έχει τιμηθεί με το Βραβείο εξαίρετης πανεπιστημιακής διδασκαλίας (2016) και το αριστείο ιστορικών και κοινωνικών επιστημών της Ακαδημίας Αθηνών (2018).
Πρέπει, όπως επισημαίνει με πάθος ο Κιτρομηλίδης, «να αντιληφθούμε τον Διαφωτισμό ως ένα ιστορικό φαινόμενο, πολύ μεγάλης σημασίας για τον προσδιορισμό του νέου ελληνισμού, γιατί ο Διαφωτισμός είναι που προσδίδει στον σύγχρονο ελληνισμό την ταυτότητά του. Πρέπει να προσπαθήσουμε να τον διατηρήσουμε πρώτα σε ένα επίπεδο επιστημονικό, με την έκδοση και μελέτη των πηγών, οι οποίες είναι δημοσιευμένες και πρέπει να παρουσιαστούν σε νέες εκδόσεις, για να είναι προσιτές και στους φοιτητές και στους άλλους μελετητές, και δεύτερον, να καλλιεργήσουμε μια άλλη αντίληψη στην κοινωνία, η οποία να συμβάλει στο να αποβούν οι αξίες του Διαφωτισμού κεκτημένο της ελληνικής κοινωνίας».