Δεν είμαι ειδικός στα ζητήματα της διπλωματίας. Παρόλα αυτά έχω 3 διαπιστώσεις για το ταξίδι του κ. Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον.
Πρώτον: Είναι σαφές ότι την διεθνή γεωπολιτική συγκυρία δεν την καθορίζουν τα μικρά κράτη. Τα μικρά κράτη, όμως, έχουν την υποχρέωση να την ανιχνεύουν ορθολογικά και να προσαρμόζουν την πολιτική τους με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετούν και τα δικά τους συμφέροντα. Η ελληνική διπλωματία σε πολιτικό επίπεδο οδήγησε την χώρα σε μια συνάντηση σαφώς απροετοίμαστη, βιαστική, με λανθασμένες εκτιμήσεις των πιθανών αντιδράσεων του οικοδεσπότη. Αποτέλεσμα ήταν να μην “κερδίσουμε” κάτι, ούτε καν στο επίπεδο μιας ανούσιας λεκτικής δήλωσης υποστήριξης. Απεναντίας, δηλώσαμε “πιστοί” και “προβλέψιμοι” σύμμαχοι. Δηλαδή δεδομένοι υποστηρικτές της Αμερικάνικης πολιτικής, ακόμα και σε βάρος καίριων και ζωτικών ελληνικών συμφερόντων. Τέτοιος υποτιμητικός χαρακτηρισμός αφορά μόνο σε πρωθυπουργούς προτεκτοράτων. Πολύ περισσότερο, όταν αυτοχαρακτηρίζεσαι “δεδομένος” και “πειθήνιος”, χωρίς κανέναν εμφανή λόγο ή έστω κάποιο σημαντικό αντίδωρο.
Δεύτερον: Αποτελεί λανθασμένη πολιτική η πλήρης αποδοχή τής, με βάση το διεθνές δίκαιο, παράνομης και αποτρόπαια τυχοδιωκτικής πολιτικής των Η.Π.Α., στο ζήτημα της κατά παραγγελία δολοφονίας του Ιρανού στρατηγού. Τα μικρά κράτη δεν έχουν τίποτα άλλο από το διεθνές δίκαιο για να στηρίξουν τα συμφέροντά τους. Η καταστρατήγηση των κανόνων του διεθνούς δικαίου, άμεσα βλάπτει την Ελλάδα. Αρκεί να θυμηθούμε ότι τους κανόνες του διεθνούς δικαίου επικαλούμεθα στις διαφορές μας τόσο στο Αιγαίο, όσο και στο Κυπριακό. Κατά τη γνώμη μου, είναι μέγα τακτικό και στρατηγικό λάθος, στην προοπτική της διεκδίκησης ζωτικών Ελληνικών συμφερόντων. Πολύ περισσότερο που δεν ανταλλάχτηκε με καμιά δεσμευτική δήλωση υπέρ των ελληνικών θέσεων. Προς αποφυγή παρεξηγήσεων θέλω να δηλώσω ότι, ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, το στρατηγικό λάθος θα ήταν μέγα και επιβλαβές των ελληνικών συμφερόντων.
Τρίτον: Ιδιαίτερα κακή εντύπωση προκαλεί η προσπάθεια της απόκρυψης και ωραιοποίησης, από την κυβέρνηση και τα Μ.Μ.Ε, της αποτυχίας του διπλωματικού ταξιδιού του Πρωθυπουργού. Δεν αναφέρεται πουθενά ότι δεν δόθηκε κοινή συνέντευξη μετά την συνάντηση. Δεν ακούστηκε ούτε μια κουβέντα για το γεγονός ότι ο κ. Τραμπ αρνήθηκε πεισματικά να απαντήσει, έστω και εμμέσως, στα λεγόμενα του κ. Μητσοτάκη. Ο κ. Μητσοτάκης, μέχρι τώρα, δεν έχει κάνει επίσημη εκτίμηση του ταξιδιού του. Είναι αστεία και υποτιμητική της νοημοσύνης των Ελλήνων πολιτών η προσπάθεια να στραφεί το ενδιαφέρον στο κλείσιμο του γραφείου του ΔΝΤ και στην οικονομική ανάκαμψη της χώρας. Ιδιαίτερα μάλιστα, που αμφότερα είναι επιτεύγματα της προηγούμενης κυβέρνησης και είχαν τύχει λυσσαλέας πολεμικής από την τότε αντιπολίτευση.
Συμπερασματικά, η αποτίμηση του ταξιδιού στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ θα πρέπει να θεωρηθεί σαν το ακριβότερο τίμημα ενός εισιτηρίου αγώνα NBA.
*Ο Γιάννης Λύχρος είναι γιατρός, πνευμονολόγος.
