Ηχηρό μήνυμα Ισραήλ: «Η Τουρκία δεν είναι ο μοναδικός παίκτης στην Ανατολική Μεσόγειο»

Υπογράφεται στις 2 Ιανουαρίου η διακρατική συμφωνία για τον EastMed στην Αθήνα. Ποια η σημασία του, τι μήνυμα στέλνει – δεδομένων και των δηλώσεων Ερντογάν και των τουρκολιβυκών μνημονίων – και κατά πόσο αποτελεί πρόβλημα η απουσία της Ιταλίας;

Ως έναν άξονα σταθερότητας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο με ιδιαίτερη σημασία για την Ευρώπη περιγράφει τον EastMed ο πρεσβευτής του Ισραήλ στην Αθήνα Γιόσι Αμράνι. Μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο Αμράνι προβάλλει ως στρατηγική επιλογή του Ισραήλ την ανάπτυξη των σχέσεων με την Ελλάδα και σημειώνει τις μεγάλες προοπτικές διεύρυνσης της συνεργασίας. Ακόμη χαρακτηρίζει τις κινήσεις της Τουρκίας μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού για τις στοχεύσεις της στην περιοχή, στέλνοντας το δικό του μήνυμα στην Άγκυρα ότι δεν είναι ο μοναδικός παίκτης στην Ανατολική Μεσόγειο…

Ο EastMed είναι ένα σχέδιο που συζητείται εδώ και μερικά χρόνια. Θεωρώ ότι οι διαφορετικές μελέτες σκοπιμότητας που έχουν γίνει έχουν αποδείξει τη βιωσιμότητά του. Ο EastMed επιτρέπει στο Ισραήλ να εξαγάγει το αέριο που εξορύσσει στη θαλάσσια περιοχή του, επιτρέπει στην Ελλάδα να γίνει ένας ενεργειακός κόμβος για την Ευρώπη και, το πιο σημαντικό, δίνει επιλογές στην Ευρώπη. Για να γίνει πραγματικότητα πρέπει να συνεχίσουμε τη συνεργασία. Η σύνοδος της Πέμπτης, της 2ας Ιανουαρίου, με τη συμμετοχή των πρωθυπουργών Ελλάδας και Ισραήλ και του κύπριου προέδρου, είναι μια επαναβεβαίωση της δέσμευσης. Πρέπει να διατηρήσουμε το μομέντουμ και πρέπει να συνεχίσουμε σε αυτό το σχέδιο. Σε αυτή τη βάση συζητάμε επίσης και την ισορροπία και την ασφάλεια σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή. Ο EastMed είναι ένας άξονας σταθερότητας. Ελπίζουμε ότι θα ξεπεραστούν οι όποιες πολιτικές προκλήσεις στην περιοχή. Ο ΕastΜed δεν στρέφεται εναντίον κανενός, ιδίως της Τουρκίας. Ωστόσο καμία χώρα δεν θα έπρεπε να επιχειρεί να επιβάλει το όραμά της ή τις επιδιώξεις της για την περιοχή στους άλλους. Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι ο ΕastΜed θα υλοποιηθεί και θα αποτελέσει έναν άξονα σταθερότητας και ισορροπίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ευρώπη.

Η Ιταλία δεν είναι απούσα, θα εκπροσωπηθεί μέσω του πρεσβευτή της. Έχουν κάποια πολιτικά ζητήματα, κάνουν πρόοδο όσον αφορά τη δέσμευση και την κατανόηση της σημασίας του ΕastΜed και ίσως υπάρξουν και κάποιες προσαρμογές. Είναι ζητήματα υπό συζήτηση. Η ελληνική κυβέρνηση παίζει ενεργό ρόλο. Είχαμε την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Ρώμη, επίκειται επίσκεψη του Νίκου Δένδια στη Ρώμη. Ακούμε ότι η Ιταλία είναι στη σωστή κατεύθυνση και ελπίζουμε σύντομα να μπει και αυτή η υπογραφή.

Τι προσδοκά το Ισραήλ από τη συνεργασία του με την Ελλάδα και κατά πόσο θα μπορούσε η τριμερής Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ να εξελιχθεί, π.χ., και στον αμυντικό τομέα;

Ελλάδα και Ισραήλ μοιράζονται τον πολιτισμό αυτής της περιοχής. Είμαστε αρχαίοι λαοί με ιστορία, είμαστε μεσογειακοί λαοί, μαζί και με τους Κύπριους, και έχουμε κοινό συμφέρον για τη σταθερότητα και την ευημερία της περιοχής. Ελπίζω και πιστεύω ότι η Ελλάδα μπορεί να παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της συνεργασίας. Πέρα από τη διμερή συνεργασία, πέρα από την τριμερή, στην ευρύτερη προοπτική της περιοχής. Η διμερής σχέση Ελλάδας – Ισραήλ αναπτύσσεται ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια και είναι πολλά ακόμα που μπορούμε να περιμένουμε. Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού είναι μια ευκαιρία να δείξει τη δέσμευση μεταξύ των δύο χωρών. Να δείξει ότι η σχέση με την Ελλάδα είναι στρατηγική επιλογή του Ισραήλ, δεν περιορίζεται στο στενό πλαίσιο μιας κυβέρνησης ή ενός κόμματος και ότι οι επικείμενες εκλογές στο Ισραήλ δεν αποτελούν ένα εμπόδιο στην ενίσχυση της σχέσης αυτής. Πολλά εξαρτώνται από το τι θέλει η ελληνική πλευρά. Ελπίζουμε ότι η σχέση μας είναι σε τροχιά ταχύτατης βελτίωσης, που θα αναπτύξει τον στρατηγικό – στρατιωτικό πυλώνα μαζί με τον οικονομικό και τις σχέσεις μεταξύ των δύο λαών. Πιστεύουμε ότι οι λαοί μας μοιράζονται το όραμα, την επιθυμία, την οπτική να ζήσουν με ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία σε αυτή την περιοχή και Ελλάδα και Ισραήλ αποτελούν πυλώνες σταθερότητας. Αυτό είναι και το κλειδί για τη συνεργασία.

Εξετάζει το Ισραήλ συνεργασία για κατασκευή αγωγού με την Τουρκία;

Στο παρελθόν είχαμε καλές σχέσεις με την Τουρκία. Δεν την αποκλείουμε ως εταίρο ή ως φίλο. Δυστυχώς η τουρκική κυβέρνηση ή ο τούρκος πρόεδρος έχουν κάνει τις επιλογές τους και αυτές οι επιλογές είναι πολύ ξεκάθαρες. Και το όραμά τους για την περιοχή ξεδιπλώνεται μέρα με τη μέρα. Σε σχέση με το αέριο, η επιλογή που συζητείται προς το παρόν είναι ο EastMed και καμία άλλη. Και ελπίζω να κατασκευαστεί ο ΕastΜed και αν υπάρχουν και άλλα αποθέματα και δυνατότητες για εξαγωγές θα εξεταστούν, αλλά προς το παρόν υπάρχει ο ΕastΜed.

Πώς βλέπετε τις κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο;

Θεωρώ ότι οι κινήσεις που κάνει η Τουρκία είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου και γίνεται συνεχώς πιο ξεκάθαρο το τι επιζητά στην περιοχή. Ωστόσο η Τουρκία δεν είναι ο μοναδικός παίκτης. Είναι ένας σημαντικός παίκτης, μια σημαντική χώρα, με ιστορία, κληρονομιά, παράδοση, έναν σημαντικό ρόλο στην περιοχή και όχι μόνο. Ωστόσο δεν είναι ούτε μοναχοπαίδι ούτε ο μοναδικός παίκτης στη γειτονιά. Υπάρχουν και άλλες προσεγγίσεις και συμφέροντα. Η Τουρκία πρέπει να καταλάβει ότι ζούμε στον 21ο αιώνα και όχι στον 17ο, τον 18ο ή τον 19ο.

Πώς βλέπετε τη στάση των ΗΠΑ απέναντι σε όλα αυτά;

Οι ΗΠΑ είναι σημαντικός σύμμαχος, σημαντικός φίλος, πολύ σημαντικός παίκτης σε πολλά επίπεδα και περιοχές, αλλά καλό είναι πάντα να υπολογίζουμε στις δικές μας δυνάμεις.

Με δεδομένες τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, κατά πόσο σας ανησυχεί η στάση του Ιράν στην περιοχή;

Το Ιράν αποτελεί μια μόνιμη απειλή για το κράτος του Ισραήλ και είναι σαφές το όραμά του να μην υπάρχει το Ισραήλ στην περιοχή. Η πολιτική του Ιράν, η ρητορική του, οι προσπάθειές του να αναπτύξει τις δυνάμεις του και να φτάσει στη Μεσόγειο μέσω διαφόρων οδών, είναι σαφείς. Οι προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας μέσω της πυρηνικής συμφωνίας για το Ιράν απέτυχαν. Είναι αρκετές χώρες που έχουν ανησυχίες για το Ιράν, στον Κόλπο και όχι μόνο. Περιφερειακή επιρροή, τρομοκρατία και πυρηνικά, με αυτά το Ιράν επιχειρεί να επεκτείνει την επιρροή του πέραν των εδαφών του. Αυτό θα πρέπει να είναι αιτία ανησυχίας. Η διεθνής κοινότητα δεν πρέπει να περιμένει μόνο από το Ισραήλ να αντιδράσει, γιατί υπάρχουν και άλλες χώρες που θα έπρεπε να κινητοποιηθούν.

pentapostagma