Ναρκοληψία: Μια σπάνια πάθηση που επηρεάζει τη ζωή περίπου 5.000 ατόμων στην Ελλάδα

Επίμονη υπνηλία, απότομη ύπνωση, μυϊκή χαλάρωση είναι μερικά από τα συμπτώματα που φέρουν περί τους 5.000 Έλληνες οι οποίοι πάσχουν από μία σπάνια πάθηση, τη ναρκοληψία. H ασθένεια φαίνεται να αποδίδεται σε γενετικά χαρακτηριστικά και να έχει επίσης και στοιχεία αυτοάνοσου νοσήματος που καταστρέφουν χωρίς λόγω τους νευρώνες της ισταμίνης και της υποκρετινής. Η ισταμίνη είναι η ουσία του οργανισμού που μας κάνει να ξυπνάμε ενώ η υποκρετίνη συνδέεται με μηχανισμούς που σχετίζονται με την όρεξη και τον ύπνο.

Σημειώνεται δε ότι από την έναρξη των συμπτωμάτων μέχρι την τελικής διάγνωση περνούν κατά μέσο όρο 10 χρόνια! Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα άσχημο καθώς αφενός τα άτομα που πάσχουν χαρακτηρίζονται ως τεμπέληδες, ενώ πολλές φορές επειδή οι γιατροί μπερδεύουν τα συμπτώματα με την επιληψία τους χορηγούν εντελώς ακατάλληλες θεραπείες που επιβαρύνουν την κατάστασή τους.

Ναρκοληψία

H ασθένεια του ύπνου ή αλλιώς το σύνδρομο του Gelineau (καθώς ήταν ο πρώτος άνθρωπος που το 1880 περιέγραψε τα συμπτώματα της ναρκοληψίας αποτυπώνοντας την κλινική της εικόνα) είναι μια πάθηση η οποία χαρακτηρίζεται από υπερβολική υπνηλία. Όπως εξήγησε σε πρόσφατη συνέντευξη τύπου ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας Καθηγητής Ψυχιατρικής, Α’ Ψυχιατρική Κλινική, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, «Αιγινήτειο» Νοσοκομείο, κ. Δημήτρης Δικαίο, η ναρκοληψία είναι μια χρόνια νευρολογική διαταραχή, η οποία επηρεάζει σημαντικά την λειτουργία του ύπνου και της εγρήγορσης.

Συμπτώματα

Το κύριο χαρακτηριστικό της Ναρκοληψίας είναι η ανεξέλεγκτη υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, ακόμη και μετά από πολλές ώρες ύπνου. Αυτές οι απότομες «επιθέσεις» ύπνου συμβαίνουν κυρίως σε στιγμές χαμηλής δραστηριότητας π.χ. παρακολούθηση στο μάθημα, σε διαλέξεις, στο σινεμά, στο θέατρο, σε μια χαλαρή συζήτηση αλλά ακόμη και σε στιγμές που κάποιος πρέπει οπωσδήποτε να είναι σε πλήρη εγρήγορση όπως για παράδειγμα στην οδήγηση. Ο ανήσυχος ύπνος με συχνές εγέρσεις και έντονα όνειρα επίσης αποτελεί συχνό εύρημα στην ναρκοληψία.

Άλλο κύριο χαρακτηριστικό της ναρκοληψίας είναι η καταπληξία η οποία σε αντίθεση με την υπνηλία εμφανίζεται σε στιγμές έντονης συναισθηματικής φόρτισης. Η απώλεια του μυϊκού τόνου σε στιγμές γέλιου ή φόβου δηλώνουν καταπληξία η οποία μπορεί να γίνει αντιληπτή είτε σαν λύγισμα των γονάτων, πτώση της κεφαλής, άνοιγμα του στόματος και αιφνίδια, παροδική αλλαγή των χαρακτηριστικών του προσώπου είτε και με πτώση του ατόμου το οποίο αισθάνεται πλήρη αδυναμία κίνησης για ποικίλη διάρκεια. Σπανιότερα συμπτώματα αποτελούν οι ακουστικές ή οι οπτικές ψευδαισθήσεις.

Τα συμπτώματα της πάθησης, εμφανίζονται στην παιδική ηλικία ή στην εφηβεία. «Δυστυχώς όμως» όπως ανέφερε ο καθηγητής, «η υπνηλία σχεδόν πάντα εκλαμβάνεται ως “τεμπελιά” με συνέπεια τα παιδιά και οι έφηβοι πέρα από το οργανικό τους πρόβλημα να αντιμετωπίζουν και την απαξίωση του σχολικού και κοινωνικού περίγυρου». Όταν αναζητηθεί ιατρική βοήθεια, η ανεπαρκή ενημέρωση του ιατρικού κόσμου σε ένα σπάνιο νόσημα οδηγεί τις περισσότερες φορές σε λάθος εκτίμηση και διάγνωση.

Συνήθως η διάγνωση γίνεται μεταξύ των 20 και 40 ετών και γίνετε μόνο σε εξειδικευμένα Κέντρα Ύπνου όπου οι ειδικοί, ιατροί (Νευρολόγοι, Πνευμονολόγοι, Ψυχίατροι και Παιδίατροι) μπορούν να διενεργήσουν ιδιαίτερες μελέτες ύπνου (π.χ. δοκιμασία των πολλαπλών καταγραφών του λανθάνοντα χρόνου έλευσης του ύπνου). Επίσης πολύ σημαντική είναι μέτρηση της Ορεξίνης στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό που λαμβάνεται με παρακέντηση.