Είναι η Τουρκία κράτος παρίας;

Είναι η Τουρκία κράτος παρίας; Για το «κράτος παρίας» (rogue state) ή το «κράτος εκτός νόμου» (outlaw state) έχουν καταγραφεί διάφοροι ορισμοί κυρίως από τη σκοπιά των διεθνών σχέσεων, της κυβερνητικής και της πολιτικής επιστήμης, που συγκλίνουν σε κάποια κοινά σημεία.

Ως κράτη παρίες δηλαδή, προσδιορίζονται ιδίως αυτά που απειλούν τους γείτονές τους, αψηφούν την διεθνή νομοθεσία, κυβερνώνται από αυταρχικές ηγεσίες, υποθάλπουν την τρομοκρατία ή προσπαθούν να δημιουργήσουν όπλα μαζικής καταστροφής.

H σημερινή Τουρκία συγκεντρώνει πια όλο και περισσότερο τα χαρακτηριστικά ενός τέτοιου εκτός διεθνούς νομιμότητας κράτους, λαμβάνοντας κανείς υπόψη κυρίως : α) την εισβολή της Τουρκίας στη Συρία που παραβιάζει τη Συνθήκη της Λωζάννης, β) τον υπαρκτό κίνδυνο απελευθέρωσης κρατουμένων – τρομοκρατών του ISIS, γ) την καταπάτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου, δ) την απειλή κατά της Ελλάδας και της ΕΕ περί ανοίγματος των συνόρων σε 3,6 εκατομμύρια πρόσφυγες/μετανάστες, ε) την δικτατορικού τύπου λειτουργία που καταπατά θεμελιώδη δικαιώματα, καθώς και στ) την επιθυμία της Τουρκίας να εξελιχθεί σε πυρηνική δύναμη, κίνηση που απειλεί με αφανισμό την Ελλάδα και όχι μόνον, ακόμα και στην περίπτωση ενός απλού ατυχήματος.

Αυτή η αχαλίνωτα διογκούμενη προκλητική συμπεριφορά της γείτονος χώρας ευνοήθηκε σημαντικά και από την ευρωπαϊκή πολιτική κατευνασμού και ανεκτικότητας σε κάθε τουρκική ενέργεια που έπαιζε με τα όρια της διεθνούς νομιμότητας ή τα υπερέβαινε. Είναι πια σαφές λοιπόν ότι χρειάζεται αναθεώρηση της πολιτικής μας με την Τουρκία και της διεθνούς σχέσεως μαζί της.

Όχημα για κάτι τέτοιο δεν μπορεί παρά να είναι και η ΕΕ. Χρειάζεται γι’ αυτό η ευαισθητοποίηση των κρατών μελών, η επανεξέταση διπλωματικών σχέσεων, οι οικονομικές κυρώσεις και κάθε δυνατό μέτρο διεθνούς απομόνωσης της Τουρκίας για την προκλητική συμπεριφορά της, υπό την απαραίτητη βεβαίως ώθηση που θα δίνει μια εντονότερη και κυρίως διαρκής, ελληνική διπλωματική αφύπνιση. Από την άποψη αυτή η πρωτοβουλία του Κινήματος Αλλαγής να θέσει το ζήτημα στην ομάδα των ευρωπαϊκών σοσιαλιστικών κομμάτων και η πρόταση στην κυβέρνηση για να ζητηθεί απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, με ταυτόχρονη αλλαγή της Κοινής Δήλωσης για το προσφυγικό/μεταναστευτικό και άμεση ενίσχυση της Ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής, κινείται στη σωστή κατεύθυνση.

Η πατριωτική μας στάση επιβάλλει κατά τη γνώμη μου ταυτόχρονα να κορυφωθεί η δημοκρατική πολιτική επιδίωξη για το να αναγνωριστεί η Τουρκία ως κράτος παρίας και να διευρυνθεί έτσι, η ατζέντα των διεκδικήσεων για τη συμμόρφωσή της. Στόχος μας δεν μπορεί παρά να είναι η ριζική αναθεώρηση της ευρωπαϊκής και εθνικής τακτικής πάνω στο τουρκικό ζήτημα, ώστε να εγκαταλειφθεί πια η επικίνδυνη δυτική ανεκτικότητα.

του Μαρίνου Σκανδάμη