Περί της διελεύσεως του τρένου από την Πάτρα!

Είχα προεκλογικά αναφερθεί στην κρισιμότητα του ζητήματος της διέλευσης του σύγχρονου τρένου από την Πάτρα, επειδή παρατηρούσα μια ευκολία και μια ανευθυνότητα στα λόγια όλων. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ως απερχόμενη τοτε κυβέρνηση, υποστήριζε ότι έχει εγκεκριμένες οριστικές μελέτες και ενταγμένες χρηματοδοτήσεις για την υπογειοποίηση. Η ΝΔ, ως επερχόμενη τοτε κυβερνηση, παρα τις προκλήσεις αντιπολιτευόμενων δεν ξεκαθάριζε τι θα έκανε με το τρένο, και το γνωστό αδιάλλακτο και μονίμως αντιδραστικό ΚΚΕ, καλυπτόμενο πίσω από τον Δήμο της Πάτρας, ζητούσε να μην αλλάξει ο σχεδιασμός και να οριστικοποιηθούν άμεσα μελέτες και χρηματοδοτήσεις.

Φτάσαμε σήμερα στο σημείο, η μεν ΝΔ, επι της ουσίας να λεει ότι αυτά που έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ περι υπογειοποιησης για οριστικές μελέτες και σίγουρες χρηματοδοτήσεις δεν υπήρχαν ποτέ κι ότι πρόκειται για φαραωνικά ανέφικτο έργο, ο δε ΣΥΡΙΖΑ να υπεραμύνεται της πολιτικής του και να ζητάει να εφαρμοστεί κάτι που δεν υπάρχει καν σαν μελέτη (ή που ουδέποτε παρέδωσε ολοκληρωμένα με βάση τα όσα υποστήριζε στην νέα κυβέρνηση), και ένα ΚΚΕ, να λέει ότι αν το τρένο δεν υπογειοποιηθεί όπως συμφωνήσαμε με τους προηγούμενους αυτό θα είναι casus beli και βγαινουν ευθαρσως να δηλώνουν οτι «δεν δεχόμαστε τίποτε διαφορετικό».
Μάλιστα. 3 γάιδαροι μαλώνουνε σε ξένο αχυρώνα…

Τι πραγματικά έχουμε δεδομένο? Έχουμε μια Πάτρα, που κινδυνεύει να χάσει τα τρένο και πάλι. Έχουμε και ένα Πατρινό λαό που συντάσσεται κατά την πολιτική του επιρροή και την δική του απλοϊκη σκέψη με οποιαδήποτε από τις παραπάνω κομματικές στρατηγικές.
Στο δια ταύτα κύριοι…
Ξεκινάμε από τα βασικά? Τι θέλουμε? Μια διπλή γραμμή με ηλεκτροκίνηση επι της οποιας θα κυκλοφορούν και εμπορικά τρένα και η οποία θα καταλήγει στο νέο λιμάνι της Πάτρας. είναι συμβατική μας υποχρέωση με τους χρηματοδότες μας. Σωστά? Σωστά.
Τι άλλο θέλουμε παράλληλα? Να μην διακοπεί ο υφιστάμενος προαστιακός κατά την διάρκεια των έργων. Σωστά? Σωστά. Να μην κόψουμε στην μέση το παραλιακό μέτωπο με τείχη, ή με τάφρο. Σωστά? Σωστά.
Μάλιστα.
Πάμε παρακάτω. Δεν με ενδιαφέρει σαν Πατρινό, το κόστος καθεμίας πιθανής λύσεως διέλευσης. Θέλω το καλύτερο για την πόλη μου και το πιο όμορφο φυσικά. Οπότε, δεν θα μιλήσω για κόστη. Αν και αυτά παίζουν τον ρόλο τους σε ένα συγχρηματοδοτούμενο έργο.

Η επίγεια διέλευση, έχει πολέμιους λόγω παραλιακού μετώπου κυρίως αλλά έχει και πολύ μεγάλη παραπληροφόρηση. Έχω ακούσει κατά καιρούς για θόρυβο των εμπορικών τρένων, για τείχη που θα υψωθούν στην πόλη για υψηλές ταχύτητες και πολλά άλλα. Τίποτε από αυτά βέβαια δεν ισχύει στο μέγεθος που αναφέρεται ως αντίθετο επιχείρημα. Τα ηλεκτροκίνητα τρένα δεν έχουν θόρυβο και τείχη δεν μπορούν να σηκωθούν γιατί δεν υπάρχει λόγος να γίνει αυτό σε επιφανειακή χάραξη. όσοι έχετε ταξιδέψει με το τρένο απο Κιάτο για Αθήνα, θα έχετε σιγουρα διαπιστώσει ότι κανένας θόρυβος δεν υπάρχει. Υψηλές ταχύτητες εντός αστικού ιστού πόλης δεν μπορεί να υπάρχουν και δη όταν μιλάμε για έκταση αστικού ιστού 4-5 χιλιομέτρων συνολικά, η απώλεια χρόνο λόγω χαμηλής δρομολογιακής ταχύτητας δεν υπερβαίνει τα 2 λεπτά! Το σημαντικότερο πρόβλημα μας σαν Πατρινοί, θα είναι ότι με την επίγεια διέλευση, ο υφιστάμενος προαστιακός θα πάψει να λειτουργεί μέχρις ότου ολοκληρωθούν τα έργα. Και προφανώς ότι σε μία παραθαλάσσια πόλη, που επιτέλους θέλει να ανοιχτεί προς την θάλασσα της, η αλήθεια είναι ότι δεν είναι ότι καλύτερο σε ολόκληρο το μήκος της να διέρχονται συνεχώς επιβατικά και εμπορικά τρένα.

Η υπογειοποιηση του τρένου είναι ένα σενάριο που συντηρήθηκε στο τραπέζι των διαβουλεύσεων από την δημοτική αρχή σε συνέχεια παλαιότερής της τοποθέτησης περί περιμετρικής διέλευσης, η οποία ούτως ή άλλως ήταν αστεία. Και για να το εξηγήσω αυτό, ζητούσε η δημοτική αρχή περιμετρική διέλευση του τρένου για να μην έχουμε τρένο μέσα στην πολη μας αλλά δεν συζητούσε την κατάργηση του «φιλολαϊκού» προαστιακού. Εν ολίγοις δηλαδή, έλεγε: « πηγαίνετε το γρήγορο τρένο απ έξω από τα όρια της Πόλης για να μην διέρχεται από την πόλη και μας χαλάσει το παραθαλάσσιο μέτωπο, αλλά μην τολμήσετε επίσης να πειράξετε το τρένο του προαστιακού…που διέρχεται από παραθαλάσσιο μέτωπο!!» αστεία επιεικώς πράγματα.
Στη διαβούλευση των φορέων της πόλης, ο μεν Δημος ξεσπάθωσε υπέρ της υπογειοποιησης, το ΤΕΕ κράτησε μια στάση Πόντιου Πιλάτου «νίπτω τας χείρας μου» υπέρ της προηγούμενης κυβέρνησης με αποτέλεσμα να έχουμε φτάσει στο …και πέντε, και να μην ξέρουμε τι γίνεται με την διέλευση του τρένου από την πόλη μας.
Πως γίνεται η υπογειοποίηση? Με την μέθοδο cut &cover. Δηλαδή σκάβω και καλύπτω. Δεν γίνεται με την μέθοδο διάτρησης με τον γνωστό σε όλους μετροπόντικα. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά? Ότι για ένα μήκος 4-5 χιλιομέτρων, θα έχουμε ένα συνεχές και αχανές εργοτάξιο για πάρα πολλά χρόνια, μέσα στην Πάτρα, επι της Αθηνών, επι της Όθωνος Αμαλίας αλλά και επι της Ακτής Δυμαίων. Θα διακοπεί ο προαστιακός κατά την εκτέλεση των εργων? Είναι πασιφανές αυτό. Και για πάρα πολλά χρόνια μάλιστα. Τι πετύχαμε? Κυκλοφοριακό χάος αφού ούτε τρένο θα έχουμε μεταξύ Πάτρας και Ρίου (με ότι αυτό συνεπάγεται για την χρηση ΙΧ. Και λεωφορείων προς το κεντρο της πόλης) , και η κυριότερη οδική αρτηρία επι της παραλιακής ζώνης θα είναι απροσπέλαστη για τα αυτοκίνητα! Χάος!
Πάμε παρακάτω. Το τρένο δεν κατεβαίνει στην οριστική του υπόγεια στάθμη με… ασανσέρ! Χρειάζεται κλίσεις εισόδου και κλισεις εξόδου πριν και μετά απο την υπογεια διαδρομή του. Τι πετύχαμε?

Πετυχαμε πριν και μετά την υπογειοποιημένη του διαδρομή, ανοιχτές τάφρους χιλιομέτρων! Εκεί να δείτε διχοτόμηση της πόλης…… που δεν θα μπορείς να περάσεις κάθετα με τα ποόδια ουτε με επιγειες πεζογεφυρες….. Φανταστείτε πως για να φτάσει στο νέο λιμάνι το τρένο επίγεια, (που είναι συμβατική μας υποχρέωση να φτάσει εκεί και φυσικά δεν μπορεί να είναι το τρένο υπόγεια εκεί αφού θα πρέπει να εξυπηρετεί και εμπορευματικές μεταφορές) θα πρέπει να αρχίσει να ανέρχεται προς την επιφάνεια από 1 χιλιομετρο πριν το νέο λιμάνι, δηλαδή εκεί που σήμερα βρίσκεται το Νοτιο πάρκο, εκεί μελλοντικά θα υπάρχει ανοιχτή τάφρος!!! Το θέλει αυτό η Πάτρα? Δεν το νομϊζω
Προχωράμε: τι θελει τι απαιτεί μια υπογεια διέλευση τρενου? Υπογεις στασεις και σταθμούς!!! Κάτι σαν Μετρό δηλαδή. Μάλιστα. Ανυπολόγιστα κόστη. Και σίγουρα δεν θα υπάρχουν σε όλα τα σημεία που υπάρχουν οι σημερινές στάσεις του προαστιακού. Τι άλλο απαιτεί? Ένα υπόγειο σιδηροδρομικό έργο χιλιομέτρων, στο οποίο θα γίνονται και εμπορικές μεταφορές, προφανώς απαιτεί να υπάρχουν κάθετα σε αυτό οδικές εξοδοι διαφυγης προς την επιφανεια… ωραία… δηλαδή θα πρέπει ανα ένα χιλιομετρο , να υπάρχουν εκατέρωθεν της όδευσης της γραμμής, οδικές αρτηρίες που θα κατεβαίνουν με κλιση από την επιφάνεια της πόλης μας προς τον υπόγειο σιδηρόδρομο.. οδικές για να μπορούν σε περίπτωση ατυχήματος να έχουν πρόσβαση ασθενοφόρα και πυροσβετικά οχήματα…ξέρετε τι σημαίνει αυτό για την πόλη μας? Νομιζω ότι μπορειτε να το αντιληφτείτε.
Έχω κι αλλα.. άντε και το φτιάξαμε όλο υπόγειο. άντε κάναμε και έργα άντλησης υδάτων ( αφου μιλάμε για έργο κάτω από τον υδροφόρο ορίζοντα) έργα εξαερισμών κλπ. Το κόστος συντήρησης π.χ. των αντλιών το έχουμε βάλει στο τραπέζι? Τα κόστη λειτουργίας , τα έχουμε εξετάσει? Ποιον θα επιβαρύνουν ετησίως? Τους επιβάτες? Τους δημότες της Πάτρας? Ποιους?
Ανέκαθεν άποψη μου ήταν και είναι ότι μια υπογειοποιηση γραμμής κάτω από μία ολόκληρη πόλη και μάλιστα γραμμής και με εμπορική κυκλοφορία δεν λύνει απολύτως τίποτα. Αντιθέτως δημιουργεί τεράστια προβλήματα στους ρυθμούς της πόλης. Εξάλλου δεν υπάρχει αυτό πουθενά μα πουθενά στον κόσμο. Εδώ μάλλον στην Πάτρα, έχουμε όλους τους ειδικούς του κόσμου μαζεμένους και αυτοί ξέρουν καλύτερα τα πάντα. Τι να μας πει το Βερολίνο π.χ. που το τρένο διασχίζει όλη την πόλη απο άκρη σε άκρη υπέργεια!!

Για να μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας σαν Πατρινοί. Μόνο όσοι δεν θέλουν καθόλου το τρένο να έρθει στην Πάτρα, είναι υπερ την άποψης της υπογειοποίησης. Και οι εργολάβοι προφανως.
Έχω προτείνει κατ επανάληψη την υπέργεια διέλευσης. Ουτε επιφανειακή ούτε υπόγεια Έαν δεν μπορεί να γίνει επιγεια διέλευση για όποιους λόγους, μόνο μία άλλη λύση υπάρχει.. Υπέργεια. Με μια κατασκευη φιλική προς το περιβάλλον, με σύγχρονη αρχιτεκτονική προσέγγιση, με υποστυλώματα ανα 100 μέτρα στο τμήμα Αγιος Διονύσιος – Αγιος Ανδρέας. Τι πετύχαμε? Όλα αυτά που βασικά θέλαμε σαν Πατρινοι εξαρχής. Μια διπλή γραμμή με ηλεκτροκίνηση επι της οποιας θα κυκλοφορούν και εμπορικά τρένα και η οποία θα καταλήγει στο λιμάνι της Πάτρας. Όπου δεν θα διακοπεί καθόλου ο υφιστάμενος προαστιακός κατά την διάρκεια των έργων. Όπου δεν θα κόψουμε στην μέση το παραλιακό μέτωπο με τείχη, ή με τάφρο και θα υπάρχει ανοιχτή επιτέλους διέλευση πεζών και οχημάτων κάτω από την γραμμή προς την Θάλασσα. Τι άλλο πετύχαμε? Να δώσουμε στην Πάτρα την εικόνα μιας άλλης πόλης όπου θα προσελκύσουμε και τουρίστες να θαυμάσουν τον «εναέριο σιδηρόδρομο μας» . Πετύχαμε να μην χάσουμε καθόλου χρόνο με υδραυλικά έργα, με περιττές μελέτες που θα πρέπει να αναπροσαρμόζονται συνεχώς, αναλόγως του τι θα αντιμετωπίσουμε στο υπεδαφος. Πετύχαμε ένα πολυ γρήγορο, πολυ ομορφο, πολυ οικονομικότερο (απο οποιαδηποτε αλλη επιλογή διελευσης) έργο στολίδι που δεν επηρεάζει την καθημερινότητα μας ούτε την λειτουργία του υφιστάμενου προαστιακού μας κατά την διάρκεια των έργων, και που αποτελεί τουριστική ατραξιόν για την πόλη μας.

Πολλοί συνάδελφοι και φίλοι μου λένε ότι μια εναέρια διέλευση θα ζημιωσει και θα βλάψει την εικόνα της πόλης. Απαντώ ότι μια σύγχρονη αρχιτεκτονική προσέγγιση, με γυαλί και μέταλλο, μετα από διεθνή διαγωνισμό, όχι μόνο δεν θα ζημιώσει την εικονα της πόλης μας, αλλα αντιθέτως θα την κάνει πόλη του 21ου αιωνα…πόλη επίκεντρο. Πόλη Ελληνική με ατραξιον της έναν προτυπο υπεργειο σιδηροδρομο.
Το ζήτημα είναι πάντως ένα. Με κοκορομαχίες και αντεγκλήσεις πολιτικές, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα χάσουμε ΚΑΙ το τρένο. Οι χρηματοδότες μας δεν θα μας περιμένουν να αποφασίσουμε. Το τρένο θα σταματήσει στο Ρίο και η Πάτρα δεν θα έχει τρένο. Αν αυτό θέλουμε, ας το αποφασίσουμε. Εγω προσωπικά δεν το θέλω. Και δεν ξερω και τι μελλει γεννεσθαι με την επιστροφή των χρηματοδοτήσεων προς την Ευρώπη, αφου σε μια τετοια περιπτωση, το εργο δεν θα έχει φτάσει στο νέο λιμάνι, που είναι εξάλλου υποχρέωσή μας!
Επιτελους σαν Πάτρα, για μια φορά ας συννενοηθούμε μεταξύ μας! Επιτέλους ας κοιτάξουμε την Πάτρα. Χωρίς σκοπιμότητες. Επιτέλους!
-ΤΑ ΑΝΩΤΕΡΩ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΜΟΥ ΠΟΥ ΘΕΛΩ ΝΑ ΜΟΙΡΑΣΤΩ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΤΡΑΙΚΟ ΛΑΟ.-

ΧΡΗΣΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός, MSc,
Μέλος Κεντρικής Αντιπροσωπείας ΤΕΕ,
Μέλος Γραμματείας Υποδομών και Μεταφορών κιναλ,
Πολίτης της Πάτρας.