Όλα τα μέσα και οι τοπικοί παράγοντες (πλην της ΝΔ) έχουν ξεσηκωθεί επειδή το έργο της υπογειοποίησης του τραίνου χαρακτηρίστηκε από την κυβέρνηση έργο Φαραωνικό.
Ε και λοιπόν? Είναι η απάντηση. Βρείτε τα λεφτά να φτιαχτεί. Οι προηγούμενοι είχαν προχωρήσει και είχαν βρει τα λεφτά. Δεν θέλουμε η πόλη να κοπεί στα δύο.
Αυτό φαίνεται να είναι το αίτημα. Υποστηρίζω ότι κάτι τέτοιο είναι εντελώς μυωπικό. Πετάει την μπάλα εκτός γηπέδου έτσι για να κάνουμε καυγά.
Μερικά σημεία που ίσως δώσουν αφορμή για προβληματισμό.
α) “Η υπογειοποίηση μας δίνει την δυνατότητα να μην κοπεί η πόλη στα δύο”. Ναι αν θεωρήσουμε ότι η πόλη είναι μόνο το βόρειο κομμάτι της. Και μάλιστα αυτό που έχει του λιγότερους κατοίκους. Γιατί κανείς από αυτούς που φωνάζουν δεν υποστηρίζει ότι πρέπει να συνεχίσει υπόγεια και μετά τον Αγ. Ανδρέα. Αντίθετα σφυρίζουν αδιάφορα στο γεγονός ότι θα περάσει επιφανειακά και μάλιστα στην πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή με πολύ στενό διάδρομο και ένα τμήμα του σε όρυγμα.
β) “Είχαμε την λύση έτοιμη, εφικτή και κόστιζε λίγα και όχι τα υπέρογκα ποσά που υποστηρίζουν κάποιοι”. Ακόμα και έτσι να είναι αποκρύπτουν το γεγονός ότι η λύση που είχε προταθεί ουσιαστικά δεν περιελάμβανε καμία ενδιάμεση στάση μεταξύ του Ρίου και του Αγ. Διονυσίου. Πάει ο προαστιακός. Πλήρης κατάργηση. Ακόμα και αν η προτεινόμενη λύση δεν ήταν υποκοστολογημένη (όπως προσωπικά υποστηρίζω) αν εντάξουμε και ενδιάμεσες υπόγειες στάσεις ή επιφανειακή διέλευση ενός τραμ από το περίφημο γραμμικό πάρκο τότε το κόστος εκτινάσσεται στα ύψη. Αλλά και γιαυτό δεν υπάρχει καμία αναφορά. Αντίθετα μάλιστα υπάρχει προσπάθεια αποφυγής στο να τεθεί το ερώτημα. Όπως και το προηγούμενο.
γ) “Όσοι υποστηρίσουν την επιφανειακή λύση εξυπηρετούν συμφέροντα”. Συνήθως τα συμφέροντα βρίσκονται ή εκεί που κάποιοι δεν επιθυμούν να ενταχθεί γρήγορα κάτι ανταγωνιστικό ή εκεί που υπάρχει πολύ μεγάλο εργολαβικό αντικείμενο. Εδώ συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Η υπογειοποίηση (αλλά και η περιμετρική διέλευση) και αυξάνει τον χρόνο υλοποίησης άρα καθυστερεί να ενταχθεί στην μεταφορική αγορά ένα νέο ανταγωνιστικό μέσο και ταυτόχρονα μεγιστοποιεί το εργολαβικό αντικείμενο και μάλιστα υπέρ μεγάλων ομίλων λόγω της δυσκολίας κατασκευής. Μάλλον οι υποστηριχτές της επιφανειακής διέλευσης είχαν κάθε λόγο να υποστηρίξουν κάτι τέτοιο παρά το αντίθετο.
δ) Η Δημοτική αρχή του 71% είχε σαφώς τοποθετηθεί υπέρ της περιμετρικής διέλευσης. Ουσιαστικά είχε πει. Δεν θέλω το τρένο μέσα στην πόλη. Και ξαφνικά συμφωνεί με την προτεινόμενη λύση της υπογειοποίησης την οποία μάλιστα την διεκδικεί δυναμικά. Αλλά μόνο στην βόρεια πλευρά της πόλης η οποία τυγχάνει να είναι και αυτή με τα μεγαλύτερα εισοδήματα. Δεν νομίζω ότι έχει βάλει στην διεκδίκηση τις Νότιες Συνοικίες. Ο Καστελλόκαμπος – η γειτονιά μου – πρωτοστατεί. Ποτέ δεν εξήγησε η Δημοτική αρχή αυτή της την στάση.
ε) Η ΝΔ και τα τοπικά της στελέχη ποτέ δεν βγήκε δημοσίως να υποστηρίξει την επιφανειακή διέλευση. Αντίθετα μάλιστα. Κατηγορούσε την προηγούμενη κυβέρνηση για καθυστερήσεις και αναποτελεσματικότητα. Τώρα και πάλι κρύβεται ψιθυρίζοντας κάτι για το κόστος, χωρίς πρόταση, αγνοώντας παντελώς τα υπόλοιπα στοιχεία. Πραγματικά απορώ τι θέλει να επανεξετάσει. Αφού όλα έχουν εξεταστεί. Πιστεύει ότι θα γίνει πιστευτό ότι εξεπλάγη με την ανωριμότητα των προτάσεων της προηγούμενης κυβέρνησης? Δεν ήξερε με ακρίβεια τα πάντα?
Προσωπικά από την πρώτη στιγμή είχα υποστηρίξει δημοσίως και πάρα πολλές φορές ότι η μόνη λύση για να μπορέσει το τραίνο να έρθει στην Πάτρα με ουσιαστικά οφέλη για την πόλη είναι η επιφανειακή διέλευσή του με ταυτόχρονες πολεοδομικές παρεμβάσεις και αναπλάσεις. Δεν έχει νόημα να επιχειρηματολογήσω και πάλι.
Συνεχίζω να υποστηρίζω ότι όχι μόνο δεν υπάρχει άλλη λύση αλλά είναι η μόνη περίπτωση που μπορούν να υλοποιηθούν σχεδιαστικές προτάσεις και λύσεις που μπορούν να βελτιώσουν το πολεοδομικό περιβάλλον. Και αυτές έχουν κατατεθεί επισήμως και αυτό το γνωρίζουν όλοι. Δεν γνωρίζω πόσοι τις έχουν διαβάσει.
Συνεχίζω να υποστηρίζω ότι η διεκδίκηση της υπογειοποίησης οδηγεί σε δύο αδιέξοδους δρόμους.
Ο πρώτος είναι το τραίνο -τουλάχιστον σε πρώτη φάση- να φτάσει έως το Ρίο. Λίγο απίθανο βέβαια λόγω άλλων δεσμεύσεων αλλά αν γίνει αυτό θα συνεχίσουμε να ζούμε με τις γραμμές του Τρικούπη του 19ου αιώνα, το αγώνα για το κόψιμο των καλαμιών και την προσπάθεια αποφυγής των φιδιών.
Ο δεύτερος δρόμος είναι ότι ο ΟΣΕ και η ΕΡΓΟΣΕ θα πέσουν με τα μούτρα να τελειώσουν το έργο μέχρι τον Αγ. Διονύσιο με επιφανειακή διέλευση με τα μάτια τους μόνο στις γραμμές αγνοώντας παντελώς τις αρνητικές επιπτώσεις που θα έχει στην πόλη. Και αυτό γιατί, στην καλύτερη περίπτωση κανείς δεν θα τους πιέσει να βελτιώσουν κάτι και στην χειρότερη να δράσουν σε στυλ δικό μας είναι το οικόπεδο ότι θέλουμε κάνουμε, εμείς ξέρουμε από τραίνο. Όπως τότε που μας πάσαραν την προμελέτη επιφανειακής χάραξης με εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους. Μόνο που οι όροι αυτοί αφορούσαν την διέλευση τραίνου από υπεραστικές περιοχές. Ε κάτι τέτοιο θα είναι πραγματικά τουλάχιστον επιζήμιο ή μάλλον καταστροφικό. Και η Πάτρα δεν θα είναι η μόνη περιοχή που θα έχει υποστεί κάτι τέτοιο.
Εκτιμώ ότι τώρα είναι η τελευταία ευκαιρία να αλλάξει η ρότα της διεκδίκησης και αυτή να στραφεί σε πραγματικά βιώσιμες περιβαλλοντικά, πολεοδομικά και οικονομικά λύσεις. Είναι η τελευταία ευκαιρία η διεκδίκηση να στραφεί στην συνολική τους εφαρμογή των προτάσεων που έχουν κατατεθεί δηλαδή στην υλοποίηση μίας πολεοδομικής παρέμβασης στην πόλη όπου ένα από τα στοιχεία της είναι η διέλευση της σιδηροδρομικής γραμμής.
Εάν η πλειοψηφία αποφασίσει το αντίθετο και συνεχίσει στον ίδιο δρόμο (μάλλον το πιο πιθανό) είναι προφανώς σεβαστό. Πρέπει όμως να έχει πληροφορηθεί όλες τις πιθανές συνέπειες των επιλογών της.
Δημήτρης Σαρδελιάνος
Συγκοινωνιολόγος
