Την ημέρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει στη δημοσιότητα την έκθεσή της για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση εκφράζοντας προβληματισμό για το κατά πόσο μπορούν να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2019 –και κατά συνέπεια και του 2020- στην επικαιρότητα κυριαρχεί ήδη η χθεσινή δήλωση του πρωθυπουργού ότι προτίθεται να καταθέσει τροπολογία την επόμενη Παρασκευή (την τελευταία ημέρα λειτουργίας της Βουλής) με την οποία θα καταργηθεί η διάταξη που επιφέρει τη μείωση του αφορολογήτου.
Ο κ. Τσίπρας υποστήριξε ότι το μέτρο έχει συμφωνηθεί από τον Απρίλιο με τους θεσμούς δεδομένου ότι έχει ενσωματωθεί και στο πρόγραμμα Δημοσιονομικής Σταθερότητας που κατατέθηκε στην Κομισιόν. Η διατήρηση του αφορολογήτου από μόνη της έχει δημοσιονομικό κόστος 2 δις. ευρώ. Έτσι, πέρα από το ποια θα είναι η απάντηση της Νέας Δημοκρατίας στην πρόσκληση του πρωθυπουργού να ψηφίσουν από κοινού την τροπολογία, μένει να απαντηθεί και το πώς θα καλυφθεί το δημοσιονομικό κόστος τη στιγμή που ακόμη δεν υπάρχει σαφής εικόνα για την εκτέλεση του τρέχοντος προϋπολογισμού.
Σε πολιτικό επίπεδο η εξαγγελία του πρωθυπουργού είναι δεδομένο ότι θα προκαλέσει πολύ μεγάλη συζήτηση. Καταρχήν θα τεθεί το ερώτημα αν πράγματι έχουν συμφωνήσει οι Ευρωπαίοι. Στις πρόσφατες δηλώσεις του, ο επικεφαλής του ESΜ Κλάους Ρέγκλινγκ είχε παραπέμψει κάθε συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2020 στις διαβουλεύσεις που θα γίνουν το φθινόπωρο ενόψει της κατάρτισης του προϋπολογισμού του 2020.
Επίσης, θα τεθεί το ερώτημα τι μεσολάβησε μέσα σε λίγες ημέρες, καθώς μόλις προ ημερών είχε κατατεθεί η σχετική τροπολογία από την Νέα Δημοκρατία και τότε η κυβέρνηση είχε αρνηθεί να προχωρήσει στην ψήφισή της.
Και σε οικονομικό επίπεδο, όμως τα ερωτήματα είναι πολλά. Καταρχήν θα πρέπει να ξεκαθαριστεί αν η Βουλή θα κληθεί να ψηφίσει μόνο την διατήρηση του αφορολογήτου ή και την κατάργηση των φορολογικών ελαφρύνσεων που έχουν ψηφιστεί για την επόμενη χρονιά. Κατά δεύτερον θα πρέπει να απαντηθεί αν όντως βγαίνει ο λογαριασμός για το 2019 ή όχι.
Από το μεσημέρι, οι προβληματισμοί της Κομισιόν θα είναι πλέον και επίσημα διατυπωμένοι αν και η ποσοτικοποίηση αναμένεται να αφεθεί για το φθινόπωρο όταν θα υπάρχει καλύτερη εικόνα για την εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Μπορεί το ενδιαφέρον όσον αφορά στην έκθεση των θεσμών να επικεντρώνεται στις εκτιμήσεις τους για την πορεία του πρωτογενούς πλεονάσματος κατά τη φετινή χρονιά, ωστόσο, από την Τετάρτη αναμένεται να επανέλθουν στο προσκήνιο και όλες οι εκκρεμότητες σχετικά με τα «προαπαιτούμενα» που πρέπει να υλοποιήσει η ελληνική κυβέρνηση στο πλαίσιο της 3ης και της 4ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.
H έκθεση, αναμένεται να εμπεριέχει πολλές σελίδες για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί –αλλά και τις καθυστερήσεις που υπάρχουν- στις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις. Μεταξύ αυτών η επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων –η οποία κανονικά θα έπρεπε να γίνει μέχρι το τέλος Ιουνίου αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει καμία κινητικότητα- η ολοκλήρωση της στελέχωσης της ΑΑΔΕ, η αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου (όπου επίσης υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις), η προώθηση του κτηματολογίου (όπου ο αρμόδιος φορέας αναγκάζεται να δίνει τη μια παράταση μετά την άλλη) κ.α.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου προς τους ιδιώτες παρέμεναν μέχρι και το τέλος Μαρτίου πάνω από τα 2 δις. ευρώ και ενώ η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για κατακόρυφη μείωση μέχρι και το τέλος Μαίου (σ.σ τα στοιχεία για την πορεία των ληξιπρόθεσμων τον Απρίλιο αναμένονται αύριο στη δημοσιότητα). Η κριτική στάση της Κομισιόν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη καθώς ειδικά μετά την έξοδο της Ελλάδας από το μνημόνιο έχει παρατηρηθεί πολύ μεγάλη επιβράδυνση στον ρυθμό απομείωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Ιδιαίτερη αναφορά αναμένεται να γίνει στο γεγονός ότι δεν έχει προχωρήσει ακόμη η επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών, αλλαγή που αποτελεί βασικό «προαπαιτούμενο» της 3ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης. Από εκεί και πέρα, αναμένεται να σχολιαστεί και το γεγονός ότι δεν έχουν ολοκληρωθεί οι προσλήψεις για την καλύτερη στελέχωση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται ο σχολιασμός της Κομισιόν για την ενεργοποίηση της ρύθμισης των 120 δόσεων. Είναι πάγια θέση των Ευρωπαίων ότι αυτές οι πολιτικές λειτουργούν αρνητικά για την λεγόμενη «κουλτούρα πληρωμών». Βέβαια, ποσοτικά στοιχεία δύσκολα θα υπάρξουν καθώς τα μέχρι τώρα διαθέσιμα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού όσον αφορά στα φορολογικά έσοδα, αφορούν σε περίοδο προγενέστερη της ενεργοποίησης της ρύθμισης.
Για το κτηματολόγιο, το χρονοδιάγραμμα που έχει ενσωματωθεί στην μεταμνημονιακή συμφωνία είναι ούτως ή άλλως ασφυκτικό έτσι, δεν αναμένεται ότι θα ασκηθεί αρνητική κριτική για τις παρατάσεις που δίδονται από την αρμόδια εταιρεία. Από την άλλη, περισσότερο επικριτική αναμένεται να είναι η στάση για:
· Τις καθυστερήσεις στην αναμόρφωση του συστήματος επιδομάτων αναπηρίας.
· Για την υλοποίηση του προγράμματος κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων
· Για την προώθηση του σχεδίου περαιτέρω απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας με ιδιαίτερη αναφορά στις καθυστερήσεις πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ.
· Για το γεγονός ότι δεν έχει υπάρξει ακόμη ταχεία πρόοδος στην αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (σ.σ η πλατφόρμα για τα κόκκινα δάνεια αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία μετά τις 20 Ιουνίου). Όσον αφορά στους πλειστηριασμούς, πρακτικά θα μπορούν να προχωρήσουν από Σεπτέμβριο καθώς δεν πραγματοποιούνται αναγκαστικές εκποιήσεις ακινήτων σε προεκλογική περίοδο ούτε τον Αύγουστο.
Ολόκληρο κεφάλαιο αναμένεται να αφιερωθεί τέλος στο θέμα των αποκρατικοποιήσεων με ιδιαίτερη αναφορά στην προωθούμενη πώληση των μετοχών των Ελληνικών Πετρελαίων, στη διαδικασία για τη διάθεση του 30% του «Ελευθέριος Βενιζέλος» αλλά και στην πρόοδο που έχει παρατηρηθεί στην Εγνατία Οδό, στην ΔΕΠΑ και στα περιφερειακά λιμάνια.
