Νάτα Μελά: μυθιστορηματική ζωή της ελληνίδας γλύπτριας που έφυγε 96 ετών

– Εχετε ζήσει μια ζωή σαν μυθιστόρημα. Τι συμβουλή θα δίνατε σ’ έναν που ξεκινάει τη ζωή του τώρα;

«Να ζήσει τη ζωή του και να τη γλεντήσει. Πρέπει να γλεντάμε τη ζωή μας» (Εφημερίδα Το Βήμα Νοέμβριος 2012).

΄Ισως, άραγε, γι’ αυτό η μεγάλη ελληνίδα γλύπτρια, Νάτα Μελά που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών δεν άφηνε το τσιγάρο από το χέρι της παρά μόνο για να αρπάξει το καλέμι και να σκαλίσει το μάρμαρο; ΄Η μέχρι πριν από λίγα χρόνια έκανε βουτιά – με το κεφάλι – από τον αγαπημένο της μώλο στις Σπέτσες; ΄Η πήγαινε όπου την οδηγούσε το τρίκυκλό της πάντα βιαστική και φουριόζα με κατάληξη πάντα τον προσωπικό της Παράδεισο, τον παλιό στάβλο που βλέπει στην οδό Μουρούζη που είχε μετατρέψει στο δικό της ατελιέ – εγκαταλείποντας τον τέταρτο όροφο του μεγάρου Τσίλλερ όπου ζούσε επί της Βασιλίσσης Σοφίας ίσως το μοναδικό κτίριο, έργο του βαυαρού αρχιτέκτονα, που κατοικείται στην Αθήνα; Η τέλος δούλευε ανεξάντλητα και πολύ, καθ’ ότι είχε πει στην ίδια συνέντευξη: «Ξέρετε, για μένα η δουλειά μου είναι και διασκέδαση. Είναι γλέντι η δουλειά μου…»;

Αντισυμβατική, αδάμαστη, κοσμοπολίτισσα, με βαθιά γνώση κι αγάπη για τη ζωή και πάντα ενάντια στους κανόνες, η Ναταλία Μελά γεννήθηκε σε μια οικογένεια με βαθιές ιστορικές ρίζες.
΄Ηταν εγγονή του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά και σύζυγος του αρχιτέκτονα Αρη Κωνσταντινίδη τον οποίο παντρεύτηκε το 1952.

«Ο Παύλος Μελάς ήταν ένας μύθος για την οικογένεια», είχε πει. Ποτέ δεν μιλούσαμε γι΄’ αυτόν, οι γονείς μου το απέφευγαν, το ίδιο έκανα κι εγώ με τα παιδιά μου. ΄Ηταν κάτι το άπιαστο, έπρεπε να μείνει μύθος. Μου έλεγαν ότι έτυχε να γεννηθείς μια Μελά, δεν είσαι Μελά…»
«Ποτέ δεν μιλούσαμε γι’ αυτόν, οι γονείς μου το απέφευγαν, το ίδιο έκανα κι εγώ με τα παιδιά μου. Ηταν κάτι το άπιαστο, έπρεπε να μείνει μύθος. Μου έλεγαν ότι έτυχες να γεννηθείς μια Μελά, δεν είσαι ο Μελάς. Αυτό που έμαθα είναι ότι οφείλουμε πάνω από όλα να είναι τα καθήκοντά μας, όχι τα δικαιώματά μας». Πηγή: www.lifo.gr

Ο πατέρας της ήταν ο αξιωματικός Μιχάηλ Μελάς, η μητέρα της ήταν κόρη του Ιωάννη Πεσμαζόγλου, συνιδρυτή της Εθνικής Τράπεζας. Από τη μεριά της μητέρας της, η γιαγιά της ήταν κόρη Μιαούλη. Η άλλη γιαγιά της προερχόταν από το γένος Δραγούμη.

Δεν επαναπαύτηκε στις οικογενειακές περγαμηνές. Δημιούργησε μερικά από τα σπουδαιότερα έργα της νεοελληνικής γλυπτικής «δαμάζοντας» υλικά όπως το μάρμαρο, η πέτρα και το μέταλλο.

Από διακεκριμένη τενίστρια – ανακηρύχθηκε πρωταθλήτρια Ελλάδας την παραμονή της κήρυξης του πολέμου, στις 27 Οκτωβρίου 1940 – βρέθηκε στα έδρανα της Νομικής και νοσοκόμα στον Ερυθρό Σταυρό. Και από εκεί, δίνοντας εξετάσεις μυστικά από τους γονείς της, στη Σχολή Καλών Τεχνών. «Ηθελα να γίνω μαθηματικός, αεροπόρος, αρχαιολόγος… Τελικά επέλεξα τη γλυπτική διότι έπιαναν τα χέρια μου», έχει πει στην εφημερίδα Τα Νέα.
Στην κατοχή έκανε ένα σύντομο πέρασμα από το ΚΚΕ και αποχώρησε μετά τον θάνατο του Κίτσου Μαλτέζου που ήταν φίλος της. Από τότε της έμεινε το παρατσούκλι «βασιλοκουμμουνίστρια». Στον φιλικό της κύκλο συμπεριλαμβάνονταν ο Εγγονόπουλος, ο Εμπειρίκος, ο Βάσος Καπάνταης, η Μπούμπα Λυμπεράκη, ο Νίκος Κούνδουρος, ο Γιάννης Μόραλης.

Μετά τη γέννηση του Δημήτρη το 1952 και της Αλεξάνδρας το 1954 η Νάτα Μελά σταματά να δουλεύει για μία δεκαετία για να μεγαλώσει τα παιδιά της ασχολούμενη με την κατασκευή σκηνικών στο θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν. Η Ακαδημία Αθηνών την τίμησε τον Μάρτιο του 2011 με το Αριστείον Καλών Τεχνών.

Η Ναταλία Μελά βίωσε την Κατοχή, την Χούντα αλλά και την οικονομική κρίση:
«Τα έχω λίγο χαμένα όταν αναλογίζομαι την εποχή που ζούμε και την τέχνη που κάνω. Δεν ξέρω κι εγώ τι περιμένω. Πολλές φορές σκέφτομαι τι κάθομαι και κάνω εγώ τώρα όταν βλέπω τη δραματική κατάσταση γύρω μου. Ισως συνεχίζω να δημιουργώ διότι η τέχνη είναι ένα φάρμακο σ’ όλη αυτή τη δύσκολη κατάσταση που μας περιβάλλει. Η τέχνη με παρηγορεί. Η δουλειά με γεμίζει ενέργεια και ελπίδα. Προσπαθώ να είναι αισιόδοξα και ωραία αυτά που κάνω. Κι αυτό θέλω. Να έχουμε μια ελπίδα» είχε πει στην ίδια συνέντευξη στο Βήμα.

Η κηδεία της θα γίνει την Τετάρτη (ώρα 14.00) στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.