Έχουμε αναφέρει πολλές φορές ότι η επικίνδυνη κρίση,την οποία αντιμετωπίζει η πατρίδα μας, πέρα από τη γεωπολιτική υποβάθμιση, αποτυπώνεται εναργέστερα σε τρία κυρίως φαινόμενα στο εσωτερικό της χώρας: την παραγωγική εκχέρσωση, τη δημογραφική κάμψη (δραματική μείωση γεννήσεων και φυγή των νέων) και τη μορφωτική/πολιτισμική παρακμή. Το αποτέλεσμα είναι μια φτωχοποιημένη κοινωνία της αμάθειας και των «γκρίζων κροτάφων». Η πόλη μας, η Πάτρα, βιώνει εδώ και καιρό και τις τρεις συνθήκες της παρακμής με αξιοσημείωτη ένταση.
Τα τρία αρνητικάφαινόμενα που περιγράψαμε είναι αλληλένδετα και μόνο η ταυτόχρονη αντιστροφή τους μπορεί να φέρει το ξαναζωντάνεμα του τόπου μας. Γι’ αυτό και στο «Κοινοτικόν» θεωρούμε την μορφωτική/πολιτιστική αναγέννηση εξίσου σημαντική με την προσπάθεια για παραγωγική ανασυγκρότηση και παραμονή των νέων στον τόπο τους. Ένας από τους πυλώνες αυτής της στρατηγικής είναι η πολιτική για το βιβλίο. Ακόμη και αν το Κράτος φέρει όντως το κύριο βάρος διαμόρφωσης μιας πολιτικής για το βιβλίο, η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει τα εργαλεία και την εγγύτητα με τους πολίτες ώστε να διαμορφώσει μια δική της πολιτική, συχνά πιο αποτελεσματική από την κρατική/κυβερνητική.
Η παρέμβαση του Δήμου της Πάτρας στο ζήτημα μιας πολιτικής ενίσχυσης του βιβλίου και της ανάγνωσης μπορεί να κινηθεί σε δύο ταυτόχρονα επίπεδα: α) την αποτελεσματικότερη χρήση και εμπλουτισμό των ήδη υπαρχουσών υποδομών και λειτουργιών και β) τη διαμόρφωση ενός ευρύτερου περιβάλλοντος ενίσχυσης του βιβλίου και της ανάγνωσης στην πόλη με το σχεδιασμό και τη λήψη νέων πρωτοβουλιών.
Για το πρώτο, είναι αδιαπραγμάτευτη η ενίσχυση και η αλλαγή λειτουργίας της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, η οποία μάλιστα μαζί με τον Πολιτισμό τυγχάνουν να αποτελούν διακριτό, αυτόνομο Οργανισμό. Πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα το κτιριακό πρόβλημα της Βιβλιοθήκης και το ζήτημα του ωραρίου λειτουργίας της. Δεν είναι δυνατόν πολύτιμο υλικό να βρίσκεται καταχωνιασμένο, ελλείψει χώρου, ή να κινδυνεύει με καταστροφή λόγω κτιριακής ανεπάρκειας. Όπως δεν είναι δυνατόν να είναι ανοιχτή η Βιβλιοθήκη μόνο δύο απογεύματα την εβδομάδα (πέραν των πρωινών) και κλειστή το Σάββατο. Ο λειτουργικός της ρόλος ακυρώνεται από μια λογική που την αντιμετωπίζει σαν «αγγαρεία», η οποία επιβάλλεται από κάποιο απηρχαιωμένο δημοτικό οργανόγραμμα. Είναι αυτονόητο ότι η αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής και λειτουργίας συνδέεται και με την πλήρη ψηφιοποίηση του υλικού της. Επιπρόσθετα, η Δημοτική Βιβλιοθήκη μπορεί να αναπτύξει μια ευρεία γκάμα νέων πρωτοβουλιών, οι οποίες θα τονώσουν την εσωτερική της ζωή. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε: οργάνωση λεσχών ανάγνωσης, προγράμματα φιλαναγνωσίας για παιδιά, εργαστήριο δημιουργικής γραφής,εργαστήριο καλλιγραφίας, προσκλήσεις σε λογοτέχνες και διανοητές για συζητήσειςμε το κοινό, αφιερώματα σε μεγάλες πνευματικές ή επιστημονικές προσωπικότητες, πρότυπες επιλεγμένες εκδόσεις που αφορούν στην τοπική ιστορία και πνευματική ζωή, κλπ.
Για το δεύτερο, απαιτείται μια δέσμη ενεργειών, η οποία θα συνδέεται με τις άλλες λειτουργίες της πόλης και θα δημιουργεί ένα ευνοϊκό κλίμα για το βιβλίο, τους αναγνώστες αλλά και όσους εμπλέκονται με αυτό (δημιουργούς, βιβλιοπωλεία, εκδότες, κλπ). Ενδεικτικές πρωτοβουλίες θα μπορούσαν να ήταν: η διασύνδεση με τις σχολικές βιβλιοθήκες σε ένα ενιαίο δίκτυο διάδοσης της ανάγνωσης, η σταθερή διοργάνωση ετήσιας έκθεσης βιβλίου, οι διαγωνισμοί για νεο-εμφανιζόμενους συγγραφείς και η καθιέρωση ετήσιων βραβείων, η ανάδειξη και στήριξη των τοπικών λογοτεχνικών και πνευματικών δυνάμεων, η διευκόλυνση μέσω της παραχώρησης της υλικοτεχνικής υποδομής και της αιγίδας του Δήμου σε πρωτοβουλίες πολιτών, οι οποίες σχετίζονται με τη λογοτεχνία, το βιβλίο, την ανάγνωση, κλπ.
Και στα δύο επίπεδα παρέμβασης που προαναφέραμε, ο Δήμος οφείλει να διασφαλίζει την πρόσβαση όλων των πολιτώνστις δράσεις του για το βιβλίο, ανεξαρτήτως της οικονομικής και κοινωνικής τους κατάστασης, της σωματικής τους δυνατότητας και της ηλικίας. Οφείλει, επίσης, να σχεδιάζει και να εκτελεί τις παρεμβάσεις του αφήνοντας «και τα εκατό λουλούδια να ανθίσουν», δηλαδή αποφεύγοντας τον πειρασμό να ελέγξει και να εργαλειοποιήσει την πολιτική για το βιβλίο, προς όφελος στενών ιδεολογικών και πολιτικών σκοπιμοτήτων.
Δημοτική Κίνηση «Κοινοτικόν»
