Μύθοι και αλήθειες για τα light τρόφιμα

Μύθοι, πραγματικότητα και όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα light τρόφιμα, την επιλογή και τη σωστή κατανάλωσή τους.

Τα light τρόφιμα αντικατοπτρίζουν την ανάγκη μας για διατροφικές επιλογές με χαμηλότερη θερμιδική απόδοση, που όμως το ουσιαστικό νόημά τους χάνεται κάποιες φορές και πλέον αποτελούν τάση της εποχής μας. Για παράδειγμα, κάποιος που θα καταναλώσει ένα light αναψυκτικό ύστερα από ένα πλούσιο σε λίπος γεύμα (και άρα θερμίδες), σπανίως το κάνει επειδή πραγματικά θέλει να αποφύγει τις θερμίδες. Καθοδηγείται περισσότερο από αυτή την τάση της εποχής. Παρ’ όλα αυτά, τα περίπου επτά κουταλάκια ζάχαρης που εμπεριέχονται σ’ ένα κλασικό κουτάκι αναψυκτικού τελικά θα τα γλιτώσει…

Light τρόφιμα: τι σημαίνουν για τη διατροφή μας;
Η επιλογή της κατανάλωσης ίδιας ποσότητας ενός light τροφίμου αντί του αντίστοιχου συμβατικού (π.χ. light γιαούρτι συγκεκριμένης μάρκας και τύπου, έναντι του κλασικού γιαουρτιού ίδιας μάρκας και τύπου) σημαίνει ότι θα προσλάβουμε τουλάχιστον 33% λιγότερες θερμίδες. Αυτό εξασφαλίζεται μέσα από τη χαμηλότερη περιεκτικότητα σε σάκχαρα ή λίπος, ανάλογα με το τρόφιμο. Επίσης, light μπορεί να χαρακτηριστεί ένα προϊόν που περιέχει 50% λιγότερο λίπος από το αντίστοιχο συμβατικό προϊόν ή 50% λιγότερο αλάτι, αρκεί αυτό να επισημαίνεται στη συσκευασία.

Light τρόφιμα: λύση κατά της παχυσαρκίας;
Φυσικά και όχι. Ακριβώς επειδή οι περισσότεροι έχουν συλλάβει την ιδέα των light τροφίμων λάθος, παρατηρούμε πως παρόλο τον κατακλυσμό της αγοράς με τέτοια προϊόντα, τα ποσοστά παχυσαρκίας αυξάνονται παγκοσμίως. Τα light τρόφιμα μπορούν να αποτελέσουν όπλο στη μάχη κατά της παχυσαρκίας μόνο όταν εντάσσονται στα πλαίσια μιας ισορροπημένης και εξατομικευμένης διατροφικής αγωγής, η οποία ενδέχεται να οδηγήσει στην πολυπόθητη αλλαγή της διατροφικής συμπεριφοράς.

Τι πρέπει να προσέχουμε όταν θέλουμε να αγοράσουμε ένα τρόφιμο και, ειδικότερα, light;
Να διαβάζουμε προσεκτικά τις ετικέτες και το ποσοστό ολικού και κορεσμένου λίπους, αλατιού, ζάχαρης και θερμίδων που αποδίδει το προϊόν και να επιλέγουμε αυτό με τις χαμηλότερες τιμές όσον αφορά στα παραπάνω συστατικά. Μάλιστα, θέλοντας να συμβάλλουν στην ενημέρωση των καταναλωτών σ’ αυτό τον τομέα, μεγάλες εταιρείες τροφίμων αναγράφουν την Ενδεικτική Ημερήσια Πρόσληψη στις συσκευασίες των προϊόντων τους (Ε.Η.Π. ή GDA/Guideline Daily Amount). Ενδεικτική Ημερήσια Πρόσληψη είναι οι προτεινόμενες τιμές κατανάλωσης συστατικών που πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής (π.χ. σάκχαρα, ολικά και κορεσμένα λίπη, αλάτι), καθώς και η θερμιδική απόδοση της τροφής.

Ασπαρτάμη, μια «πρωταγωνίστρια» των light τροφίμων: είναι τελικά μια ασφαλής τεχνητή γλυκαντική ουσία;
Καταρχάς, πρέπει να επισημάνουμε πως το τεχνητό γλυκαντικό ασπαρτάμη δίνει στον οργανισμό μας ακριβώς τις ίδιες θερμίδες με τη ζάχαρη. Όμως, το γεγονός ότι η γλυκαντική ισχύς της είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ αυτή της ζάχαρης (κατά 200 φορές περίπου), μας επιτρέπει να γλυκίζουμε τα τρόφιμά μας με πολύ λιγότερη ποσότητα από ό,τι αν χρησιμοποιούσαμε ζάχαρη. Μέσω αυτού λοιπόν του μηχανισμού «γλιτώνουμε» θερμίδες. Η ασπαρτάμη, που δεν ευνοεί τη δημιουργία τερηδόνας -μια και δεν ανήκει στην οικογένεια των υδατανθράκων- παράγεται από δύο αμινοξέα (τη φαινυλαλανίνη και το ασπαρτικό οξύ), με τη σύμπραξη μεθυλικού εστέρα. Οι φήμες για τους κινδύνους που ελλοχεύει η κατανάλωση ασπαρτάμης αφορούν κυρίως στη φαινυλαλανίνη και τη μεθανόλη (ξυλόπνευμα), που παράγεται στον οργανισμό μας. Όμως, αφενός η κατανάλωση φαινυλαλανίνης πρέπει να αποφεύγεται μόνο σε καταστάσεις φαινυλκετονουρίας (ενδογενής διαταραχή του μεταβολισμού του αμινοξέος) και, αφετέρου, η ποσότητα μεθανόλης -που μπορεί να σημαίνει κάτι αρνητικό για τον οργανισμό μας- αντιστοιχεί σε μεγαποσότητες ασπαρτάμης, οι οποίες σε πραγματική βάση δεν προσεγγίζονται. Άλλωστε, μην ξεχνάμε πως ο οργανισμός μας είναι εξοικειωμένος με το μεταβολισμό τέτοιων ουσιών. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι ένα ποτήρι ντοματοχυμού αποδίδει περίπου έξι φορές περισσότερη μεθανόλη, σε σχέση με ίση ποσότητα αναψυκτικού, το οποίο περιέχει 100% ασπαρτάμη ως το μόνο γλυκαντικό!!! Όλοι ανεξαιρέτως οι έγκριτοι παγκόσμιοι φορείς υγείας και ασφάλειας τροφίμων καταλήγουν πως η ασπαρτάμη είναι ένα ασφαλές γλυκαντικό.

Υπερκατανάλωση light τροφίμων: σηματοδοτεί κινδύνους για την υγεία μας;
Η υπερκατανάλωση σίγουρα δεν συνάδει με την έννοια της ισορροπημένης διατροφής, που αποτελεί για όλους μας το ζητούμενο. Ακόμα και η υπερβολή με την κατανάλωση «αμόλυντων», βιολογικών τροφίμων, που δεν έχουν υποστεί την παραμικρή επεξεργασία ή προσθήκη, μπορεί να οδηγήσει στα άκρα, με συνέπειες στην ψυχική ισορροπία μας. «Μέτρον άριστον» λοιπόν και στην επιλογή των light, εφόσον γνωρίζουμε τι πραγματικά καταναλώνουμε.