Κομμάτια από μαρμάρινα γλυπτά, αφιερώματα, μια δεξαμενή με σπασμένα αντικείμενα και μια ιστορία χρόνων, που συνδέει την Αρχαία Κύθνο με τη λατρεία του Ασκληπιού.
Μια σειρά από ιερά τοποθετημένα στην κορυφογραμμή, όπου εκτεινόταν η αρχαία πρωτεύουσα της Κύθνου, αποτελούσε στην αρχαιότητα πόλο έλξης για πολλούς επισκέπτες από την Αίγυπτο, τη Φοινίκη και τη Μικρά Ασία, έως την Ιταλία και τη Σικελία.
Τον αρχαϊκό ναό που ήταν αφιερωμένος στη λατρεία του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος και το δίδυμο ιερό του Ασκληπιού και της Αφροδίτης στην περιοχή «Βρυοκαστράκι», μαζί με πολύτιμα ευρήματα, έχει φέρει στην επιφάνεια από το 2002 έως σήμερα ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν, μαζί με την ανασκαφική του ομάδα.
«Το ιερό του Απόλλωνος και της Αρτέμιδος ήταν πολύ καλά διατηρημένο. Ο ναός είχε διατηρηθεί, ως ένα βαθμό, ασύλητος. Και την περίοδο που γκρεμίστηκε, στα τέλη του 1ου αιώνα π.Χ., μέχρι σήμερα, διατηρήθηκε με τα ευρήματά του στη θέση τους. Δηλαδή μέσα στα ερείπια. Κι αυτό είναι μοναδικό», δήλωσε ο καθηγητής.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και μια δεξαμενή βάθους 7 μέτρων, δίπλα στο ιερό του Ασκληπιού, που χρησίμευε ως αποθέτης σπασμένων αφιερωμάτων. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν κομμάτια μαρμάρινων γλυπτών, της κλασικής και ελληνιστικής εποχής, που επιβεβαιώνουν τη λατρεία Ασκληπιού και Αρτέμιδος.
«Εντός της δεξαμενής βρέθηκε ένας κιονίσκος που έχει μια επιγραφή αφιερωματική προς τον Ασκληπιό,συνεπώς δεν υπάρχει αμφιβολία για τη λατρεία του συνδυαστικά και με τα δύο κεφαλάκια από μαρμάρινα γλυπτά, που σχετίζονται με την εικονογραφία του Ασκληπιού», εξήγησε ο καθηγητής.
