Πώς ένα μέταλλο που ενεργοποιείται με το φως μπορεί να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Warwick στο Ηνωμένο Βασίλειο διενήργησαν πρόσφατα μια νέα μελέτη. Τα αποτελέσματά της υποδηλώνουν ότι η χρήση μιας προσέγγισης που ονομάζεται φωτοδυναμική θεραπεία – η οποία χρησιμοποιεί ελαφριά σωματίδια για την ενεργοποίηση ορισμένων χημικών ενώσεων – θα μπορούσε να είναι αποτελεσματική κατά των καρκίνων.

Στη μελέτη – τα ευρήματα των οποίων εμφανίζονται στο περιοδικό Angewandte Chemie International Edition – οι επιστήμονες δείχνουν ότι μια ένωση του ιριδίου μπορεί να προκαλέσει την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων. Όταν ενεργοποιείται από ακτίνες φωτός, εξηγούν οι ερευνητές, το ιρίδιο που είναι προσαρτημένο στην αλβουμίνη – μια πρωτεΐνη που υπάρχει στο αίμα – μπορεί να “ενεργοποιήσει” επιλεκτικά τα οξειδωτικά μόρια στους πυρήνες των καρκινικών κυττάρων. Αυτά τα οξειδωτικά είναι θανατηφόρα μόρια οξυγόνου ικανά να προκαλέσουν την αυτοκαταστροφή ενός κυττάρου.

Το ιρίδιο

«Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι αυτή η μεγάλη πρωτεΐνη μπορεί να διεισδύσει σε καρκινικά κύτταρα και να παραδώσει το ιρίδιο, το οποίο μπορεί να τα σκοτώνει επιλεκτικά όταν ενεργοποιείται με ορατό φως», λέει ο επικεφαλής της μελέτης καθηγητής Peter Sadler. «Εάν αυτή η τεχνολογία μπορεί να μεταφραστεί στην κλινική πρακτική, μπορεί να είναι αποτελεσματική έναντι ανθεκτικών καρκίνων και να μειώσει τις παρενέργειες της χημειοθεραπείας».

Ο καθηγητής Sadler και η ομάδα σχεδίασαν μια ειδική επίστρωση που επέτρεψε στο ιρίδιο να συνδεθεί με την αλβουμίνη. Η νέα ένωση ενεργεί ως ένας αποτελεσματικός φωτοευαισθητοποιητής, ή μια ουσία ενεργοποιημένη από το φως – στην περίπτωση αυτή, παράγεται από οπτικές ίνες – που μπορεί να στοχεύσει συγκεκριμένα είδη οξυγόνου ειδικά μέσα στα καρκινικά κύτταρα.

Σε αυτή τη νέα προσέγγιση, η αλβουμίνη παρέχει την ένωση του ιριδίου κατευθείαν στους πυρήνες των καρκινικών κυττάρων. Μόλις γίνει αυτή η τοποθέτηση, οι επιστήμονες ενεργοποιούν την ένωση με έκθεση στο φως. Η ενεργοποιημένη ένωση του ιριδίου, με τη σειρά της, ενεργοποιεί τα θανάσιμα μόρια οξυγόνου μέσα στους πυρήνες των καρκινικών κυττάρων, καταστρέφοντάς τα από μέσα.