Eλληνικό: Οι 2+1 εκκρεμότητες για να μπουν μπουλντόζες και υποψήφιοι για το καζίνο

Τρεις μήνες κατ’ ελάχιστο- πέραν φυσικά του επιπλέον χρόνου που θα χρειαστεί για τους απαραίτητους ελέγχους από το Ελεγκτικό Συνέδριο- θα απαιτηθούν για την ανάδειξη του προτιμητέου επενδυτή που θα προκύψει από τον έτοιμο πλέον, διαγωνισμό για την παραχώρηση της άδειας του καζίνο στο Ελληνικό, για τον οποίο ακόμη και την περασμένη εβδομάδα υπήρξαν… τεχνικές εμπλοκές της τελευταίας στιγμής. Αυτή, μαζί με την ωρίμανση των πολεοδομικών θεμάτων της επένδυσης για την έκδοση των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων από τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Οικονομικών, είναι οι δύο βασικές εκκρεμότητες που θα ανοίξουν το δρόμο για τις …μπουλντόζες στην έκταση των 6.200 στρεμμάτων του πρώην αεροδρομίου για το μεγάλο project των 8 δισ. ευρώ.

Υπό τις παρούσες συνθήκες και υπό τη –βασική- προϋπόθεση ότι δε θα υπάρξουν περαιτέρω εμπλοκές ή αλλαγή διαθέσεων, oι επενδυτές μπορούν να ελπίζουν ότι το 2019 θα είναι ορόσημο για την έναρξη των εργασιών για το έργο, έστω κι αν το χρονοδιάγραμμα φαίνεται ότι μετατίθεται για μία ακόμη φορά από το καλοκαίρι και μετά, δεδομένων των διαδικασιών που θα πρέπει να ολοκληρωθούν ακόμη και μετά την έκδοση των ΚΥΑ και την ανάδειξη του προτιμητέου επενδυτή για το καζίνο και έχουν να κάνουν με την ιδιοκτησιακή ωρίμανση του έργου, ήτοι τη διανομή των δικαιωμάτων κυριότητας στην έκταση των 6.200 στρεμμάτων.

Αυτή είναι η τρίτη εκκρεμότητα, η οποία θα πρέπει να εκπληρωθεί για τη «διανομή του χώρου εντός της έκτασης»: Η αξιοποίηση του «Ελληνικού», ή ορθότερα του «Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά», θα ξεκινήσει μόλις το ΤΑΙΠΕΔ μεταβιβάσει στους επενδυτές τις μετοχές της ΕΛΛΗΝΙΚΟ Α.Ε., η οποία έχει το δικαίωμα να εκμεταλλεύεται τον εν λόγω Μητροπολιτικό Πόλο. Η έκταση του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο με την ΕΛΛΗΝΙΚΟ Α.Ε. να έχει μόνο το δικαίωμα χρήσης, διοίκησης, διαχείρισης και εκμετάλλευσής του. Με βάση το διαγωνισμό, το Δημόσιο έχει αναλάβει να μεταβιβάσει στο ΤΑΙΠΕΔ κατά πλήρη κυριότητα ποσοστό 30% εξ αδιαιρέτου του Μητροπολιτικού Πόλου (εξαιρουμένων του αιγιαλού και της παραλίας), προκειμένου στη συνέχεια να ακολουθήσει διανομή μεταξύ των εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτητών, ώστε τελικά αυτό το εξ αδιαιρέτου 30% να «μετατραπεί» σε πλήρες δικαίωμα κυριότητας επί αντίστοιχης έκτασης του Μητροπολιτικού Πόλου, ήτοι σε περίπου 1.575 στρέμματα στο Πρώην Αεροδρόμιο και 227 στρέμματα στην Παράκτια Ζώνη (εξαιρουμένων πάντοτε του αιγιαλού και της παραλίας). Όπως αναφέρεται και στη σύμβαση, η διανομή αυτή οφείλει να γίνει βάσει διαγράμματος που θα συμφωνηθεί μεταξύ των επενδυτών, του ΤΑΙΠΕΔ και του Ελληνικού Δημοσίου (και αφού έχει προηγηθεί η πολεοδομική ωρίμανση του ακινήτου) και υπολογίζεται ότι μπορεί να έχει ολοκληρωθεί σε διάστημα ενός μηνός μετά την έκδοση των ΚΥΑ.

Το καζίνο

Αυτή την στιγμή πάντως, το πιο «καυτό μέτωπο» έχει να κάνει με το Ολοκληρωμένο Τουριστικό Συγκρότημα με καζίνο (Integrated Resort Casino – IRC), εντός της έκτασης, το οποίο θα περιλαμβάνει και το καζίνο. Πρόκειται για το εμβληματικό project της επένδυσης, αξίας άνω των 500 εκατ. ευρώ το οποίο, κατ’ ορισμένους, θα μπορούσε να προσεγγίσει ακόμη και το 1 δισ. ευρώ στα πρότυπα αντίστοιχων επενδύσεων του εξωτερικού και καθ’ όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας του διαγωνισμού έχει ήδη κινητοποιήσει το ενδιαφέρον μεγάλων διεθνών ονομάτων από Αμερική, Ασία και Γαλλία.

Ceasars Entertainment, Mohegan Gaming & Entertainment, Hard Rock International από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο μαλαισιανός όμιλος Genting και η γαλλική Groupe Barrière είναι τα πέντε ονόματα που δραστηριοποιούνται στη συγκεκριμένη αγορά κι έχουν ακουστεί κατά κόρον από τις αρχές του περασμένου φθινοπώρου, όταν άρχισαν να προωθούνται πιο εντατικά οι διαδικασίες, δεδομένου ότι το αρχικό χρονοδιάγραμμα (σ.σ. πρίν τη μετάθεσή του για τις αρχές του 2019) προέβλεπε την προκήρυξη του διαγωνισμού τον περασμένο Οκτώβριο. Στους ενδιαφερομένους, κατά καιρούς, έχουν ακουστεί και άλλα ονόματα, όπως τα επενδυτικά κεφάλαια Clairvest από τον Καναδά, Miura Holdings από τις ΗΠΑ, η American Casino & Entertainment Properties Inc, καθώς και μία εκ των ισχυρότερων συμβουλευτικών εταιριών στον τομέα των καζίνων, η επίσης αμερικανική GGH Morowitz- ωστόσο, στην περίπτωσή τους, όπως αναφέρεται, η συμμετοχή τους θα ήταν συμπληρωματική κάτω από την «ομπρέλα» κάποιου ισχυρού σχήματος.

Από τα πέντε ονόματα λοιπόν που έχουν ακουστεί περισσότερο, πηγές κοντά στη διαδικασία θεωρούν πιο «σίγουρη» την υποβολή δύο προσφορών με άρωμα από τις ΗΠΑ: Καταρχάς από τους Αμερικανούς της Caesars, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι που μετείχαν ενεργά στις διαδικασίες και καθ’ όλη τη διάρκεια του premarketing έχουν επιδείξει μεγάλο ενδιαφέρον με πολλές συναντήσεις και ταξίδια σε Ελλάδα και εξωτερικό ήδη από το …2017 κι επιπλέον από τη Mohegan Gaming & Entertainment, η οποία έχει μπεί πολύ «δυνατά» το τελευταίο διάστημα, με τον Ελληνοαμερικανό CEO μάλιστα κ. Mario Kontomerkos να δηλώνει ανοικτά κι επίσημα από την Αθήνα, προ ημερών, ότι σκοπεύει να διεκδικήσει την άδεια και το έργο για τη δημιουργία του πρώτου Integrated Resort Casino (IRC), βλέποντας στη χώρα μας μία σημαντική επενδυτική ευκαιρία στη συγκεκριμένη αγορά με μεγάλες προοπτικές σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Εκτός του κ. Κontomerkos, τις επαφές στην Αθήνα έχoυν πυκνώσει και τα στελέχη του μαλαισιανού κολοσσού της Genting, από τους πλέον ισχυρούς ομίλους στον τομέα του τουρισμού και της ψυχαγωγίας, με ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων σε Σιγκαπούρη, Μαλαισία, Φιλιππίνες, Αμερική, Αυστραλία, και Ηνωμένο Βασίλειο κι επικεφαλής το νούμερο 6 στη λίστα του Forbes με τους 50 πλουσιότερους Μαλαισιανούς, δισεκατομμυριούχο Lim Kok Thay. Ο τελευταίος, όπως λέγεται, είναι αυτός που θα πρέπει να δώσει και το «πράσινο φώς» για το αν τελικά ο όμιλος, με αρκετά πάντως ανοικτά, επενδυτικά μέτωπα αυτή την στιγμή, θα ήθελε την επέκταση στην Ελλάδα και τη συμμετοχή του ή μη στη διαδικασία του διαγωνισμού. Την είσοδο στην ελληνική αγορά, είτε πρόκειται αμιγώς για τον κλάδο του τουρισμού είτε μέσα από τις διαδικασίες για τα καζίνο «ψάχνει» εδώ και καιρό η Hard Rock International, η οποία εντάσσει- δεδηλωμένα- την ελληνική αγορά στις επενδυτικές ευκαιρίες στην Ευρώπη όσον αφορά ειδικά τον κλάδο του τουρισμού, ενώ η συμμετοχή των Γάλλων της Groupe Barrière, το μεγαλύτερο γαλλικό όμιλο διαχείρισης καζίνο και ξενοδοχείων, ο οποίος είχε εκδηλώσει διερευνητικό ενδιαφέρον στις αρχές του περασμένου φθινοπώρου, θεωρείται η λιγότερο σίγουρη από τους πέντε.

Οσον αφορά την προώθηση της διαγωνιστικής διαδικασίας κι ενώ έχουν συμφωνηθεί όλες οι λεπτομέρειες όσον αφορά και τους όρους του μισθωτηρίου με το επενδυτικό σχήμα υπό τη Lamda Development, που «τρέχει» τη mega επένδυση, η εμπλοκή, κυριολεκτικά της τελευταίας στιγμής, στις αρχές της περασμένης εβδομάδας είχε να κάνει με τις εγγυήσεις του φορέα (ΤΑΙΠΕΔ ή Ελληνικό Α.Ε.) έναντι των υποψηφίων επενδυτών. Eιδικά ως προς τους όρους του μισθωτηρίου, πλέον του ετήσιου μισθώματος (ο πήχης της διαπραγμάτευσης είχε τεθεί αρχικά στα πέριξ των 20 εκατ. ευρώ με τους υποψηφίους επενδυτές να ζητούν 10 εκατ. ευρώ και τελικά η συμφωνία να κλείνει κάπου στη μέση), το σχήμα υπό τη Lamda ζητεί από τον ανάδοχο της άδειας ποσοστό 5% επί των εσόδων GGR (Gross Gaming Revenue) του καζίνο και 5% επί του τζίρου του ξενοδοχείου που θα λειτουργεί στο Ολοκληρωμένο Τουριστικό Συγκρότημα. Στην αρχική διαβούλευση με τους ενδιαφερομένους ομίλους για το IRC δινόταν η δυνατότητα στους επενδυτές για την παραχώρηση όχι μόνο των αρχικών 200 στρεμμάτων πάνω από τη λεωφόρο Ποσειδώνος αλλά έως 600 στρεμμάτων και κάτω από τη λεωφόρο, όμως, αυτό θα συνέβαινε αν κι εφόσον υπήρχε και το ανάλογο ενδιαφέρον για μία μεγαλεπήβολη επένδυση που θα μπορούσε να ξεπεράσει ακόμη και το 1 δισ. ευρώ, εξ’ ού και τελικά η προς παραχώρηση έκταση «έκλεισε» κοντά στα 200 στρέμματα, χωρίς φυσικά να λείψουν και οι ανάλογες …γκρίνιες. Ως προς το ύψος της επένδυσης από πλευράς των ξένων επενδυτών, αρμόδιες πηγές αναφέρουν στο newmoney.gr ότι είναι πολύ πιθανό η …μπίλια να κάτσει στα πέριξ των 700 εκατ. ευρώ.

To ΙRC βρίσκεται πίσω από το ξενοδοχείο στη μαρίνα και θα προσφέρει άμεση πρόσβαση στην παραλία μέσω της πεζογέφυρας που θα διασχίζει τη λεωφόρο Ποσειδώνος και προβλέπεται ότι θα περιλαμβάνει πολυτελές ξενοδοχείο και καζίνο, υπερσύγχρονες συνεδριακές εγκαταστάσεις, χώρους διασκέδασης, καταστήματα, εστιατόρια υψηλής γαστρονομίας κ.τ.λ. φιλοδοξώντας να αποτελέσει έναν προορισμό παγκόσμιας κλάσης.

Για την (επενδυτική) συμμετοχή ελληνικών κεφαλαίων όσον αφορά ειδικά το Ολοκληρωμένο Τουριστικό Συγκρότημα οι ίδιες πηγές, αναφέρουν ότι δεν αποκλείεται και ελληνικό ενδιαφέρον, ωστόσο όχι στο κομμάτι του καζίνο, αλλά στο κομμάτι του ξενοδοχείου, πολύ περισσότερο δε με το δεδομένο των εξελίξεων που δρομολογούνται για τον έτερο «πόλο» που σχεδιάζεται στο Μαρούσι με τη μεταφορά, από την Πάρνηθα, του Mont Parnes από το δίδυμο των εγχώριων ομίλων Λασκαρίδη και Κόκκαλη. Επισημαίνεται εδώ ότι, από την πλευρά του ομίλου Regency, μετά και τις πρόσφατες εξελίξεις με την επιτυχημένη συμφωνία αναδιάρθρωσης της Regency Entertainment και σε συνέχεια των προβλέψεων του Ν.4499/2017, προχωρούν οι διαδικασίες για την υλοποίηση της επένδυσης μετεγκατάστασης του Regency Casino Mont Parnes για τη δημιουργία «ενός ολοκληρωμένου πόλου τουρισμού και αναψυχής», μέσα από μία επένδυση που σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, στην πλήρη ανάπτυξή της, θα φθάσει στα επίπεδο των 200 εκατ. ευρώ. Η έκταση των 55 στρεμμάτων είναι γνωστή ως «κτήμα Δηλαβέρη», στη συμβολή των λεωφόρων Κηφισίας και Σπ. Λούη, οι επενδυτές έχουν ήδη πραγματοποιήσει ειδικές συγκοινωνιακές μελέτες «που επιλύουν αποτελεσματικά χρόνια κυκλοφοριακά προβλήματα στην περιοχή» και θεωρούν ότι είναι εφικτό έως τον Ιούνιο του 2020 να έχει ολοκληρωθεί η πολύπλοκη διαδικασία των εγκρίσεων και της διαβούλευσης.

Ο χρόνος κατασκευής υπολογίζεται κοντά σε ενάμιση χρόνο και, όπως επισημαίνεται, από τα συνολικά περίπου 55 στρέμματα, βάσει των σχεδίων που υπάρχουν, πάνω από το 50% θα είναι συνεισφορά σε γη, για τη διαμόρφωση πάρκου και κοινόχρηστων χώρων πρασίνου. «Το συγκρότημα όπου θα μεταφερθεί το καζίνο θα είναι υψηλής αρχιτεκτονικής αισθητικής και με υπερσύγχρονες, πράσινες προδιαγραφές. Θα περιλαμβάνει ξενοδοχείο πολυτελείας, υπηρεσίες εστίασης, αίθουσα συνεδρίων, χώρο πολιτιστικών και μουσικών εκδηλώσεων και θα διαθέτει υπόγεια πάρκινγκ», αναφέρεται χαρακτηριστικά.