Στα «βαθιά νερά των Πρεσπών» κυβέρνηση και κόμματα το 2019

Στα «βαθιά» με το «καλημέρα» πρόκειται να πέσει η Βουλή το 2019, αν και θα πίστευε κανείς ότι το τέλος των μνημονίων θα περιόριζε πολιτικές εντάσεις και αναταράξεις. Κάθε άλλο παρά όμως είναι έτσι καθώς υπάρχουν φλέγοντα ζητήματα που παραμένουν ανοικτά και μπορούν μάλιστα να οδηγήσουν σε αιφνίδιες πολιτικές εξελίξεις (βλ. πρόωρες εκλογές).

Στην κορυφή της πυραμίδας βρίσκεται βέβαια το Σκοπιανό. Και όπως φαίνεται τα δύσκολα θα ξεκινήσουν μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών στην γειτονική μας χώρα. Στην Ελλάδα το τοπίο παραμένει ακόμα «θολό» και τα σενάρια για το ποιο θα είναι τελικά το χρονοδιάγραμμα για τη ψήφιση της συμφωνίας από την ελληνική πλευρά δεν έχουν προς ώρας οριστικοποιηθεί.

Πριν να κλείσει η Βουλή για τις διακοπές των Χριστουγέννων η επικρατέστερη άποψη ήταν ότι η ελληνική κυβέρνηση θα άνοιγε το «πακέτο» στα μέσα Μαρτίου ώστε αν τελικά τα σχέδια της για υπερψήφιση της συμφωνίας δεν τελεσφορήσουν να προχωρήσει σε τριπλές εκλογές τον ερχόμενο Μάιο. Ωστόσο μέσα στις εορτές διπλωματικές πηγές άφηναν ανοικτό το ενδεχόμενο η συμφωνία να έρθει για κύρωση στην ελληνική Βουλή μετά την κύρωση από το σκοπιανό κοινοβούλιο στα μέσα Ιανουαρίου. Οι σχετικές διαρροές σχετίζονται προφανώς και με προσπάθεια του Μαξίμου να δείξει ότι διαθέτει όλες εκείνες τις εφεδρείες που απαιτούνται ώστε να μην καταλήξει σε φιάσκο η συμφωνία των Πρεσπών εκθέτοντας τον Αλέξη Τσίπρα σε Ευρώπη αλλά και ΗΠΑ. Για αυτό και σύμφωνα με άλλα δημοσιεύματα κυβερνητικές πηγές διοχέτευαν ότι η συμφωνία δεν θα γίνει μπαλάκι στον Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά θα ψηφιστεί από την σημερινή Βουλή.

Μιλώντας μάλιστα σε δημοσιογράφους την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, ο ίδιος πρωθυπουργός δέχτηκε σειρά ερωτήσεων για τη Συμφωνία των Πρεσπών και για το εάν υπάρχει ενδεχόμενο να έρθει νωρίτερα από τον Μάρτιο προς κύρωση στην ελληνική Βουλή. Όπως τόνισε « η ψηφοφορία θα γίνει στην ώρα της, δεν έχω αποφασίσει ακόμη εάν θα έρθει νωρίτερα από τον Μάρτη». Ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε ακόμη και για όσα γράφονται αναφορικά με την καθυστέρηση της ψήφισης του πρωτοκόλλου ένταξης της γείτονος στο ΝΑΤΟ τα οποία και χαρακτήρισε ανοησίες. Όπως τόνισε η ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών από την κύρωση του πρωτοκόλλου θα έχει διαφορά λίγων ημερών για τεχνικούς λόγους.

Δεν είναι πάντως εύκολο να γίνουν πράξη οι κυβερνητικές επιδιώξεις.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα το δημιουργεί η στάση των Ανεξάρτητων Ελλήνων και η επιμονή του Πάνου Καμμένου, αλλά και στελεχών του κόμματος να τραβούν ακόμα και μέσω εορτών το σκοινί επιχειρώντας έτσι να καταστήσουν τους ΑΝΕΛ ρυθμιστές των εξελίξεων. Και όλα αυτά παρά τις πρωθυπουργικές προειδοποιήσεις προ διμήνου που με αφορμή την ανάληψη των καθηκόντων του υπουργού Εξωτερικών δήλωνε αυστηρά ότι δεν θα ανεχθεί στο εξής καμία διγλωσσία από οποιονδήποτε και καμία προσωπική στρατηγική στην εθνική γραμμή της χώρας.

Τελευταίο κρούσμα που οδήγησε και σε εσωκομματική κρίση ήταν η εκτίμηση του αντιπροέδρου των ΑΝΕΛ Πάνου Σγουρίδη ότι η συμφωνία μπορεί να καθυστερήσει να έλθει στη Βουλή λόγω θερμού επεισοδίου. Ο Πάνος Καμμένος έγινε έξαλλος «άδειασε» στη αρχή τον πρώην στενό του συνεργάτη, ενώ εκείνος δήλωσε πρόθυμος να παραιτηθεί. Οι δηλώσεις Σγουρίδη δεν αλλοιώνουν πάντως την κεντρική γραμμή του κυβερνητικού εταίρου του ΣΥΡΙΖΑ. Ο Πάνος Καμμένος έχει φροντίσει να διαμηνύσει σε όλους του τόνους ότι η συμφωνία για τα Σκόπια θα έχει ως συνέπεια την πρόκληση ξαφνικού θανάτου στην συνεργασία του με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ποιες είναι λοιπόν οι επιλογές του Αλέξη Τσίπρα για να αφήσει πίσω του και αυτόν το «κάβο». Να στηριχθεί στην βοήθεια των βουλευτών εκείνων που θα θελήσουν είτε για λόγους ιδεολογικούς, είτε για λόγους πολιτικής επιβίωσης να υπερψηφίσουν τη συμφωνία.

Στο Μαξίμου έχουν βγάλει χαρτί και στυλό αρκετές φορές για να σημειώσουν ποιοι θα μπορούσαν να βάλουν πλάτη.

Η αλήθεια είναι ότι η ένταξη του Χάρη Θεοχάρη στην ΝΔ απογοήτευσε τους στενούς συνεργάτες του Πρωθυπουργού που έβλεπαν στο πρόσωπο του μέχρι πρότινος ανεξάρτητου βουλευτή έναν κατά δυνάμει σύμμαχο, παρ’ όλα αυτά στο Μαξίμου πιστεύουν ακόμα ότι η επιβίωση τους παραμένει ζωντανή.

Πολιτικοί αναλυτές πιστεύουν βέβαια ότι η συμφωνία για Σκόπια δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ως ένα απλό νομοσχέδιο που υπερψηφίζεται από ευκαιριακές συμμαχίες. Υπογραμμίζουν, αντίθετα, ότι θα είναι δύσκολο να σηκώσει το βάρος τόσο η κυβέρνηση όσο και οι βουλευτές που θα θελήσουν να την στηρίξουν, όταν σχεδόν όλες οι πτέρυγες του Κοινοβουλίου είναι εναντίον, αλλά και ο ελληνικός λαός διχασμένος.

Για να επιστρέψουμε στα της ψηφοφορίας…

Εκτός από τους 145 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, το Μαξίμου υπολογίζει ακόμα στην ψήφο της ανεξάρτητης πλην συμμετέχουσας στην κυβέρνηση Κατερίνας Παπακώστα, και στους εκ των ΑΝΕΛ προερχόμενους υπουργό Τουρισμού Έλενα Κουντουρά και βουλευτή Θανάση Παπαχριστόπουλο.

Ήτοι 148 βουλευτές. Έτσι το βάρος πέφτει τώρα στο Ποτάμι που έχει όμως διχοτομηθεί. «Όχι» στην συμφωνία έχουν δηλώσει εξ αρχής Γιώργος Αμυράς και Γρηγόρης Ψαριανός. «Ναι» στην συμφωνία λέει αντίθετα ο Σπύρος Δανέλλης που όλοι θεωρούν ότι κλείνει το μάτι στην κυβέρνηση. Θετικά διακείμενοι εμφανίζονται Σταύρος Θεοδωράκης, Γιώργος Μαυρωτάς, Σπύρος Λυκούδης με τον τελευταίο πάντως να προειδοποιεί εξ αρχής ότι παραμένουν ανοικτά ζητήματα τα θέματα της εθνότητας και της γλώσσας, αλλά και να υπογραμμίζει ότι θα καταψηφίσει αν η συμφωνία μετατραπεί σε ψήφο εμπιστοσύνης.

Στην περίπτωση που ο Αλέξης Τσίπρας επιχειρήσει να σφραγίσει τη συμφωνία με τα Σκόπια με ψήφο εμπιστοσύνης οι συσχετισμοί αλλάζουν άρδην. Βέβαιο είναι ότι κάποιοι από τους βουλευτές (πχ Σπύρος Λυκούδης) θα καταψηφίσουν, ενώ αντίθετα άλλοι όπως ο Κώστας Ζουράρης θα καταψηφίσουν τη συμφωνία, αλλά θα υπερψηφίσουν την πρόταση εμπιστοσύνης. Άγνωστο επίσης παραμένει τι θα πράξουν οι ΑΝΕΛ που δεν είναι απίθανο να ακολουθήσουν την πρακτική Ζουράρη.

Κατόπιν τούτων η κυβέρνηση δεν θα απωλέσει την εμπιστοσύνη. Το σχετικό άρθρο του Κανονισμού της Βουλής προβλέπει άλλωστε ότι η κυβέρνηση απoλαύει της εμπιστoσύνης της Boυλής αν εγκριθεί από την απόλυτη πλειoψηφία των παρόντων Boυλευτών, η oπoία όμως δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερη από τα δύo πέμπτα (2/5) τoυ όλoυ αριθμoύ των Boυλευτών, δηλαδή κάτω από 120 βουλευτές.

Θα είναι βέβαια δύσκολο να παραμείνει ζώσα πολιτικά μια κυβέρνηση που έχει λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, αλλά έχει προηγουμένως διασπαστεί, αλλά και κυρώσει μια τόσο σημαντική συμφωνία με τη βοήθεια κάποιων λίγων βουλευτών.

Όσο για την περίπτωση που ο Κυριάκος Μητσοτάκης τραβήξει το χαρτί της πρότασης δυσπιστίας θα είναι πολύ δύσκολο να πετύχει το στόχο του διότι πρέπει να τον ακολουθήσουν καταψηφίζοντας την κυβέρνηση, τουλάχιστον 151 βουλευτές.

«Αγκάθια» για την κυβέρνηση παραμένουν επίσης:

Η συνταγματική αναθεώρηση. Μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου η συζήτηση των υπό αναθεώρηση άρθρων θα έχει ολοκληρωθεί και στην συνέχεια ακολουθούν οι ψηφοφορίες με ένα μήνα απόσταση. Το χάσμα μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και αντιπολίτευσης είναι μεγάλο και σχετίζεται κυρίως με τη επιμονή του Μαξίμου να τάσσεται κατά της ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων. Υπό το πρίσμα αυτό είναι πολύ πιθανό να γίνει τώρα μια μίνι αναθεώρηση εκτός και οδηγηθούμε σε ένα σενάριο όπως αυτό που ανέφερε ο συνταγματολόγος Αντώνης Μανιτάκης, σε πρόσφατες δηλώσεις του. Ο γνωστός συνταγματολόγος, μιλώντας πρόσφατα σε διαδικτυακή συνέντευξη των ΜΕΤΑρρυθμιστών της Αριστεράς του Σπύρου Λυκούδη, εκτίμησε ότι η ΝΔ θα οδηγηθεί σε ματαίωση της αναθεώρησης. Εξήγησε: «Εάν δεν ψηφιστεί ούτε ένα άρθρο, τότε η αναθεώρηση δεν θεωρείται περαιωθήσα.  Άρα ματαιώθηκε και άρα μπορεί να ξεκινήσει αμέσως μετά νέα προσπάθεια νέας αναθεώρησης. Αυτά έχω την εντύπωση ότι τα ξέρουν φυσικά οι πολιτικοί, τα ξέρει και ο αρχηγός της ΝΔ και ο πρωθυπουργός της χώρας» .

Επιτροπή για το εκκλησιαστικό. Ο Θόρυβος που είχε προκαλέσει η λεγόμενη συμφωνία μεταξύ Τσίπρα – Ιερώνυμου έχει κοπάσει επειδή και οι δύο πλευρές ανέκρουσαν πρύμναν. Το θέμα έχει παραπεμφθεί σε συσταθείσα επιτροπή. Είναι όμως πιθανό να υπάρξουν νέες αντιδράσεις στην περίπτωση που δεν γεφυρωθεί το χάσμα.

Σκάνδαλα. Μέχρι τώρα κάθε άλλο παρά τελεσφόρησαν οι στόχοι της κυβέρνησης που σκοπό είχαν να βγάλουν στην «σέντρα» στελέχη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ για να ενισχύσουν το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς. Η εξεταστική επιτροπή για την Υγεία μετά από πολύμηνες συνεδριάσεις έστειλε το φάκελο για τα περαιτέρω στην Δικαιοσύνη. Κανείς όμως δεν γνωρίζει αν οι ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ επανέλθουν στην σκανδαλολογία ως στοιχείο και της προεκλογικής περιόδου.