Κλείνουν σαραντατέσσερα χρόνια από την ίδρυση του μεγάλου δημοκρατικού κινήματος, που ευτύχησε να έχει ηγέτη τον Ανδρέα Παπανδρέου, που άλλαξε την Ελλάδα.
Σ’ αυτό το μεγάλο δημοκρατικό κίνημα συναντήθηκαν οι γενιές της εθνικής αντίστασης, των ανένδοτων αγώνων, του 1-1-4, της αντιδικτατορικής αντίστασης, του Πολυτεχνείου.
Τα μηνύματά του επίκαιρα όσο ποτέ. Ναι στην Ευρώπη των λαών. Πρώτα η Ελλάδα. Με την Ελλάδα που αξίζει στην Ευρώπη που θέλουμε. Κοινωνία με ανάπτυξη. Αλληλεγγύη και Ανθρωπιά. Κύπρος ενιαία, κυρίαρχη, ανεξάρτητη και δημοκρατική.
Η μνήμη αποτελεί χρέος, διότι δεν πρέπει να ξεχάσουμε. Πρέπει να θυμόμαστε πού βρισκόταν η Ελλάδα, πώς εξελίχθηκαν οι πολίτες της, πώς προόδευσαν, πώς μεταμορφώθηκαν τα χωριά της, πώς έγιναν οι υποδομές, πώς στέριωσε το κοινωνικό κράτος, πόσα σχολεία και πανεπιστήμια δημιουργήθηκαν, πόσοι επιστήμονες κόσμησαν την Ελλάδα στα πέρατα του κόσμου.
Αυτό το κίνημα σφράγισε τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στην Ελλάδα για τρεις δεκαετίες και δημιούργησε στέρεους θεσμούς μετά τη Μεταπολίτευση, κυρίως στο κράτος μέσα από τον εκδημοκρατισμό των δομών, των μηχανισμών και των λειτουργιών του. Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, θεσμοί και αναπτυξιακές δυνατότητες έδωσαν ώθηση στην ελληνική κοινωνία.
Οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις και οι βαθιές αλλαγές έκαναν ορατό το στίγμα της Ελλάδας που προόδευε.
Πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, καλές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο, διεθνείς πρωτοβουλίες στο Εξωτερικό, Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα.
Στο Εσωτερικό ενδεικτικά: θεσμοί αποκέντρωσης, Εθνικό Σύστημα Υγείας, ΑΣΕΠ για την πάταξη των πελατειακών σχέσεων, ισότητα των δυο φύλων, πολιτικός γάμος, κατάργηση προίκας και άλλες αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο, δημιουργία δημόσιων βρεφονηπιακών σταθμών. Σύνταξη για την αγρότισσα. Αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης και αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων. Εθνικό δίκτυο βιβλιοθηκών, ίδρυση μεταλυκειακών κέντρων, πολιτιστικά προγράμματα. Αξιολόγηση και στοχοθεσία στη Δημόσια Διοίκηση, ηλεκτρονική διακυβέρνηση, το πρόγραμμα διαύγεια, η λογοδοσία, θεσμοί διαφάνειας, ελεγκτικοί μηχανισμοί, αρχές για τον έλεγχο του μαύρου χρήματος, χρηματοδότηση και έλεγχος των οικονομικών των κομμάτων, σύγχρονος κανονισμός του Κοινοβουλίου.
Οφείλουμε επίσης να τονίσουμε ότι και στην οργάνωση του Κόμματος υπήρξαν καινοτόμες δράσεις που αφορούσαν τον έλεγχο της εφαρμογής των αρχών διαφάνειας και λογοδοσίας, μέσα από ένα πλέγμα ρυθμίσεων που συγκροτούν ένα κομματικό συνταγματικό χάρτη.
Παθογένειες ασφαλώς υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν, στο μέτρο που το πολιτικό σύστημα δεν επιδεικνύει αυστηρή προσήλωση στη διακριτή λειτουργία των θεσμών. Όμως ο μηδενισμός και ο ισοπεδωτισμός για την αποτίμηση του έργου δεν έχει χώρο.
Αλλά ας θυμηθούμε τι είχε πει ο Ανδρέας Παπανδρέου στην ιστορική συνεδρίαση της Βουλής 28/8/1992 για την “Κύρωση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση…”
“Στο ΠΑΣΟΚ οφείλεται η θεσμοθέτηση των Μεσογειακών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων, τα οποία πήραμε για τη Νότια Ευρώπη, αρνούμενοι να πούμε ναι στη διεύρυνση τότε, με Ισπανία-Πορτογαλία. Γίναμε αντιπαθητικοί, αλλά εξυπηρετήσαμε τα συμφέροντα της χώρας μας και του Νότου. Και προσπαθήσαμε σημαντικά, τόσο το θέμα της συνοχής όσο και της Κοινωνικής Ευρώπης.”
Εμβάθυνση
“Για μας είναι τεράστιο θέμα. Δεν μπορούμε να μιλάμε για θέση ισότιμου μέλους στην Ενωμένη Ευρώπη, αν πρώτα δεν κλείσει ο κύκλος της εμβάθυνσης, αν δεν ολοκληρωθεί η Ενωμένη Ευρώπη. Και είναι λάθος ιστορικό να υποχωρήσουμε απ’ αυτή τη θέση.”
ΗΠΑ-Γερμανία
“Και υπάρχει επίσης η προσπάθεια των ΗΠΑ να προχωρήσει η διεύρυνση το γρηγορότερο δυνατό, ώστε τελικά με τη διεύρυνση να δυναμιτιστεί η προσπάθεια της ένωσης πολιτικής και οικονομικής της Ευρώπης και να μετατραπούμε ξανά, σε ζώνη ελεύθερων συναλλαγών.”
“Η Γερμανία προωθεί ταυτόχρονα και την ολοκλήρωση αλλά και τη διεύρυνση και μάλιστα σε μεγάλη κλίμακα. Είναι η Γερμανία, που έχει ξεχωριστή πολιτική να αναπτύξει την πολιτική της παρουσία ισοδύναμα με την οικονομική της, τόσο στην Κεντρική Ευρώπη, τα Βαλκάνια και τις παραδουνάβιες χώρες.
Και αυτό στο πλαίσιο ενός αγώνα με τη δημιουργία σφαιρών επιρροής, που μας πάνε πίσω περίπου έναν ολόκληρο αιώνα.”
Δυο ταχύτητες στην Ευρώπη
“Και για μένα σημαίνουν ότι ήδη προβλέπονται, έστω κι αν δεν ομολογούνται δυο ταχύτητες στην Ενωμένη Ευρώπη ιδιαίτερα αν λάβουμε υπ’ όψη μας το τεράστιο κοινωνικό κόστος και τις εκρηκτικές κοινωνικές καταστάσεις, τις οποίες θα αντιμετωπίζουμε σε αυτήν την πορεία, τουλάχιστον για τις χώρες του Νότου…”
Το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης
“Τι περιλαμβάνει το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης για μας; Το σεβασμό της λαϊκής κυριαρχίας, της δημοκρατίας και σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. (Το μεγάλο δημοκρατικό έλλειμμα πρέπει γρήγορα να καλυφθεί)
Τη διασφάλιση των ατομικών και συλλογικών ελευθεριών. Την ανάδειξη της εθνικής πολιτιστικής ταυτότητας των κρατών μελών. Την οικονομική ανάπτυξη και πλήρη απασχόληση του εργατικού δυναμικού. Τη δωρεάν παιδεία και ιατρική περίθαλψη. Την κοινωνική μέριμνα, την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτό είναι το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης.”
Σήμερα βρισκόμαστε σε μια σημαντική καμπή στην πολιτική ιστορία της πατρίδας μας.
Η επιβολή των μνημονίων δημιούργησε κοινωνικές εκρήξεις, διέλυσε την οικονομία, στραγγάλισε ο,τι κοινωνικό είχε κατακτηθεί και προκάλεσε δυστυχία στη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων. Τις πολιτικές πλήρωσαν οι πολίτες με θυσίες χωρίς τέλος.
Παράλληλα οι πολιτικές μεταμφιέσεις του κυβερνητικού κόμματος απογοήτευσαν τους ψηφοφόρους, οι οποίοι επένδυσαν, διότι πίστεψαν ότι η Αριστερά που εκπροσωπούσε ο ΣΥΡΙΖΑ θα καλυτερέψει τη ζωή του κι έτσι εμπεδώθηκε η αντίληψη ότι “όλοι είναι ίδιοι”.
Κάτω από αυτό το κλίμα η δημοκρατική παράταξη που εκφράστηκε πλειοψηφικά από το ΠΑΣΟΚ πήρε πρωτοβουλίες για την επανασυγκρότησή της στις νέες προκλήσεις που διαμορφώθηκαν μετά και την κυβερνητική θητεία της “Αριστεράς”.
Νέα διακυβεύματα πρέπει να υπερασπιστούμε: τη Δημοκρατία και το περιεχόμενό της (διάκριση των εξουσιών), τους θεσμούς, την ελευθερία και τον πλουραλισμό στο πλαίσιο του Συντάγματος που μας εξασφαλίζει μια στέρεη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία.
Οφείλουμε να αντισταθούμε στις ακρότητες που είναι γέννημα μιας εξουσιαστικής ιδεοληψίας που δεν εκφράζει τους σκεπτόμενους δημοκρατικούς πολίτες παρά μόνο, ένα στενά κομματικό ακροατήριο.
Είναι λοιπόν ανάγκη να συγκροτηθεί αυτό το μεγάλο κίνημα της Δημοκρατίας και του Πολιτισμού για να υπάρξει εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας κινητοποιώντας τους πολίτες στο πλαίσιο ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου.
Της Μαρίας Κυριακοπούλου
Πρώην Βουλευτή
