Την άμεση ανάγκη προστασίας του δάσους της Στροφυλιάς, από τη μεγάλη μάστιγα των δασικών πυρκαγιών, έπειτα και από τα δραματικά γεγονότα που βίωσε η χώρα μας, αναδεικνύει ο Βουλευτής Αχαΐας ΝΔ Ανδρέας Κατσανιώτης προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο πλαίσιο του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου.
Χαρακτηρισμένη ως “φυσικός παράδεισος” η περιοχή της λιμνοθάλασσας Κοτυχίου και του δάσους της Στροφυλιάς που βρίσκεται στο ΒΔ τμήμα της Πελοποννήσου, δημιουργούν μία εντυπωσιακή ποικιλία παράκτιων, υδάτινων και χερσαίων οικοσυστημάτων. Για τη σημαντικότητά της, λοιπόν, έχει ανακηρυχθεί υγρότοπος διεθνούς σημασίας και προστατεύεται από τη Συνθήκη RAMSAR. Εξάλλου, για τη διαχείριση και την οικολογική ανάπτυξή της είναι ενταγμένη στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Life – Nature.
Δεδομένης της αυξημένης επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιάς αλλά και της οικολογικής διαχείρισης του φυσικού μας πλούτου από το φαινόμενο των δασικών πυρκαγιών που πλήττει την χώρα μας , με ιδιαίτερα σφοδρή ένταση τους θερινούς μήνες, ο βουλευτής καλεί τον αρμόδιο Υπουργό να απαντήσει στα ακόλουθα ερωτήματα:
- Ποιες πρωτοβουλίες έχετε λάβει για την αντιπυρική θωράκιση της προστατευόμενης περιοχής του Δάσους της Στροφιλιάς και βάσει ποιου εκπονηθέντος σχεδίου;
- Ποιο είναι το ύψος της ετήσιας χρηματοδότησης του φορέα διαχείρισης και σε τι ποσοστό αντιστοιχούν οι δράσεις πρόληψης και θωράκισης της προστατευόμενης περιοχής του Δάσους της Στροφιλιάς για τον κίνδυνο πυρκαγιάς σε ένα οικοσύστημα το οποία προστατεύεται όπως γνωρίζετε από εθνικές και διεθνείς συνθήκες προστασίας;
- Ποιο είναι το ύψος χρηματοδότησης των αρμοδίων για την περιοχή δασικών υπηρεσιών για έργα αντιπυρικής προστασίας ;
- Έχετε σχεδιάσει την ενσωμάτωση προηγμένων τεχνολογικών μεθόδων, στην υπηρεσία της αντιπυρικής θωράκισης των δασικών οικοσυστημάτων(δορυφορικά συστήματα παρακολούθησης κ.α);
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης
Πάτρα, 31/07/2018
ΕΡΩΤΗΣΗ
ΠΡΟΣ
- Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Θέμα: «Προστασία του δάσους της Στροφυλιάς»
Κύριε υπουργέ,
Η προστασία του περιβάλλοντος έχει καθοριστική σημασία για την ποιότητα ζωής και προκύπτει από την εναγώνια στάση να περισωθεί ότι είναι φυσικό, αναγκαίο και απαραίτητο στον άνθρωπο για την επιβίωσή και τη διαβίωση του. Τα περιβαλλοντικά ζητήματα αποτελούν πολιτικές προτεραιότητας που αποτυπώνονται στις δράσεις των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ και υλοποιούνται τόσο από τα τομεακά προγράμματα των υπουργείων όσο και από τις δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ 2014-2020).
Συγκεκριμένα στο ΕΠ του Υπουργείου Περιβάλλοντος προωθείται η εφαρμογή μέτρων προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων και γενικότερα τα θέματα παρεμβάσεων σε περιοχές Δικτύου Natura 2000 και κύρια η χρηματοδότηση των φορέων διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών.
Η χώρα μας, εξαιτίας του γεωγραφικού της ανάγλυφου και των κλιματολογικών συνθηκών παρουσιάζει πλούσια βιοποικιλότητα με το 25% να είναι περιοχές Natura και μαζί με τα δάση η μισή περίπου γεωγραφική μας έκταση να αποτελεί προστατευόμενη περιοχή.
Μεγάλη μάστιγα για την οικολογική διαχείριση του φυσικού αυτού πλούτου μας αποτελεί το φαινόμενο των δασικών πυρκαγιών που μαστίζει σταθερά την χώρα μας αλλά περιοδικά με ιδιαίτερα σφοδρή ένταση τους θερινούς μήνες.
Στο ΒΔ τμήμα της Πελοποννήσου βρίσκεται η προστατευόμενη περιοχή του δάσους της Στροφιλιάς που περιλαμβάνει, πέρα από το αξιόλογο οικολογικά δασικό σύστημα, και άλλους μικρο-βιότοπους. Το δάσος της Στροφυλιάς καταλαμβάνει παραλιακή ζώνη 14 χιλιομέτρων, με μέσο πλάτος 1500 μέτρα και συνολική έκταση 19000 στρέμματα που είναι το πιο εκτεταμένο δάσος κουκουναριάς στην Ελλάδα με δένδρα ηλικίας 150-200 χρόνων.
Από τα είδη που συγκροτούν τον ανώροφο του δάσους, η Pinus halepensis καταλαμβάνει τη μεγαλύτερη έκταση και εμφανίζεται αμιγής κυρίως κατά μήκος της αμμώδους παραλίας και των αμμοθινών, ενώ στα εσωτερικά τμήματα του δάσους σχηματίζονται μεικτές συστάδες με κυρίαρχο είδος την Pinus pinea.
Τα κύρια δασοπονικά είδη που συμμετέχουν στη σύνθεση του δάσους είναι: Pinus pinea (κουκουναριά) ,Pinus halepensis (χαλέπιος πεύκη) και Quercus aegilops (βελανιδιά).
Το δάσος αποτελεί ένα ιδιαίτερο οικοσύστημα με μεγάλη επικινδυνότητα στο τομέα των πυρκαγιών με κύριους παράγοντες εκλεκτικότητας :
- Το ξηροθερμικό περιβάλλον της περιοχής.
- Η συσσώρευση ξηρής καύσιμης ύλης, δεδομένης της έλλειψης οποιασδήποτε μορφής διαχείρισης της.
- Η σύνθεση και η δομή της βλάστησης. Τα δενδρώδη είδη που κυριαρχούν παρουσιάζονται ως από τα πλέον εύφλεκτα στη βιβλιογραφία, ενώ η ύπαρξη υπορόφου που αποτελείται από πολλά επίσης εύφλεκτα είδη, τυπικά της μεσογειακής λεκάνης, αφενός αυξάνει τη θερμική ένταση μιας επιφανειακής πυρκαγιάς, αφετέρου δημιουργεί μια κάθετη συνέχεια που συνδέει την καύσιμη ύλη του εδάφους με αυτή της κόμης, γεγονός που ευνοεί την ανάφλεξη του φυλλώματος.
- Τα χαρακτηριστικά της βλάστησης. Στην περιοχή παρατηρείται χαμηλό ύψος έναρξης της κόμης των δέντρων και μεγάλος βαθμός συγκόμωσης λόγω έλλειψης οποιουδήποτε δασοκομικού χειρισμού αραίωσης. Τα δύο αυτά χαρακτηριστικά αποκτούν μεγάλη σημασία στην έναρξη και τη διάδοση αντίστοιχα πυρκαγιών κόμης, ενώ όσον αφορά στην ανάφλεξη του φυλλώματος, καταλυτικό ρόλο παίζει το γεγονός ότι διαπιστώθηκε ξήρανση των κατωτέρων τμημάτων της κόμης.
- Την ύπαρξη επαγγελματικών δραστηριοτήτων αλλά και οικιστικών στοιχείων εντός του δάσους ή στην ζώνη μίξη οικισμών – δάσους χαρακτηριστικά που αυξάνουν την πιθανότητα ανάφλεξης και έναρξης πυρκαγιάς αλλά επιπλέον δυσκολεύουν και κάνουν ιδιαίτερα επικίνδυνη την διαχείριση ενός συμβάντος.
- Την ύπαρξη μεν αντιπυρικών ζωνών αλλά με αμφίβολη ή μη επιστημονικά αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα.
Ειδικότερα στο δάσος της Στροφυλιάς προτείνεται από ειδικούς η εκτέλεση κατάλληλων μέτρων ενίσχυσης της προστασίας του δάσους κατόπιν εκπόνησης ειδικής μελέτης αντιπυρικής προστασίας, η οποία ενδεικτικά μπορεί να περιλαμβάνει:
- την εκτίμηση της επικινδυνότητας έναρξης και εξάπλωσης της πυρκαγιάς
- την εκτίμηση της ευφλεκτικότητας των κυριάρχων δασοπονικών ειδών
- τη διενέργεια προληπτικών δασοκομικών χειρισμών, στα σημεία του δάσους με υψηλή συσσώρευση βιομάζας, οι οποίοι θα περιλαμβάνουν αραιώσεις και κλαδεύσεις με σκοπό αφενός τη μείωση της ποσότητας εύφλεκτης βιομάζας και αφετέρου την ανύψωση του ύψους έναρξης κόμης
- την εκτέλεση εξειδικευμένων έργων αντιπυρικής προστασίας (δίκτυο κρουνών, δεξαμενών κλπ).
- την εκπόνηση ειδικής μελέτης διαχείρισης και απομάκρυνσης επισκεπτών
- την εκπόνηση σχεδίου προστασίας οικισμών, αγροικιών ή επαγγελματικών δραστηριοτήτων (τουριστικών, αγροτοκτηνοτροφικών, κατασκηνώσεων κ.α.) και οργανωμένης απομάκρυνσης πληθυσμών που απαντώνται
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάσθε
- Ποιες πρωτοβουλίες έχετε λάβει για την αντιπυρική θωράκιση της προστατευόμενης περιοχής του Δάσους της Στροφιλιάς και βάσει ποιού εκπονηθέντος σχεδίου;
- Ποιο είναι το ύψος της ετήσιας χρηματοδότησης του φορέα διαχείρισης και σε τι ποσοστό αντιστοιχούν οι δράσεις πρόληψης και θωράκισης της προστατευόμενης περιοχής του Δάσους της Στροφιλιάς για τον κίνδυνο πυρκαγιάς σε ένα οικοσύστημα το οποία προστατεύεται όπως γνωρίζετε από εθνικές και διεθνείς συνθήκες προστασίας
- Ποιο είναι το ύψος χρηματοδότησης των αρμοδίων για την περιοχή δασικών υπηρεσιών για έργα αντιπυρικής προστασίας
- Έχετε σχεδιάσει την ενσωμάτωση προηγμένων τεχνολογικών μεθόδων, στην υπηρεσία της αντιπυρικής θωράκισης των δασικών οικοσυστημάτων(δορυφορικά συστήματα παρακολούθησης κ.α);
Ο ερωτών βουλευτής
Ανδρέας Κατσανιώτης
Βουλευτής ΝΔ – Αχαΐας
